<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Reportage

Een pelgrimstocht naar hoop: kerststal Sint-Jan in het teken van Heilig Jaar

Emma Koevoets 6 december 2024
image
Bouwcoördinator Jack Kradolfer: "Bezoekers van de kerststal passeren een zonnebloemenweide, zoals je kunt tegenkomen tijdens een pelgrimage naar Italië." Foto's: Emma Koevoets

In de Sint-Janskathedraal in Den Bosch opent deze zondag de jaarlijkse kerststal. Dit jaar sluit de stal aan bij het thema van het Heilig Jaar 2025: ‘Pelgrims van Hoop’. “Bezoekers worden meegenomen op een pelgrimage naar de geboorte van Jezus.”

De route door de kerststal voert langs verschillende landschappen. Bezoekers beginnen hun reis in de bergen en steken dankzij een houten brug een stromend beekje over. Via een weide vol zonnebloemen – een symbool van hoop en groei – komen ze aan in een Toscaans dorpje, waar de pelgrim even kan ‘uitrusten’. Hier verzamelen ze stempels als bewijs van hun reis.

Verderop leiden wijngaarden, die vruchtbaarheid en overvloed symboliseren, naar een scène met herders. Hier horen bezoekers het geluid van een ‘sjofar’: een ramshoorn – zoals te zien op de foto – die in de Joodse traditie het Heilig Jaar aankondigt.

image

Replica Sixtijnse Kapel

“Het thema van het Heilig Jaar in 2025 is ‘Pelgrims van Hoop’. Dat thema wilde plebaan Vincent Blom dit jaar ook in de kerststal verwerken”, vertelt Laura de Vaan, bestuurslid communicatie van de kathedraal. “Mensen maken in een Heilig Jaar een pelgrimstocht naar Rome. Dat zie je ook terug in onze kerststal: bezoekers trekken als het ware door verschillende landschappen. Uiteindelijk komen ze via een nagebootste Sixtijnse Kapel bij de Heilige Deur.”

image
Onderdeel van de kerststalroute in de Sint-Jan is een replica van de Sixtijnse Kapel in Rome.

De replica van de Sixtijnse Kapel is voorzien van een kopie van Michelangelo’s beroemde plafondschilderingen. De glas-in-loodramen van de Sint-Jan zijn er ook in verwerkt, waardoor de kapel een herkenbare Bossche signatuur krijgt. Via de ‘Heilige Deur’, geïnspireerd op die van de Sint-Pieter in Rome, lopen bezoekers verder naar het hart van de kerststal: het geboortetafereel.

Anders en intiemer

Dit jaar wijkt het geboortetafereel af van traditie. In plaats van in een stal, ligt het Kind in een Romeinse ruïne, zoals vaak te zien is in Italiaanse kerststallen. “De ruïne symboliseert het oude en vervallen, terwijl de geboorte van het Kind nieuw leven en hoop brengt”, legt bouwcoördinator Jack Kradolfer uit.

[BEELDGALERIJ - Gebruik de pijltjes om te bladeren] Een impressie van de Bossche kerststal van 2024 - 2025.

“Het contrast tussen de ruïne en het Kind is een belangrijk element van de kerststal dit jaar. Ook ligt Jezus dit keer niet in een kribbe, maar in de armen van Maria. Dat is een bewuste keuze om het tafereel anders en intiemer te maken.” Het geboortetafereel straalt eenvoud en rust uit. Kradolfer: “Dit jaar draait alles om Maria, Jozef, het Kind en de drie wijzen die op een afstand toekijken. Ik vind dat heel geslaagd en hoop dat bezoekers dat ook zo ervaren.”

De figuren in de kerststal hebben dit jaar ook een make-over gekregen. Maria en de drie koningen dragen nieuwe mantels, gemaakt van hoogwaardige stoffen geleverd door een lokale groothandel. “Daar was de tijd rijp voor”, vertelt Kradolfer.” Het zijn hele mooie, dure stoffen, met veel zorg en vakmanschap gemaakt.”

Kosten en opbrengsten

Jaarlijks trekt de kerststal in de Sint-Jan zo’n 80.000 tot 85.000 bezoekers tijdens de zes weken dat deze te bezichtigen is. De opbrengsten komen ten goede aan het onderhoud van de kathedraal en de kosten van de kerststal.

“Het opbouwen van de kerststal brengt behoorlijk wat kosten met zich mee”, zegt De Vaan. “Er komt veel bij kijken: materialen, het onderhoud van de beelden en dieren, en de nieuwe kleding. Omdat we in de Sint-Jan niets mogen boren, moet alles los staan. Dat maakt de bouw uitdagender én duurder.”

“Het idee dat iedereen een reis maakt – fysiek of spiritueel – en dat we daarbij hoop mogen vinden, is iets wat we graag willen overbrengen”
- Laura de Vaan, bestuurslid Sint-Janskathedraal

Het bouwen van de kerststal heeft ongeveer tweeënhalve maand geduurd, waarbij vrijwilligers vier dagen per week aan het werk waren. “Dat betekent honderden uren werk van onze vrijwilligers”, benadrukt Kradolfer. Over de totale kosten wil hij liever niets zeggen. “Het gaat ons vooral om het verhaal en de beleving die we de bezoekers willen meegeven. Natuurlijk kost het wat, maar dat zie je ook terug in de kwaliteit en uitstraling van de kerststal.”

Bordjes met uitleg

Kradolfer hoopt dat bezoekers geraakt worden door het thema en het verhaal van de kerststal. “De pelgrimage staat symbool voor onze reis naar nieuw leven en hoop. We hebben bordjes geplaatst met uitleg bij de verschillende scènes, en gidsen van de Kring Vrienden van ’s-Hertogenbosch geven rondleidingen. Zo hopen we dat bezoekers het verhaal begrijpen en zich ermee kunnen verbinden.”

https://www.kn.nl/heilig-jaar/

Ook De Vaan benadrukt de boodschap van de kerststal: “Ik hoop dat mensen niet alleen de schoonheid en het vakmanschap van de kerststal ervaren, maar ook geraakt worden door het thema ‘Pelgrims van Hoop’. Het idee dat iedereen een reis maakt – fysiek of spiritueel – en dat we daarbij hoop mogen vinden, is iets wat we graag willen overbrengen.”

De kerststal opent op zondag 8 december na de Mis van 12.00 uur en is te bezichtigen tot en met zondag 12 januari. Bezoekers vanaf veertien jaar betalen een toegangsprijs; voor kinderen tot en met dertien jaar is de toegang gratis.

Bekijk de Bossche kerststal van 2024-2025 in onderstaande video:

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.