Kinderarbeid, seksuele uitbuiting en armoede: wereldwijd zijn miljoenen kinderen weerloos overgeleverd aan onrecht. Gemakkelijke oplossingen zijn er niet, maar verantwoordelijkheid nemen kan verschil maken. Daarbij biedt de Bijbel een hoopvol perspectief.
“Mijn moeder gaf mij aan een tante. Tante werd ziek en gaf mij aan een mevrouw.” Dat overkwam de vijftienjarige Feousia uit Burkina Faso. Zij groeide op zonder de zorg en bescherming die elk kind nodig heeft. 10 december is Mensenrechtendag, een dag die ons herinnert aan miljoenen kinderen zoals Feousia.
Er zijn donkere plekken in de wereld, maar de donkerste plekken zijn de harten van kinderen die worden misbruikt of uitgebuit. Hun eenzaamheid, trauma en pijn zijn onvoorstelbaar. “Ik was zeven jaar en moest elke dag al het werk in huis doen. De vrouw sloeg me als ik iets fout deed. De politie heeft me daar weggehaald. Ik wil er niet meer aan denken”, zegt Feousia.
“Het voelt overweldigend”, zei een directeur van de organisatie Hope for Justice uit Oeganda in november. “Zoveel kinderen, zoveel hardnekkige problemen. Ze raken levenslang beschadigd.”
Wereldwijd werken 160 miljoen kinderen in kinderarbeid, blijkt uit cijfers van de wereldhandelsorganisatie ILO uit 2020. Zeker vijftig miljoen meisjes hebben te maken met seksueel geweld, meldde Unicef dit jaar. Deze alarmerende cijfers blijven zorgwekkend en laten zien hoe groot de uitdaging is om kinderen te beschermen tegen uitbuiting en geweld.
De oorzaken lopen uiteen, horen we van partnerorganisaties in het veld. In de eerste plaats maken conflicten en onveiligheid kinderen extra kwetsbaar voor uitbuiting. In dorpen waar mensen bang zijn voor gewapende aanvallen, sturen families hun jonge kinderen naar de stad, hopend op veiligheid. Helaas belanden veel van deze kinderen in kinderarbeid en misbruik.
“‘Blijven hopen’ kan soms leeg aanvoelen, als een illusie. Het zien van zoveel onrecht roept om actie.”
Tweet dit!
In de tweede plaats zorgt onveiligheid op het platteland voor slechte oogsten en armoede, zoals in Ethiopië. Dit dwingt gezinnen hun kinderen mee te geven aan tussenpersonen die een goede baan beloven. In werkelijkheid verdienen kinderen maar net genoeg om van te eten. Dit staat nog los van de risico’s op uitbuiting in de seksindustrie en het ronselen van kindsoldaten.
In de derde plaats brengt de groei van wereldwijde digitale verbindingen kansen, maar ook gevaar met zich mee. Online seksueel misbruik neemt schrikbarend toe. In de Filipijnen is een op de honderd kinderen slachtoffer van dit misbruik, volgens onderzoek van International Justice Mission (IJM), een internationale organisatie die slavernij bestrijdt. Ook in Afrikaanse landen, waar steeds meer mensen toegang krijgen tot internet, neemt deze uitbuiting toe.
Wat deze oorzaken extra complex maakt is dat kinderen die misbruik of uitbuiting ervaren vaak onbewust hun trauma’s overdragen op de volgende generatie. Ik herinner me een jong meisje in Burkina Faso. Ze liet haar baby zien, maar door haar trauma kon ze geen liefde voelen. Ze hield het kind voor zich uit, alsof het een bundeltje handdoeken was.
Er zijn geen gemakkelijke oplossingen voor deze problemen. ‘Blijven hopen’ kan soms leeg aanvoelen, als een illusie. Het zien van zoveel onrecht roept om actie. Overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en consumenten hebben allemaal een verantwoordelijkheid en zijn allemaal nodig om dit onrecht succesvol te bestrijden.
Dit betekent dat we als consumenten geen producten kopen van twijfelachtige herkomst, dat overheden wetgeving handhaven en dat bedrijven verder kijken dan alleen financiële winsten. Ook kinderen buiten onze eigen families verdienen zorg en steun, zowel dichtbij als ver weg. Verantwoordelijk minister Klever roepen we op kinderen centraal te stellen binnen haar beleidsprioriteiten op ontwikkelingssamenwerking.
Als christelijke organisatie geloven wij dat de Bijbel perspectief biedt. We kunnen samen lijden met deze kinderen en tegelijk hoop houden. Hoop op een nieuwe hemel en aarde, waar gerechtigheid zal wonen. Laten we de waarde van deze kinderen als schepselen van God blijven zien. De Bijbel vraagt niet om helden die alles oplossen, maar om trouwe dienaren die vandaag doen wat ze kunnen.
En hoe is het met Feousia uit Burkina Faso? Zij verblijft nu in een tijdelijk opvangcentrum van onze partnerorganisatie Credo. Daar krijgt ze goede voeding en medische zorg. Ook volgt ze een naaiopleiding om zichzelf te kunnen onderhouden. Over een paar maanden keert ze terug naar haar ouders of gaat ze naar een pleeggezin. Haar verhaal laat zien dat extra inspanning nodig is vanuit verschillende hoeken.
Marike Spruyt-de Kloe is projectleider bij ontwikkelingsorganisatie Woord en Daad.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
