<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Nieuws

Kardinaal Eijk: paus brengt eenheid Kerk in gevaar

KN Redactie 8 mei 2018
image
Kardinaal Wim Eijk (Foto: KN/Jan Peeters)

Door na te laten duidelijkheid te creëren sticht paus Franciscus verwarring onder de gelovigen en brengt hij de eenheid van de Kerk in gevaar.

De tekst, die inmiddels ook in het Nederlands is verschenen, is een reactie op het spoedoverleg tussen het Vaticaan en een delegatie van de Duitse bisschoppen. Aanleiding is een recent voorstel van de Duitse bisschoppenconferentie om in uitzonderingsgevallen lutherse partners van gemengd gehuwden tot de communie toe te laten.

Spoedoverleg in het Vaticaan

Daarop legden zeven bisschoppen, die het daar fundamenteel oneens zijn, de zaak aan de Congregatie voor de Geloofsleer en de Congregatie voor de Eenheid der Christenen voor. Vorige week vond in Rome spoedoverleg plaats. Daarbij kregen de bisschoppen te horen dat de paus wil dat ze de zaak opnieuw bespreken en proberen unanimiteit te bereiken.

‘Volstrekt onbegrijpelijk’

“Het antwoord van de Heilige Vader”, schrijft kardinaal Eijk (64), “is volstrekt onbegrijpelijk. De leer en praktijk van de Kerk met betrekking tot de bediening van het sacrament van de Eucharistie aan protestanten is volstrekt helder.”

Echte sacramenten

“Intercommunie is, ten principale, alleen mogelijk met orthodoxe christenen, omdat de Oosterse Kerken, hoewel niet in volledige communio met de Katholieke Kerk, echte sacramenten hebben en bovenal, krachtens hun apostolische successie, een geldig priesterschap en een geldige Eucharistie kennen”, aldus de kardinaal. “Hun geloof in het priesterschap, in de Eucharistie en ook in het sacrament van boete en verzoening is gelijk aan dat van de Katholieke Kerk. Protestanten daarentegen delen het geloof in het priesterschap en de Eucharistie niet.”

Wezenlijk verschil

“De meeste Duitse protestanten zijn luthers”, aldus Eijk, die erop wijst dat de lutherse leer over de Eucharistie “wezenlijk verschilt van de katholieke leer van de transsubstantiatie, die het geloof behelst dat wat ontvangen wordt onder de gedaanten van brood en wijn (…) het Lichaam of Bloed van Christus blijft en niet langer de substanties van brood en wijn is.”

Katholiek worden

“Vanwege deze wezenlijke verschillen mag de communie niet uitgereikt worden aan een protestant, ook wanneer deze is getrouwd met een katholiek, omdat protestanten niet in volledige communio leven met de Katholieke Kerk en daarom niet expliciet het geloof in de Eucharistie delen.” De geloofsverschillen “zijn zo groot dat men werkelijk moet verlangen dat iemand die de communie wenst te ontvangen, expliciet en formeel in volledige communio treedt met de Katholieke Kerk (behalve in het geval van stervensgevaar) en op die manier expliciet zijn acceptatie bevestigt van het geloof van de Katholieke Kerk, inclusief de Eucharistie.”

‘Onvoldoende garanties’

Een persoonlijk gewetensonderzoek met een priester of een ander persoon met pastorale verantwoordelijkheden, zoals de Duitse bisschoppen voorstellen, “geeft onvoldoende garanties dat de persoon in kwestie werkelijk het geloof van de Kerk accepteert. Wanneer iemand dit geloof accepteert, kan hij hoe dan ook slechts één ding doen: in volledige communio met de Katholieke Kerk treden.”

Ervaring

Kardinaal Eijk voorziet dat wanneer, zoals de Duitse bisschoppen suggereren, in uitzonderingsgevallen toelating tot de communie wordt toegestaan, het niet bij uitzonderingen zal blijven. “De ervaring leert dat in de praktijk deze aantallen in het algemeen zullen stijgen.”

