<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Reportage

Eigen mening of laster? Civitas Christiana voor de rechter om ‘Lentekriebels’-zaak

Luuk van den Einden 3 april 2025
image
De rechtbank in Utrecht. Foto: Luuk van den Einden

Op 3 april stonden Civitas Christiana en kenniscentrum Rutgers tegenover elkaar in de rechtbank vanwege de “laster” die het uiterst conservatieve Civitas zou verspreiden rondom seksuele voorlichting op basisscholen. De rechter moet nu beslissen of Civitas buiten de grenzen van vrijheid van meningsuiting en geloofsovertuiging is getreden.

Onder de noemer ‘Gezin in Gevaar’ heeft Civitas Christiana, een ultraconservatieve activistische stichting, al langer zijn pijlen op de jaarlijkse ‘Week van de Lentekriebels’ gericht. Met die themaweek voor seksuele voorlichting op basisscholen zou kennis- en expertisecentrum Rutgers namelijk pedofilie bevorderen en kinderen seksualiseren, aldus Civitas.

Bedreigingen

De Civitas-campagne is volgens Rutgers echter gebaseerd op leugens en laster. De beweringen daarin zijn “ongefundeerd, absurd en onrechtmatig”, aldus het kenniscentrum. Door de campagne van Civitas zouden zowel leraren op basisscholen als personeelsleden van Rutgers online en in het echt bedreigd zijn.

In 2024 drong een groep activisten tijdens de Week van de Lentekriebels het kantoor van Rutgers binnen en uitte daar doodsbedreigingen. Onder hen was ook Max van den B., de ‘fakkelman’ die eerder tot een celstraf werd veroordeeld omdat hij met een toorts naar het huis van politica Sigrid Kaag was gegaan.

Rutgers besloot in maart dat de maat vol was en dagvaardde zowel Civitas Christiana als directeur Hugo Bos om lasterlijke uitspraken te rectificeren. De kwestie werd in de vorm van een kort geding op 3 april – in de Week van de Lentekriebels – behandeld in de rechtbank in Utrecht. Ook daar was ‘fakkelman’ Max van den B. aanwezig: bij binnenkomst riep hij de aanwezige medewerkers van Rutgers toe dat zij “pedo’s” zijn.

Van geen kwaad bewust

Tijdens de zitting werd duidelijk dat waar kenniscentrum Rutgers vindt dat Civitas met “valse aantijgingen verwarring zaait” over zijn werk, Civitas zich van geen kwaad bewust is. De stichting mag een mening hebben over het materiaal dat Rutgers aanbiedt en Rutgers moet als prominent kenniscentrum dat veel in de media is tegen kritiek kunnen: “Hoge bomen vangen veel wind”, aldus de advocaat van Civitas.

Over de dreigingen van geweld tegen medewerkers van Rutgers en tegen basisschooldocenten is hij stellig: “Civitas betwist dat de campagne ‘Gezin in Gevaar’ aanzet tot geweld en wil niets te maken hebben met geweld dat op basis van de campagne gepleegd zou zijn.”

Achtergrond

Seksuele voorlichting op scholen: hoe zit het?

Sinds 2012 zijn alle basisscholen in Nederland verplicht om leerlingen seksuele voorlichting te bieden. Zij mogen zelf bepalen welk lespakket ze daarvoor gebruiken. Drie lespakketten zijn door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) goedgekeurd, waaronder het lespakket van Rutgers (Kriebels in je buik genaamd) en een pakket op christelijke basis. Scholen mogen ook een niet-goedgekeurd pakket gebruiken. Iets meer dan de helft van de scholen gebruikt zo’n goedgekeurd pakket.

De Week van de Lentekriebels werd twintig jaar geleden door Rutgers bedacht als een ‘aanjaagmoment’ waarop scholen met een lespakket over seksuele vorming kunnen starten. De Week van de Lentekriebels is géén lesmethode en ook niet alleen bedoeld voor het lespakket van Rutgers.

Civitas beschuldigt Rutgers onder meer van het “seksualiseren” van kinderen, door hen op jonge leeftijd te confronteren met seksuele thema’s. Die beschuldiging werd onder meer uitgebreid verspreid in een ‘zwartboek’ dat vorige maand verscheen en onder meer aan Tweede Kamerleden en schooldirecteuren werd opgestuurd.

Steeds later seksueel actief

“De beschuldigingen van Civitas zijn onjuist, gebaseerd op een perverse blik op voorlichting: het is juist Civitas dat seksualiseert”, zegt de advocaat van het kenniscentrum. “Rutgers houdt zich bij de feiten; volwassenen voelen zich soms ongemakkelijk als kinderen hun lichaam ontdekken, maar voor kinderen is daar niets seksueels aan.”

https://www.kn.nl/nieuwsbrief/

Volgens wetenschappelijk onderzoek zijn jongeren in de afgelopen twintig jaar op steeds latere leeftijd seksueel actief geworden. Dat spreekt de bewering dat Rutgers kinderen aanzet tot seksuele handelingen tegen, vindt het kenniscentrum.

Zelfbevrediging en naaktfoto’s

Dat ‘aanzetten tot’ is sowieso een thema binnen deze kwestie. Onder meer in het ‘zwartboek’ stelt Civitas dat Rutgers kinderen in zijn materiaal “stimuleert” om bijvoorbeeld aan zelfbevrediging te doen of naaktfoto’s van zichzelf aan anderen te sturen.

Hugo Bos geeft in de rechtbank toe dat kinderen nergens in de teksten van Rutgers expliciet worden aangezet tot bijvoorbeeld seksuele handelingen. Waar dat stimuleren volgens hem dan in zit? “Dat er in teksten staat dat het ‘fijn’ kan zijn om je geslachtsdelen aan te raken, bijvoorbeeld. Die aspecten benoemen kan stimulerend werken.”

Trial by media

Civitas Christiana beschuldigt Rutgers op zijn beurt ervan een trial by media te voeren, wat inhoudt dat Rutgers de media gebruikt om Civitas in een kwaad daglicht te stellen. Als bewijs hiervoor draagt Civitas onder meer de vele berichten in diverse nieuwsmedia over de campagne ‘Gezin in Gevaar’ aan: “De media lijken wel een spreekbuis van Rutgers”, zegt de advocaat van Civitas.

Ook noemt hij het feit dat de dagvaarding van maart bijna gelijktijdig bij Civitas op de mat viel en in de media wereldkundig werd gemaakt. Volgens de advocaat van Rutgers klopt er niets van de beschuldiging van een trial by media: “Civitas zoekt zelf steeds de publiciteit op.”

Persoonlijke kanalen

Niet alleen Civitas Christiana zelf, maar ook directeur, bestuurslid en woordvoerder Hugo Bos persoonlijk is gedagvaard om te stoppen met het verspreiden van desinformatie over Rutgers. Het is vrij ongebruikelijk dat Bos individueel genoemd wordt in een zaak die primair tegen zijn stichting gevoerd wordt.

https://www.kn.nl/binnenland/

Omdat Bos op zijn persoonlijke sociale mediakanalen veel uitspraken van Civitas beaamd of becommentarieerd zou hebben, vindt Rutgers het gerechtvaardigd dat hij persoonlijk genoemd wordt. “We hebben weinig vertrouwen dat hij anders stopt”, legt de advocaat van Rutgers uit.

De uitspraak van de rechter in deze zaak wordt over twee weken, op 17 april, bekendgemaakt.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.