Alleenstaande of dakloze vrouwen komen vaak in acute nood terecht als ze onverwacht zwanger raken. Om te voorkomen dat ze abortus plegen, is opvang en begeleiding cruciaal. “Als je baby’s wilt redden, moet je van hun moeders houden.”
Bij een ongeplande zwangerschap komt behalve wanhoop vaak ook de vraag op: abortus of niet? Maar Donald Rooney, parochiepriester in Springfield, Virginia aan de Amerikaanse oostkust stelt liever een heel andere vraag: wat kunnen we doen om te helpen?
Rooney stelde die vraag bijna twintig jaar geleden in zijn toenmalige parochie in het iets zuidelijker gelegen Fredericksburg. Want, voegt hij daaraan toe: “Als we nee gaan roepen, moeten we ook ja roepen.” Ofwel: een ‘nee’ tegen abortus moet samengaan met een ‘ja’ voor hulpverlening. Zo kwam het dat in 2006 Mary’s Shelter werd opgericht, waar zorg voor moeders en (on)geboren kinderen werd geboden in een tweekamerappartement. Inmiddels bestaat Mary’s Shelter uit zes opvangtehuizen en zijn er vierhonderd vrouwen en (on)geboren kinderen opgevangen.
In 2022 draaide het Amerikaanse Hooggerechtshof het landelijk recht op abortus terug, door een bijna vijftig jaar oude uitspraak in de zaak Roe vs. Wade ongedaan te maken. Veel Amerikaanse christenen zagen dat als een overwinning, maar volgens Rooney “hebben we helemaal niets ‘gewonnen’. We zijn er nu juist meer dan ooit voor verantwoordelijk dat vrouwen in nood geholpen worden een oplossing te vinden”.
Eén van die oplossingen is Mary’s Comfort, een nieuw opvanghuis in Springfield voor alleenstaande moeders. Het is gemodelleerd naar Mary’s Shelter in Fredericksburg en moeders en baby’s kunnen er tot twee jaar blijven. Mary’s Comfort werd afgelopen augustus ingezegend door bisschop Burbidge van Arlington, die ook voorzitter is van het pro-lifecomité van de Amerikaanse bisschoppenconferentie.
“Ik hoop en bid dat Mary’s Comfort zal floreren in Springfield en een lichtend baken van hoop zal worden voor moeders die onderdak, steun en een nieuw begin nodig hebben”, zei Burbidge toen. “Als een onafhankelijke christelijke organisatie”, voegde hij eraan toe, “laat Mary’s Comfort zien hoe gelovigen overal kunnen samenwerken om hun broeders en zusters te dienen.”
“Het zijn niet alleen luiers en een commode”, zegt pastoor Rooney over de holistische benadering van Mary’s Comfort en de andere opvanghuizen. “Er wordt een programma aangeboden om de moeder echt op de been te helpen – met een budget, een baan en een huis, en de kans om een opleiding af te maken. En wat er verder ook nodig is aan begeleiding, dat willen we bieden.”
Rooney weet maar al te goed waarom veel alleenstaande en dakloze vrouwen geen andere uitweg zien dan abortus. “Iedereen met wie ik er ooit over gesproken heb, koos – zonder uitzondering – voor een abortus omdat ze dachten dat ze geen keuze hadden. Er was geen steun. De moeders werden bedreigd door familie of door vriendjes. Ze zouden hun baan verliezen. Er zijn teveel dingen waar ze doorheen moeten navigeren, en ze hebben geen veilige plek om te landen.”
De kosten van het krijgen en opvoeden van een kind zijn niet gering. USAFacts.org, een onpartijdig burgerinitiatief dat overheidsgegevens verzamelt, liet op basis van beschikbare gegevens uit 2015 zien dat een Amerikaans echtpaar met een laag inkomen en twee kinderen jaarlijks omgerekend zo’n 12.000 euro per kind uitgeeft; gezinnen met een middeninkomen komen aan zo’n 15.000 euro per kind.
