Echte toewijding aan elkaar, binnen het huwelijk, ligt in onze geïndividualiseerde samenleving niet zo lekker. Toch kan het geoefend worden – en dat komt uiteindelijk ook die samenleving ten goede.

Jos Claes en Gusta Schoovaerts waren 64 jaar getrouwd toen ze op 20 december 2018 in dezelfde minuut stierven. Hun beider gezondheid was vorig jaar al fors achteruit gegaan. De artsen stelden een natuurlijke dood vast – en ze stonden perplex. Jos en Gusta kregen acht kinderen.

“Al die 64 jaren hielden ze elkaar perfect in evenwicht. Tot nu, hun dood”, aldus hun kinderen. “De natuur heeft hun het samen sterven gegund. Dat maakt ons als kinderen gelukkig, ook al doet het natuurlijk pijn om hen te moeten loslaten.”

Toewijding

Ik moest aan dit Vlaamse echtpaar denken toen we als thema voor de Marriage Week (7 t/m 14 februari) kozen voor Dare to Commit: durf je te verbinden, durf je toe te wijden aan die ander. Commitment, of toewijding, lijkt schaars dezer dagen.

Als de relatie leuk is, lijkt het geen probleem. Maar als het tegenzit, of als er grote teleurstellingen zijn, dan komt het erop aan. Ben je in staat vol te houden? Ben je in staat de ander te blijven dienen, zelfs als je er helemaal niets voor terug krijgt?

In zijn jaarlijkse toespraak tot de leden van de Rota, de Vaticaanse huwelijksrechtbank, zei paus Franciscus eind januari dat “eenheid en trouw belangrijke en noodzakelijke waarden” zijn. Zij zijn, aldus de paus, in het huwelijk een remedie voor de toenemende seculiere cultuur, die het vaak zo moeilijk maakt om volgens de maatstaven van het Evangelie te leven.

Hij voegde er aan toe dat sterke huwelijken weliswaar het nieuws niet halen, maar als een “stilzwijgende, dagelijkse preek” zijn voor ons allemaal.

Blauwe plekken

In ons land vinden we flexibiliteit en individualisme belangrijk. Daarom is er vaak moed voor nodig om de ander trouw te blijven. Zéker als je partner zich heel anders ontwikkelt dan je had verwacht, of wordt getroffen door ziekte of handicap.

In de parochie zeggen we nog weleens tegen elkaar dat in het huwelijk pas muziek zit als de boventoon van de liefde wordt gesteund door de ondertoon van de trouw.

Dat klinkt goed, maar als het fors tegenzit, of je partner ernstige beperkingen krijgt, dan zwijgt mogelijk jarenlang de boventoon van de liefde en wordt een fors beroep gedaan op de ondertoon van de trouw. In ons aardse leven lopen we allemaal wel ergens blauwe plekken op.

Toewijding oefenen

Maar kun je als echtpaar commitment ook oefenen? Zeker wel! Partners kunnen bijvoorbeeld met elkaar spreken over deze vragen: willen we onze relatie graag in stand houden, ook als het eens wat slechter gaat? In welke mate voelen we ons nog emotioneel gehecht aan elkaar? Verwacht je dat je binnen een jaar een kortstondige relatie hebt met een andere partner?

Als partners hierover geregeld oprecht met elkaar praten, kan eventuele vervreemding worden voorkomen. En als die wordt voorkomen, wordt de basis gelegd voor een langdurig en sterk huwelijk, dat veel voordelen biedt voor man en vrouw.

Dat werd eind januari nog eens onderstreept door nieuw onderzoek van University College London. De concrete voordelen liggen op het terrein van gezondheid (minder kans op hartfalen, minder stress), veiligheid (je geliefde bevordert dat je veiliger rijdt), betere kansen om van ingrijpende operaties te herstellen, minder risico op hersenziekten (zoals Alzheimer), beter slapen én over het algemeen meer levensjaren.

Niet voor onszelf

We zijn er als echtpaar nooit alleen voor onszelf of voor de eventuele kinderen. Ons huwelijk heeft vérgaande effecten op onze familie en vrienden, ons dorp of onze stad. En uiteindelijk op onze samenleving en de toekomst daarvan.

Ook daarom is toewijding belangrijk, want sterke huwelijken blijken een solide startmotor te zijn voor een evenwichtige samenleving, waarin partners kunnen genieten van liefde en trouw én kinderen kunnen opgroeien in geborgenheid.

Jan Hol is voorzitter van Stichting Marriage Week Nederland. Zie www.loveup.nl.