<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Opinie

Vergeet Cuba alsjeblieft niet!

Carlos Infante 26 augustus 2021
image
Een iconische foto van de recente protesten in Duba: terwijl Leo Fernández Ocaña en zijn medestanders beledigd werden, knielde hij om te bidden voor vrede en begrip onder alle Cubanen. Foto: ANP - Ernesto Mastrascusa, EFE

Na de onverwachte protesten tegen het Cubaanse regime, is de aandacht voor het Caribische eiland in het Westen weer verflauwd. Maar de demonstranten hebben internationale aandacht voor hun lot nodig – nu meer dan ooit.

11 juli leek een zondag als alle andere in Cuba. Niemand verwachtte dat het land wereldwijd het nieuws zou halen. Maar er gebeurde iets dat in de zestig jaar daarvoor niet was gebeurd: Cubanen in heel het land gingen spontaan de straat op om te demonstreren. Ze werden niet geleid door een organisatie en er was ook geen vaste eisenlijst voor de communistische regering. De voornaamste vragen die opborrelden, waren die naar meer vrijheid, en een oplossing voor de moeilijke voedsel- en medicijnsituatie.

Regering ontkent

De regering probeerde eerst simpelweg te ontkennen dat er protesten waren. Gezien het grote bewijs van het tegendeel, richtte ze haar pijlen vervolgens op de VS: de Amerikaanse regering en de CIA zouden achter de demonstraties zitten (er werd geen bewijs geleverd voor die claim). In een poging de aandacht af te leiden, hebben sympathisanten van Havana in het buitenland nu hun campagne tegen het Amerikaanse embargo opgevoerd. Zo hopen ze de regering te ontslaan van haar verantwoordelijkheid voor de moeilijke levensomstandigheden van het Cubaanse volk.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

De protesten waren vreedzaam, totdat president Miguel Díaz Canel zijn aanhang opriep tot ‘vergeldingsacties’, een welbekende tactiek waarbij regeringsaanhangers openlijke dissidenten verbaal en soms fysiek aanvallen.

Protest bij de staatsomroep

Markant was het moment waarop een groep jongeren aankwam bij het hoofdkantoor van staatsomroep ICRT. Ze vroegen 15 minuten zendtijd om te kunnen antwoorden op de mediacampagne van de overheid waarin de protesten werden gedemoniseerd.

“Veel mensen durfden niet over de arrestatie van familie of vrienden te spreken, uit angst dat die alleen maar meer gestraft zouden worden”

Hun protest bestond uit zitten op de stoep voor het gebouw, terwijl enkele medewerkers hen obsceniteiten toeriepen. De foto van Leo Fernández Ocaña werd iconisch: terwijl hij en zijn medestanders beledigd werden, knielde hij om te bidden voor vrede en begrip onder alle Cubanen. Het gezond verstand overwon echter niet bij de regeringsaanhang, en de jonge demonstranten werden als criminelen behandeld. Agenten in burger sleepten hen met geweld een vrachtwagen in. De protesten werden in heel het land met geweld onderdrukt.

Velen werden die dag en in de daaropvolgende dagen opgepakt en nog altijd wordt er op demonstranten gejaagd.

Namenlijst

Cubalex, een in Miami gevestigde organisatie met een netwerk van activisten in Cuba, stelde een lijst op met namen van mensen die vastzitten of simpelweg verdwenen zijn. Die bevat bijna vijfhonderd namen, maar waarschijnlijk zijn het er meer: veel mensen durfden niet over de arrestatie van familie of vrienden te spreken, uit angst dat die alleen maar meer gestraft zouden worden.

image
Betogers raken slaags met politieagenten in burger tijdens de aanvankelijk vreedzame demonstratie in Havanna op 11 juli. Foto: CNS Photo - Alexandre Meneghini, Reuters

De meeste mensen op de lijst waren na drie dagen weer vrij, maar meer dan honderd mensen zitten nog altijd vast. Degenen die weer vrij zijn, moeten overigens nog voor de rechter verschijnen: hun wordt ‘publieke onrust’ en ‘aanzetten tot misdaad’ ten laste gelegd.

Showproces

De kans op een veroordeling is groot. Demonstreren is dan wel een grondwettelijk recht in Cuba, maar diezelfde grondwet geeft de staat ook het recht het socialisme te verdedigen. Daarbij mag geweld worden gebruikt als het systeem in gevaar is.

“Er heerst woede in Cuba, maar bovenal angst”

Veel van de gearresteerden kregen een showproces. De straf bedroeg meestal niet meer dan een jaar cel, maar de veroordelingen werden zo snel uitgesproken dat advocaten het dossier van de verdachten niet eens hadden kunnen inzien – als er al een advocaat bij het proces aanwezig was. In al deze zaken werd de maximale straf opgelegd, omdat rechter en aanklager onder een hoedje speelden.

Opkomst van sociale media

De repressie in Cuba wordt uitgeoefend door een geolied apparaat, waarin politie, leger, rechtbanken en het staatscommuniecatiebedrijf samenwerken. Dat laatste levert de telefoon- en persoonsgegevens van demonstranten over aan de politie. Toen de demonstraties groter werden, schakelde het bovendien het internet uit, waardoor mensen het politiegeweld niet openbaar konden maken.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Veel mensen in Cuba zijn geschokt door de agressie waarmee het regime nu reageerde. In werkelijkheid deed het dat altijd al, maar in het verleden durfden veel minder mensen de straat op te gaan, waardoor een meerderheid van de bevolking onwetend bleef. Bovendien heeft de opkomst van mobiel internet en sociale media het geweld zichtbaarder gemaakt.

Stil op straat

Op dit moment is het stil in de straten van Cuba – een zeldzame stilte, gebaseerd op angst. Meer Cubanen dan ooit lijken te beseffen dat het systeem in hun land gebaseerd is op repressie, niet op een consensus onder de inwoners. Er heerst ook woede, maar bovenal angst: de angst die er al langer voor zorgt dat de oppositie verlamd raakt of maar traag vooruitgang boekt.

image
Een Cubaan kijkt op zijn telefoon bij een internethotspot in Havanna. Sociale media speelden een belangrijke rol bij de protesten. Foto: CNS photo - Tomas Bravo, Reuters

De internationale aandacht voor Cuba is helaas alweer verflauwd, en de regering voelt dat ze de vrije hand heeft om de mensen te straffen die haar macht durfden uit te dagen. Maar alleen de solidariteit van de internationale gemeenschap kan deze mensen helpen – mensen die niets meer deden dan hun burgerrechten uitoefenen, maar nu als ordinaire criminelen worden behandeld. Alleen internationale druk kan hun lot verbeteren. Vergeet Cuba dus niet!

Carlos Infante is Cubaan. Hij woont en werkt in Nederland.

https://www.kn.nl/donaties/

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.