Daar komen nog de kosten van een bevalling bij, zeker in een land waar veel mensen geen zorgverzekering hebben. Om nog maar niet te spreken van de kosten voor kinderopvang die ook in de VS hoog zijn. Het mag duidelijk zijn dat dit voor alleenstaande moeders met een laag inkomen of dakloze moeders vaak onmogelijk op te brengen is.
“Iedereen met wie ik er ooit over gesproken heb, koos – zonder uitzondering – voor een abortus omdat ze dachten dat ze geen keuze hadden”
Tweet dit!
De mentaliteit om dan meteen te kiezen voor een abortus kan alleen afgeschaft worden “door echte hulp te bieden aan moeders en hun baby’s”, zegt Jessica Freyne, directeur van een centrum in Scranton, Pennsylvania waar zwangere vrouwen in nood worden opgevangen. “Echte hulp – niet alleen een plek die je een pak luiers en een pak billendoekjes geeft en je dan zegt dat je een maand later terug kunt komen.”
Ja, ook die hulp telt, zegt Freyne, maar “je kunt het leven van mensen niet beïnvloeden door ze alleen luiers te geven. In menselijke relaties vindt echte verandering plaats. Dat is waar je echt liefde kunt tonen”.
Toen Freyne de opvang voor zwangere vrouwen in Scranton wilde openen, was de lokale pastoor meteen voor. “Hij zag veel armoede om zich heen. Er klopten regelmatig zwangere vrouwen bij hem aan op zoek naar een toevluchtsoord – en hij kon ze nergens naartoe sturen.” In Scranton kunnen aanstaande moeders tot een jaar na de geboorte van hun kind blijven. Ze worden er geholpen met een persoonlijk actieplan.
Voor Freyne is proactiviteit het belangrijkste ingrediënt van haar werk. “Het lijkt wel alsof we altijd wachten tot er iets gebeurt voordat we in actie komen”, stelt ze. “Maar ik denk dat als je vrouwen liefde en steun geeft tijdens hun zwangerschap, je toekomstige abortussen voorkomt – in plaats van te wachten tot ze in een complete crisis bij je aankloppen.”
Laura Magruder, directeur van opvanghuis Maggie’s Place in Phoenix, Arizona deelt een soortgelijke filosofie. “Als we een samenleving willen zijn die de geboorte van een kind waardevol vindt,” zegt ze, ”dan moeten we er zijn om mensen te helpen met het ouderschap.”
Maggie’s Place biedt huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg en ondersteuning aan moeders en baby’s die maximaal een jaar kunnen blijven. Er is ook een kringloopwinkel. Meer dan twaalfhonderd moeders hebben Maggie’s Place – dat plaats biedt aan 34 moeders en baby’s per nacht – hun thuis genoemd. Maar toch is het niet genoeg, zegt Magruder. “We krijgen zo’n vijftig verzoeken per week van vrouwen die dakloos en zwanger zijn, en die aan ons profiel voldoen. Maar we kunnen ze niet allemaal huisvesten.”
Magruder schat dat minstens 70 procent van de moeders van Maggie’s Place in een situatie van huiselijk geweld heeft gezeten; meer dan 50 procent heeft geworsteld met verslaving. Dat maakt liefdevolle en uitgebreide begeleiding cruciaal. “Er is echt veel voor nodig om een kind op te voeden”, zegt Magruder. “Mensen moeten weten dat er een netwerk om hen heen is van mensen die om hen geven, zodat ze nuchter kunnen blijven, positief kunnen blijven en terug kunnen komen als ze een klap hebben gekregen.”
Jessica Freyne sluit zich hierbij aan met wat het motto zou kunnen zijn van degenen die vrouwen in nood begeleiden tijdens een zwangerschap. “Als je baby’s wilt redden, moet je van hun moeders houden. Dat is wat deze opvangtehuizen doen.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
