Tijdens het angelusgebed van zondag 26 februari ging paus Franciscus in op de bekoringen van Jezus in de woestijn.

Het evangelie van deze eerste zondag van de vastentijd stelt ons Jezus voor in de woestijn, op de proef gesteld door de duivel (vgl. Mt. 4,1 – 11). Duivel betekent ‘verdeler’. De duivel wil altijd verdeeldheid zaaien, en dat is wat hij wil doen door Jezus te verleiden.

In liefde verenigd

Van wie wil de duivel Jezus scheiden? Na de doop van Johannes in de Jordaan werd Jezus door de Vader “mijn geliefde Zoon” genoemd (Mt. 3,17) en de Heilige Geest daalde op hem neer in de vorm van een duif (v. 16). Zo stelt het Evangelie ons de drie Goddelijke personen voor die in liefde verenigd zijn.

Vervolgens zal Jezus zelf zeggen dat Hij in de wereld is gekomen om ook ons deelgenoot te maken van de eenheid tussen Hem en de Vader (vgl. Joh. 17, 11). De duivel daarentegen doet het tegenovergestelde: hij verschijnt om Jezus van de Vader te scheiden en Hem af te leiden van zijn opdracht tot eenheid voor ons. Hij verdeelt altijd.

Laten we nu zien hoe hij dat probeert te doen. De duivel wil gebruik maken van de menselijke toestand van Jezus, die zwak is omdat Hij veertig dagen heeft gevast en honger heeft (vgl. Mt. 4,2). De boze probeert hem dan drie krachtige soorten gif toe te dienen.

Behoeftes, wantrouwen en macht

Allereerst is er het gif van de gehechtheid aan materiële goederen, aan de behoeftes. Met overtuigende argumenten probeert de duivel Jezus te overtuigen: “Je hebt honger, waarom moet je vasten? Luister naar je behoefte en bevredig die, je hebt het recht en de macht: verander de stenen in brood.”

Dan is er het tweede gif, het wantrouwen: “Weet je zeker dat de Vader het goede met je voorheeft? Stel Hem op de proef, chanteer hem! Gooi jezelf van het hoogste punt van de tempel naar beneden en laat Hem doen wat jij wilt.”

Tenslotte is er de macht: “Je hebt je Vader niet nodig! Waarom wachten op zijn gaven? Volg de criteria van de wereld, neem alles voor jezelf en je zult machtig zijn!”

Ook wij leven onder deze bekoringen, altijd. Het is verschrikkelijk, maar zo is het nu eenmaal, ook voor ons: gehechtheid aan materiële zaken, wantrouwen en de zucht naar macht zijn drie wijdverbreide en gevaarlijke verzoekingen, die de duivel gebruikt om ons van de Vader te scheiden en ons ons gevoel broeders en zusters te zijn, af te nemen. Om ons tot eenzaamheid en wanhoop te brengen. Dat wilde hij Jezus aandoen, dat wil hij ook ons aandoen: ons tot wanhoop brengen.

Antwoorden met Gods Woord

Maar Jezus overwint de bekoringen. Hoe? Door de discussie met de duivel uit de weg te gaan en te antwoorden met het Woord van God. Dit is belangrijk: met de duivel kun je niet discussiëren, met de duivel kun je niet in gesprek gaan!

Jezus confronteert hem met het Woord van God. Hij citeert drie zinnen uit de Schrift die spreken over vrijheid van goederen (vgl. Dt. 8,3), vertrouwen (vgl. Dt. 6,16) en de dienst aan God (vgl. Dt. 6,13). Drie zinnen die tegenover de bekoringen staan. Hij gaat nooit in dialoog met de duivel, Hij onderhandelt niet met hem, maar Hij weert zijn insinuaties af met de weldadige woorden van de Schrift.

Een uitnodiging

Dit is ook een uitnodiging aan ons. Men kan hem niet verslaan door met hem te onderhandelen, hij is sterker dan wij. Wij verslaan de duivel door hem in geloof te bestrijden met het goddelijke Woord. Zo leert Jezus ons de eenheid met God en onder elkaar te verdedigen tegen de aanvallen van de verdeler.

En wij vragen ons af: welke plaats heeft het Woord van God in mijn leven? Wend ik me ertoe in mijn geestelijke strijd? Als ik een ondeugd of een terugkerende verzoeking heb, waarom zoek ik dan geen hulp door een vers uit het Woord van God te zoeken dat op die ondeugd ingaat? Als de verzoeking komt, zeg ik het op, ik bid het, vertrouwend op de genade van Christus.

Laten we het proberen, het zal ons helpen in de bekoringen, het zal ons veel helpen, zodat te midden van de stemmen die zich in ons roeren, de weldadige van het Woord van God zal weerklinken. Moge Maria, die het Woord van God verwelkomde en met haar nederigheid de trots van de verdeler versloeg, ons vergezellen in de geestelijke strijd van de vastentijd.