Sri Lanka is de derde grootste thee-exporteur ter wereld. Het gewas heeft het eiland rijkdom gebracht, maar ten koste van het welzijn van de theeplukkers. Zusters ontfermen zich over hen.
Zuster Maria Amali van de Apostolische Karmel is een kranige dame. Hoewel ze al zestig is en herstellende van buikkanker, schrikt ze er niet voor terug om de heuvels van de uitgestrekte theeplantages rondom haar klooster in Pussellawa te beklimmen.
Haar congregatie zet zich al bijna honderd jaar in voor de theearbeiders, en zelf doet ze dat al tien jaar. Hoewel ze nog pijn heeft van de laserbehandelingen voor haar ziekte, wil ze geen enkele kans missen om onder deze gemarginaliseerde groep mensen te zijn.
De voorouders van de 169.000 plantagearbeiders in het land werden tweehonderd jaar geleden vanuit India naar Sri Lanka gehaald door Britse kolonisten. Hun nazaten wonen veelal nog steeds in de kleine kamers die destijds voor hen gebouwd werden.
“Ze worden ook onderbetaald en uitgebuit, en zelfs hun nationale identiteit is niet goed gedefinieerd”, vertelt zuster Maria; de plukkers worden niet als Sri Lankaanse burgers gezien, maar als Indiase immigranten. De overvolle krotten waar zij wonen beschikken niet over de basisbehoeften en de bewoners hebben beperkt toegang tot onderwijs en essentiële diensten.
Langs de wegen van de eindeloze groene plantages liggen stapels plastic zakken vol theebladeren. Die worden geplukt door vrouwen als Lourdu Mary. Zij zegt dat de plukkers geen vaste werktijden hebben, maar moeten doorgaan tot ze de benodigde hoeveelheid blaadjes hebben verzameld om hun loon te verdienen. “Ik werk al 24 jaar op de plantage, maar ik heb nog steeds schulden. Mijn enige troost is dat ik mijn vier kinderen kon opvoeden dankzij de steun van de zusters,” vertelt Lourdu.
“Naar schatting drinkt 31 procent van de vrouwelijke arbeiders dusdanig veel dat het de opvoeding van hun kinderen beïnvloedt”
Tweet dit!
Haar buurvrouw Vijayalakshmi droomt ervan om naar het Midden-Oosten te gaan om als dienstmeisje te werken. Maar een lening van haar baas voor het huwelijk van haar dochter houdt haar tegen. “Ze laten ons niet vertrekken voordat we alles terugbetaald hebben.”
In het stadje Badulla bestieren de zusters van de Apostolische Karmel een tehuis voor meisjes, waar momenteel 45 kinderen wonen. Volgens zuster Maria Pramilda, die er de leiding heeft, is scholing een van de belangrijkste voorzieningen die de zusters aan de theeplukkers kunnen bieden. De alfabetiseringsgraad onder de plantagearbeiders ligt ver onder het landelijk gemiddelde.
Het alcoholgebruik is hoog, ook onder vrouwen; naar schatting drinkt 31 procent van de vrouwelijke arbeiders dusdanig veel dat het de opvoeding van hun kinderen beïnvloedt. Ook zijn veel vrouwen slachtoffer van seksueel misbruik en huiselijk geweld.
De meisjes in het tehuis krijgen therapie en zorg om te herstellen van hun trauma. “Verschillende van onze meisjes zijn zo opgeklommen in het leven”, zegt zuster Maria Pramilda. Een succesverhaal is dat van Maharani, die ooit als wees binnenkwam maar nu rechten studeert in Polen.
Zonder hulp van de zusters zou ze die kans nooit gekregen hebben: “De zusters zijn als ouders voor me. Ik zal hen altijd dankbaar zijn”, aldus Maharani, die na haar studie wil vechten voor de rechten van de plantagearbeiders.
Naast de Apostolische Karmel zijn er ook andere religieuze gemeenschappen die zich inzetten voor theearbeiders. Aan de rand van Badulla staat het klooster van de salvatorianen, die zich hebben aangesloten bij Caritas Sri Lanka om samen met mensenrechtenbewegingen rechtvaardige lonen te eisen voor de arbeiders.
De zusters leiden ook kleuterscholen voor de kinderen van de arbeiders en voeren een programma uit voor de jeugd. “We hebben een aantal jeugdgroepen in de dorpen gevormd om deze jongeren te helpen een leiderschapsrol op zich te nemen in hun gemeenschap en te vechten voor gerechtigheid”, vertelt zuster Thushari Fernando, die al meer dan twintig jaar op de plantages werkt.
Toen de Britten het eiland in 1948 verlieten, droegen ze de theeplantages over aan de regering. “Maar de situatie van de arbeiders is daarna alleen maar verslechterd”, legt zuster Thushari uit. De particuliere uitbaters, die de plantages van de overheid hadden gekocht, dwongen de autoriteiten om een minimumloon vast te stellen van minder dan 1.000 Sri Lankaanse roepies – omgerekend 3 euro – per dag. “En dat alleen als ze minstens achttien kilo theebladeren per dag plukken”, vertelt zuster Thushari.
Wie de kans krijgt, laat de theeplantages dan ook snel achter zich. De meeste jonge mensen op de plantages zijn naar de steden getrokken om in hotels te werken of om zwaar werk te doen waarvoor ze een beter loon krijgen.
De zusters van het Heilig Kruis werken in het centrale ziekenhuis van Badulla en bieden gezondheidszorg aan de arbeiders op de theeplantages. Een van hen, zuster Domilda, een verpleegster, zegt dat ze vaak gezondheidskampen organiseren voor de theearbeiders.
“De gezondheidstoestand van de arbeiders op de theeplantages is erg slecht”, zegt de zuster. Hoewel het ziekenhuis gratis zorg aanbiedt, is de opkomst meestal maar mager: “Als ze een dag niet werken, is er thuis niets te eten.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
