Na 10 jaar werkzaamheden is de Oude Stad van Jeruzalem toegankelijker gemaakt voor gehandicapten en ouderen.
Dankzij de coronalockdown was het mogelijk om het laatste, meest beladen stukje van de historische stenen steegjes af te ronden: de Via Dolorosa, de ongeveer 600 meter lange kruisweg die Christus afgelegd zou hebben.
In totaal werd ongeveer 4 kilometer aan straten in de historische binnenstad van Jeruzalem gerenoveerd. Dat het zo veel jaren geduurd heeft, ligt aan de complexiteit van de werkzaamheden in een historisch gebied dat maar ongeveer een vierkante kilometer groot is.
“We hebben iets belangrijks gedaan, want mensen komen echt met ontzag naar de heilige stad”
- Een woordvoerster van de projectontwikkelaar
Zowel de Oude Stad als haar muren zijn aangewezen als UNESCO Werelderfgoed, waardoor de ontwikkelaars zorgvuldig moesten nadenken over veranderingen om tegemoet te komen aan de behoeften van de bewoners in hun dagelijks leven en miljoenen bezoekers per jaar, aldus Gura Berger, woordvoerster van de East Jerusalem Development Co, die het programma uitvoerde.
“We werkten dag en nacht en we maakten in twee jaar tijd het laatste stukje toegankelijk”, zegt Berger. “Dit waren de meest emotioneel beladen meters, omdat voor de eerste keer in de geschiedenis de Via Dolorosa toegankelijk is gemaakt. We hebben iets belangrijks gedaan, want mensen komen hier echt met ontzag, met respect en hoop naar de heilige stad.”
De aanpassing van de oude trappen varieert in de hele stad, afhankelijk van de locatie en de steiltegraad. Het omvat zowel hellingen als ‘Venetiaanse trappen’; korte schuin aflopende treden langs het steile pad op een stuk in de buurt van de vijfde, zesde en zevende staties.
Het beklimmen van het pad is nog steeds een inspanning, zo geeft Berger toe, maar de ontwikkelaars waren beperkt in oplossingen vanwege het historische en topografische aspect van de stad. Het toegankelijk maken van een stad die in de oudheid werd gebouwd met de bedoeling indringers buiten te houden is nu eenmaal moeilijk, zegt ze.
Bij het project waren diverse Israëlische ministeries, de gemeente Jeruzalem en projectontwikkelaars betrokken.
De werkzaamheden omvatten het vernieuwen van bestrating, het vervangen van ondergrondse infrastructuur, het schilderen van gevels, het installeren van luifels en het herschikken van ingangen van winkels en woningen. In steilere gebieden werden leuningen langs de muren aangebracht. Ook zijn er veertien toegankelijke toiletvoorzieningen met bewegwijzering geplaatst.
“Als mijn buren een ambulance nodig hadden voor hun grootmoeder, was deze niet in staat om hen te bereiken”
- Een buurtbewoonster
Ook werd een speciale app ontwikkeld in negen talen, die de rolstoeltoegankelijke routes in de Oude Stad in kaart brengt. Via speciale bakens met bluetooth kunnen ook mensen met een visuele handicap de weg vinden.
Niet iedereen reageert enthousiast: plaatselijke winkeliers en bewoners merken op dat de afwisseling van stijlen en plaatsen van de hellingbanen verwarrend is en dat zij glad kunnen zijn. Bovendien klagen ze erover dat de opritten het nu gemakkelijker maken voor scooters en motoren om door de smalle steegjes te rijden.
“Dit is goed voor rolstoelen, maar het heeft andere problemen veroorzaakt”, zegt buurtbewoner Fees (42), die zijn achternaam niet wil geven. Hij beschrijft hoe een scooterrijder onlangs over de voet van zijn 8-jarige dochter reed. “Ze moeten de motorfietsen en scooters tegenhouden in de Oude Stad. De bedoelingen waren goed; het is niet gemakkelijk om in de Oude Stad te werken. Het is OK, maar er zijn gebreken”, zegt hij.
Een andere bewoonster, Razi Rasheq, is juist blij met de aanpassingen, omdat de straten van de Oude Stad nu ook toegankelijk zijn voor (kleine) ambulances en vuilniswagens. “Mijn buren hebben er flink onder geleden dat wanneer ze een ambulance nodig hadden voor hun grootmoeder, deze niet in staat was om hen te bereiken”, vertelt Rasheq.
Michael Flaherty, een toerist uit Hawaï, baant zich met behulp van een wandelstok voorzichtig een weg naar beneden, vergezeld door zijn vrouw en een gids. Tot zijn recente rugoperatie hoefde hij geen stok te gebruiken.
“Dit bevordert de toegankelijkheid”, zegt hij. “Degene die dit gedaan heeft, heeft goed werk geleverd. En je kunt nu eenmaal nooit iedereen tevreden stellen.”