Vorige week werd het niet eerder gepubliceerde voorwoord vrijgegeven dat paus Franciscus begin dit jaar schreef voor een nieuw boek van kardinaal Angelo Scola over ouderdom, het lijden en de dood.
Daarin schrijft de op 21 april overleden paus het volgende:
“Kardinaal Angelo Scola (83) spreekt over ouderdom, over zijn eigen ouderdom, die, zo schrijft hij, ‘plotseling en in veel opzichten onverwacht snel op me afkwam’.
Al in de keuze van het woord waarmee hij zichzelf definieert, ‘oud’, vind ik een overeenkomst met de auteur. Ja, we moeten niet bang zijn voor de ouderdom, want het leven is wat het is. Met trots spreken over een term die vaak wordt beschouwd als een belediging, is een gebaar waar we kardinaal Scola dankbaar voor moeten zijn.
Want ‘oud’ betekent niet ‘afval’, zoals de wegwerpcultuur soms doet geloven. ‘Oud’ betekent daarentegen ervaring, wijsheid, onderscheidingsvermogen, bedachtzaamheid, luisteren, traagheid… Waarden die we hard nodig hebben!
We worden ouder, maar dat is niet het probleem: het probleem is hoe we ouder worden. Als we deze tijd van leven niet met wrok, maar als een genade beleven; als we de soms lange periode waarin we verminderde kracht en vermoeidheid ervaren, verwelkomen met een gevoel van dankbaarheid; dan wordt zelfs de ouderdom een echt vruchtbare periode waar het goede vanaf straalt.
“Door de dood ervaren we iets dat we nog nooit ten volle hebben ervaren: de eeuwigheid”
Kardinaal Scola benadrukt ook de menselijke en sociale waarde van grootouders. Ik heb verschillende keren benadrukt dat de rol van grootouders van fundamenteel belang is voor een evenwichtige ontwikkeling van jongeren en uiteindelijk voor een vreedzamere samenleving.
Want hun voorbeeld, hun woorden en wijsheid kunnen de jongeren een langetermijnvisie bijbrengen, een herinnering aan het verleden en een verankering in duurzame waarden. Te midden van de hectiek van onze samenleving, die vaak in het teken staat van het kortstondige en van uiterlijkheden, wordt de wijsheid van grootouders een baken van licht, dat richting geeft aan kleinkinderen.
De woorden die kardinaal Scola wijdt aan het lijden, dat vaak gepaard gaat met oud worden en dus met de dood, zijn kostbare juweeltjes van geloof en hoop. In het betoog van deze broederbisschop hoor ik echo’s van de theologie van Hans Urs von Balthasar en Joseph Ratzinger, een theologie ‘op de knieën’, doordrenkt van gebed en dialoog met de Heer.
De conclusie van dit boek van kardinaal Scola, die een openhartige bekentenis zijn van hoe hij zich voorbereidt op zijn laatste ontmoeting met Jezus, geven ons een troostende zekerheid: de dood is niet het einde van alles, maar het begin van iets anders.
Het is een nieuw begin, want het eeuwige leven, dat degenen die liefhebben al op aarde ervaren in hun dagelijkse bezigheden, is het begin van iets dat nooit zal eindigen. En juist daarom is het een ‘nieuw’ begin, omdat we iets zullen ervaren dat we nog nooit ten volle hebben ervaren: de eeuwigheid.” (Vertaling: Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.