De grootste zorg van thuisonderwijzers is dat de staat hun recht op vrijstelling en vrijheid van levensovertuiging inperkt, terwijl gemeenten bang zijn dat zij het zicht op deze kinderen kwijtraken. Waarom niet werken aan meer wederzijds begrip?
De overheid maakt zich zorgen over het groeiend aantal thuisonderwijzers in Nederland, blijkt uit recente berichten. Er gaan stemmen op om thuisonderwijs af te schaffen, aan banden te leggen of te bestraffen.
Dit gebeurt naar aanleiding van een brandbrief aan minister Dennis Wiersma (Onderwijs) over het aantal ouders dat beroep doet op artikel 5 van de Leerplichtwet. Dat regelt het recht op vrijstelling van inschrijving op basis van richtingsbezwaar: ouders mogen hun kinderen thuis onderwijzen als zij geen school vinden die aansluit bij hun levensovertuiging.
Volgens overheidscijfers verdrievoudigde het aantal thuis onderwezen kinderen in de afgelopen acht jaar. Dit is een ontwikkeling die serieus genomen moet worden. Het is geen bedreiging voor de overheid, maar een kans om ouders te ondersteunen bij het geven van thuisonderwijs.
Gemeenten maken zich zorgen dat deze kinderen uit beeld raken, maar dit blijkt zelden het geval. Thuisonderwijzers staan middenin de samenleving en hebben volop contact met familieleden, buren, kerkleden, sportcoaches, scoutingleiders, muziekdocenten, bibliotheekmedewerkers, huisartsen enzovoort.
Het is belangrijk dat de vrijheid van onderwijs blijft bestaan en dat ouders het recht behouden om thuisonderwijs te geven op basis van hun levensovertuiging. De Kerk erkent die vrijheid van ouders ook en moedigt katholieke ouders zelfs aan om dit te doen als ze hun kinderen niet naar een katholieke school kunnen sturen.
In de encycliek Divini Illius Magistri uit 1929 schrijft paus Pius XI dat ouders de taak hebben hun kinderen te onderwijzen in religieuze zaken en ze op te leiden tot “goede burgers van deze wereld en van het Koninkrijk van God”.
Ouders, zo benadrukt Pius XI, zijn niet de enige opvoeders, ook voor de Kerk en de staat is een belangrijke rol weggelegd. Die laatste mag gezinnen echter op geen enkele manier dwingen “om hun kinderen de staatsschool te doen bezoeken, tegen de verplichtingen van het christelijk geweten of ook tegen hun rechtmatige voorkeur in”, zo schrijft hij.
De grootste zorg van thuisonderwijzers is dan ook dat de staat hun recht op vrijstelling en vrijheid van levensovertuiging inperkt, terwijl gemeenten bang zijn dat zij het zicht op deze kinderen kwijtraken. Wanneer het recht op vrijstelling gewaarborgd blijft, ontstaat meer ruimte voor wederzijds begrip en ondersteuning.
In plaats van een restrictieve rol aan te nemen, zou de overheid ouders beter kunnen ondersteunen bij het geven van thuisonderwijs. Bijvoorbeeld door het aanbieden van informatie en advies, het organiseren van ontmoetingsdagen voor thuisonderwijzers of het organiseren van bijscholingsmomenten voor ouders.
De leerplichtambtenaar krijgt zo beter zicht op wat thuisonderwijs inhoudt en wat de ouders die ervoor kiezen beweegt. De ouders op hun beurt krijgen ook meer begrip voor de leerplichtambtenaar.
Ciska de Wit is moeder en geeft thuisonderwijs.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