Niet op basis van statistieken

Nu de paus de Duitse bisschoppen opdracht heeft gegeven om te proberen unanimiteit over de kwestie te bereiken vraagt kardinaal Eijk zich af waarover. “Unanimiteit over wat? (…) De praktijk van de Katholieke Kerk, gebaseerd op haar geloof, wordt niet bepaald door en verandert niet op basis van statistieken wanneer een meerderheid van een bisschoppenconferentie daarvóór stemt, zelfs niet indien dit unaniem gebeurt.”

Gebaseerd op leer en praktijk

De paus had volgens Eijk moeten antwoorden “wat het Wetboek van Kerkelijk Recht en de Catechismus van de Katholieke Kerk hierover zeggen. Hij is, als opvolger van de Heilige Petrus, ‘het blijvende en zichtbare beginsel en fundament van de eenheid zowel van de bisschoppen als van de menigte der gelovigen’.” Hij had hen “heldere richtlijnen moeten geven, gebaseerd op de duidelijke doctrine en praktijk van de Kerk.”

Lutherse vrouw

Dat had de paus ook moeten doen toen een lutherse vrouw hem op 15 november 2015 vroeg of ze met haar katholieke man te communie mocht gaan. “In plaats van te suggereren dat ze de communie zou kunnen ontvangen op basis van het feit dat ze gedoopt is en in overeenstemming met haar geweten.”

Eenheid in gevaar

“Door na te laten duidelijkheid te creëren”, aldus kardinaal Eijk, “ontstaat grote verwarring onder de gelovigen en brengt men de eenheid van de Kerk in gevaar.”

Homorelaties zegenen

Dat geldt evenzeer voor “kardinalen die openlijk voorstellen om homoseksuele relaties te zegenen, iets wat volstrekt ingaat tegen de leer van de Kerk, gebaseerd op de Heilige Schrift, dat het huwelijk in overeenstemming met de scheppingsorde alleen bestaat tussen een man en een vrouw.”
Hij lijkt hiermee te reageren op recente uitspraken in die richting van de Belgische kardinaal Jozef de Kesel en, eerder dit jaar, van de Duitse kardinaal Reinhard Marx.

‘Schijnoplossingen’

Aan het slot van zijn opiniebijdrage komt de kardinaal met een ernstige waarschuwing. “Als ik waarneem dat de bisschoppen en vooral de opvolger van Petrus nalaten het depositum fidei zoals vervat in de Heilige Traditie en de Heilige Schrift te handhaven en trouw en in eenheid door te geven, moet ik onwillekeurig denken aan Artikel 675 van de Catechismus van de Katholieke Kerk. Dat luidt: “De laatste beproeving van de Kerk, voorafgaand aan de komst van Christus moet de Kerk een laatste beproeving doorstaan die het geloof van talrijke gelovigen zal doen wankelen. De vervolging waarmee haar pelgrimstocht op aarde vergezeld gaat, zal het ‘mysterie van de ongerechtigheid’ onthullen in de vorm van een godsdienstig bedrog dat de mensen een schijnoplossing biedt voor hun problemen. De prijs die zij daarvoor betalen is dat zij afvallen van de waarheid”, aldus kardinaal Eijk.

‘Graag duidelijkheid’

De aartsbisschop van Utrecht maakte eerder dit jaar ook al kenbaar dat de paus “meer duidelijkheid” moet geven. In een interview met dagblad Trouw zei de kardinaal dat naar aanleiding van paus Franciscus’ encycliek Amoris laetitia “twijfel is gezaaid”. “Wat je nu een beetje ziet, is dat de ene bisschoppenconferentie het zus regelt en de ander weer zo. Maar ja, wat in plaats A waar is, kan niet in plaats B opeens onwaar zijn. Op een gegeven moment wil je graag dat er duidelijkheid komt”, aldus Eijk tegenover Trouw.
“Mensen zijn in verwarring en dat is niet goed.” (KN)

 

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.