Tijdens de algemene audiëntie van 28 augustus legde paus Franciscus uit waarom het bewust weren van migranten een zonde is, en wat voor hen kunnen doen:

“De huidige migratieroutes worden vaak gemarkeerd door zee- en woestijnoversteken, die voor te veel mensen dodelijk blijken. Daarom wil ik vandaag stilstaan bij dit drama.

Het moet duidelijk gezegd worden: er zijn mensen die systematisch op alle mogelijke manieren werken om migranten te weren. En wanneer dit bewust gebeurt, is dat een ernstige zonde. Laten we niet vergeten wat de Bijbel zegt: “Gij moet een vreemdeling niet slecht behandelen en hem het leven niet moeilijk maken” (Ex. 22,20). De wees, de weduwe en de vreemdeling zijn de armen bij uitstek die God altijd verdedigt en vraagt te verdedigen.”

De zee en de woestijn zijn ook in de Bijbel plaatsen met een symbolische waarde. In het verhaal van de exodus bijvoorbeeld, de grote volksverhuizing onder leiding van God door Mozes van Egypte naar het Beloofde Land. Het zijn plaatsen van lijden, van angst, van wanhoop, maar tegelijkertijd zijn het plaatsen van doorgang naar bevrijding, naar de vervulling van Gods beloften.

In de psalmen staat: “Door de zee heen voerde uw weg, door oneindige wateren uw pad” (77,20); en: “Die zijn volk voorging door de woestijn, tot in eeuwigheid is zijn genade” (136,16). Deze heilige woorden vertellen ons dat God zelf de zee en de woestijn oversteekt om de mensen te begeleiden op de weg naar vrijheid. God blijft niet op een afstand, nee: God is met hen, met de migranten. Hij lijdt met hen, huilt en hoopt met hen. De Heer is met hen, niet met degenen die hen afwijzen.

Over één ding kunnen we het allemaal eens zijn: in die dodelijke zeeën en woestijnen horen de migranten van vandaag niet te zijn. Maar dit bereiken we niet door strengere wetten, door militairen aan de grens te zetten, of door ze af te wijzen. We kunnen dit wel bereiken door de uitbreiding van veilige en legale toegangsroutes voor migranten, door toevlucht te bieden aan degenen die oorlogen, geweld, vervolging en de vele calamiteiten ontvluchten.

We kunnen dit bereiken door wereldwijd migratiebeheer te bevorderen dat is gebaseerd op rechtvaardigheid, broederschap en solidariteit. En door onze krachten te bundelen in de strijd tegen mensenhandel, waarin genadeloos misbruik wordt gemaakt van de ellende van anderen.

Ik wil afsluiten met het erkennen en prijzen van de inzet van zoveel barmhartige Samaritanen, die hun uiterste best doen om gewonde en verlaten migranten te redden. Deze dappere mannen en vrouwen zijn een teken van een mensheid die zich niet laat infecteren door de slechte cultuur van onverschilligheid.

En voor degenen die niet in de frontlinie kunnen staan: er zijn veel manieren om een bijdrage te leveren, in de eerste plaats gebed. En ik vraag jullie: bidden jullie voor de migranten, voor hen die naar jullie land komen om hun leven te redden? Laten we onze harten en krachten verenigen, zodat de zeeën en woestijnen geen begraafplaatsen zijn, maar ruimten waar God wegen van vrijheid en broederschap kan openen. (Vertaling Susanne Kurstjens)