Ondanks zijn ziekenhuisopname stuurde paus Franciscus een boodschap aan de deelnemers van een conferentie van de Pauselijke Academie voor het Leven die van 3 tot 5 maart plaatsvond.
“Het is mij altijd een genoegen om wetenschappers toe te spreken, evenals mensen in de Kerk die de dialoog met de wetenschappelijke wereld onderhouden. Samen kunt u de zaak van het leven en het algemeen welzijn dienen.
Bij deze conferentie gaat het over wat we vandaag de dag een ‘polycrisis’ noemen. Die term verwijst naar de dramatische situatie waarin oorlogen, klimaatverandering, energieproblemen, epidemieën, migratieverschijnselen en technologische innovatie samenkomen en elkaar verergeren. De verstrengeling van deze crises brengt ons ertoe onszelf vragen te stellen over het lot van de wereld en ons begrip ervan.
Een eerste stap is zorgvuldiger te onderzoeken wat onze voorstelling van de wereld en de kosmos is. Als we dit niet doen en als we onze diepgewortelde weerstand tegen verandering niet serieus analyseren, zullen we blijven doen wat we met andere crises hebben gedaan. Denk aan de coronapandemie: die hebben we als het ware ‘verspild’; we hadden harder kunnen werken aan het veranderen van gewetens en sociale praktijken.
“Hoop is de fundamentele houding die ons ondersteunt op de reis”
Een andere belangrijke stap is om niet vast te blijven zitten in onze zekerheden en angsten, maar goed te luisteren naar de bijdrage van de wetenschap. Luisteren is doorslaggevend. Het is een van de sleutelwoorden van het hele synodale proces. Luisteren naar de wetenschap brengt ons voortdurend nieuwe kennis. Denk aan wat wetenschappers ons vertellen over de structuur van materie en de evolutie van levende wezens.
Als voorbeeld van dit soort onderzoek kunnen we de jezuïet Pierre Teilhard de Chardin noemen en zijn poging – weliswaar onvoltooid, maar gedurfd en inspirerend – om serieus de dialoog aan te gaan met de wetenschap. Zo kwam hij tot inzichten over de onderlinge afhankelijkheid tussen alle dingen, waarbij hij de mens in nauwe verbinding plaatste met het hele systeem van levende wezens.
Deze manieren om de wereld en haar evolutie te interpreteren kunnen ons tekenen van hoop geven, die we als pelgrims in dit Heilig Jaar zoeken. Hoop is de fundamentele houding die ons ondersteunt op de reis. Het bestaat niet uit berustend afwachten, maar uit het met elan reiken naar het ware leven, dat veel verder gaat dan onze smalle individuele blik.
Het is ook in het licht van een complexe en wereldwijde crisis, dat we worden aangespoord om waarde te hechten aan instrumenten met een mondiale reikwijdte. Helaas moeten we constateren dat internationale organisaties steeds minder belangrijk worden, en dat ze worden ondermijnd door kortzichtige houdingen die gericht zijn op het beschermen van specifieke en nationale belangen.
Toch moeten we vastberaden blijven streven naar effectievere internationale organisaties. Dit bevordert een vorm van samenwerking die niet afhankelijk is van veranderende politieke omstandigheden of de belangen van enkelen. Dit is een dringende taak die de hele mensheid aangaat.” (Vertaling: Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.