<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Opinie

Jongeren op het rechte kerkelijke pad houden? Laten we GEK zijn

Klaas Gerard Jumelet 20 januari 2025
image
Mensen bidden tijdens eucharistische processie van de Katholieke Charismatische Vernieuwing in New York tijdens Pinksteren 2023. Foto: OSV News - Jeffrey Bruno

In hun zoektocht naar een eigen plek kunnen uitersten een grote aantrekkingskracht op katholieke jongeren hebben. Om te voorkomen dat ze zwichten voor charismaloos charismatisme of doorgeschoten traditionalisme is een gedegen middenweg nodig.

Ruim zevenhonderd jongeren waren op 2 november op de Katholieke Jongerendag (KJD) in Ede. Het is een behoorlijke bemoediging voor wie denkt dat de rooms-katholieke Kerk in Noordwest-Europa haar tijd wel gehad heeft om te zien dat er zoveel jongeren zijn die het geloof serieus nemen.

Maar de meest opvallende jongeren waren zij die principieel niet naar deze dag kwamen. Niet iedereen voelt iets voor – ik citeer – happy clappy-bijeenkomsten” zoals de KJD. Ondertussen kunnen veel jongeren, zeker bekeerlingen, gevonden worden in kerken waar de tridentijnse Mis wordt gevierd. Twee stijlen die onverenigbaar lijken te zijn en beide een grote aantrekkingskracht op jongeren hebben.

Zonder enige twijfel

Er zijn overeenkomsten tussen de jongeren die naar de Mis gaan zoals die vóór het Tweede Vaticaans Concilie werd gelezen en de jongeren die naar charismatische evenementen gaan.

De eerste is dat ze de leer van de Kerk zonder enige twijfel of terughoudendheid aannemen. De diakenwijding van de vrouw, het zegenen van gelijkgeslachtelijke stellen, het gebruik van anticonceptie en een liberale blik op abortuswetgeving zijn voor deze jongeren nauwelijks een onderwerp van discussie.

“Het traditionalisme kan doorschieten. Menig ‘katholieke’ jongere denkt dat de eerbiedwaardige paus Pius XII de laatste was en dat de novus ordo ongeldig is.”

Ook de visie op de sacramenten verschilt weinig: op de KJD wordt net zoveel gebiecht en knielt iedereen net zo vroom neer als in de tridentijns georiënteerde SintAgneskerk in Amsterdam. De verschillen hebben meer te maken met de visie op de verhouding tussen de drie Goddelijke Personen.

Niet slechts ‘sacramentenboer’

Meer traditionele katholieken plaatsen de tweede Persoon, Jezus Christus, in het centrum van hun religieuze beleving. Dagelijks (of wekelijks) misbezoek, regelmatige biecht en Mariadevotie staan centraal, omdat zij Christus bevatten. Christus is lichamelijk aanwezig in de geconsacreerde hostie.

Het is Christus die in het sacrament van de biecht de zonden vergeeft. Het is Christus die in de schoot van de Maagd is gevormd. De priester is niet slechts de sacramentenboer, maar heeft ook een gezag dat terug te leiden is tot de apostelen die door Christus zijn aangesteld.

Meer charismatische katholieken plaatsen de derde Persoon, de Geest, vaker in het centrum van hun religieuze leven. Het gebed, de opwekkende muziek en het proberen te leven in heiligheid nemen een belangrijke plaats in, omdat het vruchten zijn van de Heilige Geest.

De Geest maakt het mogelijk dat we bidden en dat we de stem van God (soms) verstaan. De Geest maakt het mogelijk dat we groeien in de deugden. De priester staat niet boven ons als een door Christus ingestelde autoriteit, maar naast ons. Hij gaat samen met ons op weg en heeft daarbij een bijzondere rol, namelijk het bedienen van de sacramenten.

Tweede pinksterbeweging

Het traditionalisme kan doorschieten. Menig katholieke jongere denkt dat de eerbiedwaardige paus Pius XII de laatste was en dat de novus ordo ongeldig is. Veel jongeren die regelmatig bij schismatieke bewegingen de Mis horen, weten niet eens dat ze niet in eenheid met de rooms-katholieke Kerk zijn. 

“Laten we charisma’s omarmen. Laten we de Heilige Geest de plaats geven die Hem toekomt. Maar laten we niet van het ene uiterste in het andere vervallen.”

Maar ook het charismatisch katholicisme kan doorschieten tot een soort tweede pinksterbeweging. Het wordt dan een ideologie – laat ik het ‘charismatisme’ noemen – en dat is gevaarlijk, net zoals bij het doorgeschoten traditionalisme.

Want charismatische bewegingen fungeren zolang er charismatische leiders zijn. Niet elke parochiepriester is charismatisch. Integendeel: van priesters mag je hopen dat ze door God geroepen zijn tot het dienstwerk in de Kerk, en niet dat ze priester zijn geworden vanwege hun charismatische kwaliteiten.

https://www.kn.nl/opinie/

Als we teveel charismatische vernieuwing doorvoeren in onze parochies, krijg je een soort charismaloos charismatisme: mensen die wat brabbelen omdat ze denken in tongen te kunnen spreken; een totale teloorgang van de eeuwenoude tradities; en het idee dat de Kerk slechts met gezag spreekt wanneer dat mensen aanspreekt.

Laten we charisma’s omarmen. Laten we de Heilige Geest de plaats geven die Hem toekomt. Maar laten we niet van het ene uiterste in het andere vervallen. Laten we GEK zijn: Gewoon Echt Katholiek. 

Klaas Gerard Jumelet is seminarist van het Ariënsinstituut voor het bisdom Groningen-Leeuwarden. 

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.