Met een feestelijke Mis is het bezoek van paus Franciscus aan België ten einde gekomen én is karmelietes Ana de Jesús zalig verklaard. Tijdens de Mis oogstte de paus krachtig applaus door nogmaals te erkennen dat misbruik niet in de doofpot gestopt mag worden.
De opkomst van gelovigen die naar de paus komen kijken was de afgelopen dagen in Brussel en Leuven vaak wat mager, maar het enthousiasme rond de Mis in het Koning Boudewijnstadion in Brussel maakte dat ruimschoots goed. Ruim 35.000 mensen, waaronder 5000 jongeren, waren toegestroomd om met de paus de Eucharistie te vieren.
Daar moesten ze het nodige voor over hebben, want alle gelovigen moesten ruim anderhalf uur van tevoren aanwezig zijn. Rond het stadion was het al voor het ochtendgloren een chaos van tourbussen en samendrommende mensen bij de ingangen van het stadion.
De Belgen waren uiteraard ver in de meerderheid, maar ook Nederlanders waren sterk vertegenwoordigd. Twee Nederlandse bisschoppen celebreerden zelfs mee: Gerard de Korte van ’s-Hertogenbosch en Ron van den Hout van Roermond waren als de bisschoppen van aan België grenzende bisdommen uitgenodigd om mee te vieren.
Freek van Genugten, secretaris van bisschop De Korte, was erg positief over die aandacht over de grenzen heen: “Dat is heel goed, dat daaraan gedacht is”, zei hij.
De entree van paus Franciscus werd begeleid door uitzinnig gejuich. In zijn pausmobiel maakte hij een rondje langs de tribunes; een koor van jubelend lawaai klonk waar hij was. “Hagan lío – laat je horen”, houdt paus Franciscus jongeren vaak voor; in het stadion had iedereen die boodschap instinctief begrepen.
Heel wat hoogwaardigheidsbekleders vierden de Mis mee, waaronder Filip en Mathilde, het Belgische koningspaar. Maar het hoogste ‘bezoek’ was eigenlijk Ana de Jesús, de zestiende-eeuwse karmelietes die aan het begin van de Mis door paus Franciscus zalig werd verklaard. Haar afkomst is Spaans, maar ze is in Brussel overleden.
Zo’n zaligverklaring gebeurt – in tegenstelling tot wat je zou verwachting bij een katholiek ritueel – met weinig opsmuk. Er werd een korte biografie voorgelezen en daarna verklaarde de paus Ana de Jesús zalig: “Op ons apostolisch gezag verlenen wij dat de eerbiedwaardige dienares Gods Ana de Jesús van nu af aan zalig genoemd zal worden en dat zij gevierd zal worden ieder jaar op de plaatsen en volgens de regels van het recht op 5 november.”
Na die woorden volgde een groot applaus. Daarna bedankte aartsbisschop Luc Terlinden de paus in het Latijn en werd een reliek van Ana de Jesús aangedragen.
Misbruik is al heel dit pausbezoek een prangend thema. Paus Franciscus gaat ermee om door het probleem te erkennen: tijdens zijn overweging week hij af van zijn tekst door te zeggen dat “misbruik niet in de doofpot gestopt mag worden”. Het leverde een spontaan en krachtig applaus van de misgangers op.
Ook bij de voorbede klonken verwijzingen naar de situatie waarin de Kerk in België zich bevindt. Zo werd er gebeden dat de Kerk “vruchten mag dragen van evangelische vernieuwing, heling en blijde hoop” en dat jongeren bewogen mogen worden “om bewerkers te zijn in woord en in daad van een nieuwe mensheid”.
Ook werd er gebeden “voor de karmelitaanse familie en voor alle godgewijden, dat het voorbeeld van de zalige Ana de Jesús hen inspireert in hun gegeven leven aan God en aan de mensen”.
Het aandragen van de gaven voor de viering gebeurde door mensen die te maken hebben met armoede, discriminatie en andere problemen; onder hen waren onder meer migranten en daklozen. De organisatie van de pausmis wilde daarmee benadrukken dat parochies en gelovige gemeenschappen “zich niet neerleggen bij onrecht”.
Aartsbisschop Luc Terlinden sprak de paus aan het eind van de Mis toe om hem te bedanken voor zijn komst. “Dank u dat u gekomen bent om de vlam van hoop aan te wakkeren die we van Jezus ontvangen”, sprak Terlinden. “Dank u, dierbare paus Franciscus, dat u onze medeburgers, onze leiders, en vooral de mensen in nood of die diep zijn gekwetst door misbruik, hebt ontmoet.” Zijn woorden werden voortdurend onderbroken door machtig applaus waarmee de misgangers hun goedkeuring bekendmaakten.
Tot slot overhandigde aartsbisschop Terlinden de paus nog een afscheidscadeautje dat verwijst naar de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen, die de Kerk vandaag viert. Het ging om een schilderijtje, gemaakt door een kind uit de groep vluchtelingen die de Mis op uitnodiging meevierde.
Heel opmerkelijk vroeg de paus in zijn eigen afscheidswoord aan de Belgische bisschoppen om een zaligverklaringsproces voor koning Boudewijn, die van 1951 tot 1993 koning van België was, te starten. Hij stond bekend als zeer gelovig. In 1990 trad hij enkele dagen af omdat hij uit gewetensbezwaar een wetsvoorstel over de legalisering van abortus niet wilde ondertekenen. Het is zeer uitzonderlijk dat een paus zo duidelijk oproept tot een zaligverklaringsproces.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.