Tijdens de algemene audiëntie van 7 augustus sprak paus Franciscus over de rol van de Heilige Geest bij de menswording van Jezus.

Nadat we enkele weken hebben gekeken naar de rol van de Heilige Geest in het scheppingswerk, gaan we nu een aantal weken zijn rol in het verlossingswerk bekijken, ofwel het werk van Jezus Christus. We gaan dus naar het Nieuwe Testament.

Hart van het geloof

Het thema van vandaag is de rol van de Heilige Geest in de menswording van het Woord. In het Evangelie volgens Lucas lezen we: “De heilige Geest zal over u komen en de kracht van de Allerhoogste zal u overschaduwen” (1,35). De evangelist Matteüs bevestigt dit fundamentele gegeven over Maria en de Heilige Geest door te zeggen dat Maria “zwanger werd door de Heilige Geest” (1,18).

De Kerk plaatste dit geopenbaarde feit al heel vroeg in het hart van het geloof. Op het Oecumenisch Concilie van Constantinopel in 381 – het Concilie dat de goddelijkheid van de Heilige Geest definieerde – werd dit artikel opgenomen in de Geloofsbelijdenis.

Dit geloofsartikel is het fundament dat ons in staat stelt te spreken over Maria als de Bruid bij uitstek, die een gestalte is van de Kerk. De heilige Leo de Grote schrijft dat Jezus, “zoals Hij door de Heilige Geest geboren is uit een maagdelijke moeder, ook de Kerk maakt tot zijn ongeschonden Bruid, vruchtbaar door de levensadem van dezelfde Geest”.

In de profetie van Jesaja horen we: “Zie, de jonge vrouw is zwanger, en zal een zoon ter wereld brengen” (7,14). En de engel zegt tegen Maria: “Gij zult zwanger worden en een zoon ter wereld brengen” (Lc. 1,31). Maria werd eerst zwanger en baarde daarna Jezus: eerst nam ze Hem in zich op, in haar hart en schoot, en daarna baarde ze Hem.

Dit is ook wat er met de Kerk gebeurt: eerst verwelkomt ze het Woord van God, laat het “tot haar hart spreken” (vgl. Hos. 2,16) en “zich erdoor verzadigen” (vgl. Ez. 3,3), en dan baart ze het met haar leven en verkondiging. Het tweede is steriel zonder het eerste.

Geconfronteerd met taken die haar kracht te boven gaan, vraagt ook de Kerk zich af: “Hoe is dit mogelijk?”. Hoe is het mogelijk om Jezus Christus en zijn verlossing te verkondigen aan een wereld die alleen welzijn lijkt te zoeken?

Het antwoord is hetzelfde als destijds bij Maria: “Jullie zullen kracht ontvangen van de Heilige Geest.” Zonder de Heilige Geest kan de Kerk niet vooruit, kan de Kerk niet groeien, kan de Kerk niet verkondigen.

Wat gezegd wordt over de Kerk in het algemeen geldt ook voor ons, voor iedere gedoopte. Ieder van ons bevindt zich in het leven soms in situaties die zijn krachten te boven gaan en vraagt zich af: “Hoe kan ik deze situatie het hoofd bieden?” In zulke gevallen helpt het om te herhalen wat de engel tegen Maria zei: “Voor God is niets onmogelijk” (Lc. 1,37).

Broeders en zusters, laten wij ook steeds weer op weg gaan met deze troostende zekerheid in ons hart: “Voor God is niets onmogelijk.” En als we dit geloven, zullen we wonderen doen. (Vertaling Susanne Kurstjens)