De preek van paus Franciscus tijdens het Jubileum van de kunstenaars op zondag 16 februari werd vanwege zijn ziekenhuisopname voorgelezen door kardinaal José Tolentino de Mendonça:
“We leven in een tijd van een complexe crisis, die economisch en sociaal is en bovenal een crisis van de ziel, een crisis van zingeving. Zijn we pelgrims of zwervers? Gaan we op weg met een duidelijke bestemming of zijn we verdwaald? Het is de taak van de kunstenaar om de mensheid te helpen haar richting niet te verliezen, om de horizon van de hoop niet te verliezen.
Maar pas op: geen gemakkelijke, oppervlakkige, onbelichaamde hoop. Nee! Ware hoop is verweven met het drama van het menselijk bestaan. Het is geen comfortabel toevluchtsoord, maar een vuur dat brandt en verlicht, zoals het Woord van God. Daarom is authentieke kunst altijd een ontmoeting met het mysterie, met de schoonheid die ons overstijgt, met de pijn die ons bevraagt, met de waarheid die ons roept.
Zoals de dichter Gerard Manley Hopkins schrijft: “De wereld is geladen met de grootsheid van God. Zij zal uitvlammen, zoals gloed komt van geschudde folie.” Dit is de missie van de kunstenaar: om die verborgen grootsheid te ontdekken en te onthullen, om haar waarneembaar te maken voor onze ogen en harten.
Dezelfde dichter hoorde in de wereld ook een ‘echo van lood’ en een ‘echo van goud’. De kunstenaar is gevoelig voor deze resonanties en maakt door middel van zijn werk onderscheid en helpt anderen onderscheid te maken tussen de verschillende echo’s van de gebeurtenissen in deze wereld.
En de kunstenaars worden opgeroepen om deze echo’s te evalueren, ze ons uit te leggen en het pad te verlichten waarop ze ons leiden. Jullie wordt om de wijsheid gevraagd om onderscheid te maken tussen wat is als “kaf dat door de wind wordt weggeblazen” en wat stevig is “als een boom die geworteld is waar water stroomt” en vrucht kan dragen (vgl. Ps. 1,3-4).
“Authentieke kunst altijd een ontmoeting met het mysterie”
Tweet dit!
Beste kunstenaars, ik zie in jullie bewaarders van de schoonheid die zich over de wonden van de wereld weet te buigen, die weet te luisteren naar de roep van de armen, de lijdenden, de gewonden, de gevangenen, de vervolgden, de vluchtelingen. Ik zie in jullie hoeders van de zaligsprekingen!
We leven in een tijd waarin nieuwe muren worden opgetrokken, waarin verschillen een voorwendsel worden voor verdeeldheid in plaats van een kans voor wederzijdse verrijking. Maar jullie zijn geroepen om bruggen te bouwen, om ruimte te creëren voor ontmoeting en dialoog, om geesten te verlichten en harten te verwarmen.
Sommigen zullen misschien zeggen: “Maar wat heb je aan kunst in een gewonde wereld? Zijn er geen dringendere zaken?” Kunst is geen luxe, maar een noodzaak voor de geest. Opvoeden tot schoonheid betekent opvoeden tot hoop.
Stop nooit met zoeken, vragen en risico’s nemen. Want ware kunst is nooit comfortabel, het biedt de rust van rusteloosheid. En onthoud: hoop is geen illusie; schoonheid is geen utopie; je gave is geen toeval, het is een oproep. Reageer met vrijgevigheid, met passie, met liefde.” (Vertaling: Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
