Dominicaan en lieddichter Henk Jongerius is op 23 april op 82-jarige leeftijd overleden. Hij wordt herinnerd als “een met hoofd, hart en handen toegewijde man aan de gemeenschap die hij diende”.
Henk Jongerius, de op 23 april in Huissen overleden dominicaan, sprak de woorden uit de titel van dit in memoriam tijdens een interview met Volzin.
Henk werd op 7 december 1941 geboren in Utrecht in een gelovig gezin met een “stille vader en een trotse moeder”. In 1959 trad hij toe tot de orde der predikheren – de dominicanen – en in 1966 werd hij tot priester gewijd. Vanaf 1967 woonde hij in het klooster in Huissen, waar hij niet alleen zelf thuis was, maar die plek ook tot een huis voor velen maakte.
‘Je komt en gaat en laat een spoor van je gelaat op mijn netvlies achter.’ |
Hoewel ‘stabilitas’ een begrip is dat we vooral kennen uit de benedictijnse kloostertraditie, moet ik erbij meteen denken aan Henk. Stabilitas wil zoveel zeggen als de levenskunst van je toevertrouwen aan een plek, aan een gemeenschap. Je vertrouwt je toe omdat je gehoord hebt van de verhalen van eeuwen en eeuwen dat dit de weg is naar levensgeluk. Durven blijven, aarden, verankeren.
Toen ik zelf het klooster als kloosterling verliet en me weer in het ‘gewone leven’ begaf, moest ik nieuwe plekken vinden om te landen en te aarden. Geheel onverwacht kwam het klooster in Huissen op mijn pad. Ik ging er op uitnodiging van directeur Aalt Bakker seculiere programma’s leiden en die programma’s leidden uiteindelijk ook tot wat nu De School voor Transitie is, gehuisvest op het terrein van het klooster.
“Hij inspireerde bezoekers en gasten met zijn warme aanwezigheid en had altijd een woord dat je optilde.”Tweet dit!
Steeds was Henk aanwezig. Het klooster, dat wás Henk. Hij was een met hoofd, hart en handen toegewijde man aan de gemeenschap die hij diende, waarvan de rollen als prior en cantor het meest bekend zijn geworden. Er ging geen ochtend- of avondgebed voorbij of Henk was er, geconcentreerd én met een glimlach, rustig én directief, uitnodigend én leidend. Stemvast.
Henk begeleidde onder meer vele jaren dagen over (dienend) leiderschap en leerhuizen. Hij inspireerde bezoekers en gasten met zijn warme aanwezigheid en had altijd een woord dat je optilde. Ja, Henk was een optiller. Ook de ongelooflijke hoeveelheid rijke liederen en gebeden die hij nalaat, getuigen daar steeds weer van. Henk creëerde toegankelijke, mystieke, alledaagse taal waarin je werd uitgenodigd te verblijven, net zo lang tot dat je gevoed was om weer verder te trekken.
‘Je gaat en komt en laat de woorden uit je mond in mijn oren achter. Je bent en spreekt Je zwijgt en wacht |
Wat ik niet had kunnen voorzien, is dat ik door Henk een nieuw klooster vond waar ik thuis zou zijn en zo vaak zou bidden en vieren. Een transitieplaats, een oefenplek, een herberg. Wat Henk voor mij was, was hij voor velen die zich aan de rand van de Kerk bevonden, of (ver) daarbuiten maar zeker ook voor hen er middenin. Wat hen verbond was het zoeken, zowel naar het vorm kunnen geven van autonomie als het mogen ervaren van gemeenschap. Voortdurend taal zoekend die in- en omsluit.
Wie tot een gemeenschap behoort of wil behoren, wordt met gebrokenheid geconfronteerd. Dat is in een familie, gezin of werkgemeenschap niet anders dan in een klooster. De pijn van die gebrokenheid werd ook voelbaar toen ondanks dromen en verlangens om van Huissen weer een groeiplek voor een nieuwe generatie dominicanen te maken, het uiteindelijk anders liep.
“Hij keek ons aan met verwondering en zachtheid. Die blik zal mij altijd bijblijven.”Tweet dit!
Henk leed daar zeer onder, zoals ook anderen daaronder leden. Het bleek een te grote klus om de oprechte en grote idealen van verschillende generaties en karakters samen te laten gaan.
Maar Henk bleef in Huissen voorgaan en doorgaan, omringd door mensen die hem liefhadden en ondersteunden, zoals zijn toegewijde medebroeder Paul en de vele medewerkers en vrijwilligers die vaak ook tientallen jaren met hem hebben opgetrokken. Henk bleef leven van de verwondering, ook in en door zijn ziekte. Hij leefde van steeds weer nieuwe ontdekkingen op het snijvlak van Woord, gebed, stilte en gezang waarin hij zowel de mens als God ontmoette. Van die verwondering bleef hij uitdelen.
“Het is goed zo”, sprak Henk toen ik hem enkele uren voor zijn dood ontmoette. In zijn heldere ogen straalde iets waarvan wij nog geen weet hebben. Het was alsof iets in hem al Thuis was gekomen. Hij keek ons aan met verwondering en zachtheid. Die blik zal mij altijd bijblijven.
Met het overlijden van Henk komt er een definitief einde aan de gemeenschap van de dominicanen in Huissen. Daarmee komt een lang tijdperk ten einde van dominicaanse aanwezigheid in Huissen die in 1858 begon. Dat doet pijn. Wat blijft, is een huis waar mensen welkom zijn, rust vinden, geïnspireerd worden en Geestkracht ervaren op de weg voorwaarts. Henks nalatenschap zal daarin door blijven klinken.
Stabilitas. Durven blijven. Ik blijf oefenen. Dank je wel, Henk.
‘Kom maar terug ik wacht mijn hart is zacht om jou bewogen.’ |
De tekstfragmenten zijn uit het lied ‘Welkom’, speciaal geschreven voor Met zoveel liefde heb ik van je gehouden. Woorden bij persoonlijk verlies van Denise van Geelen en Jakob van Wielink.
Jakob van Wielink is partner in De School voor Transitie te Huissen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.