Tijdens de algemene audiëntie sprak paus Franciscus over het verband tussen het gebed en de Heilige Geest.
Vandaag voltooien we de catechese over het gebed in relatie met de Heilige Drie-eenheid, in het bijzonder met de Heilige Geest.
De eerste gave van elk christelijk bestaan is de Heilige Geest. Het is niet een van de vele gaven, maar de fundamentele gave. De Geest is het geschenk dat Jezus beloofde ons te zenden. Zonder de Geest is er geen relatie met Christus en met de Vader. Omdat de Geest ons hart opent voor de aanwezigheid van God en deze in die ‘wervelwind’ van liefde trekt die het hart van God is.
We zijn niet alleen gasten en pelgrims tijdens de reis op deze aarde, we zijn ook gasten en pelgrims in het mysterie van de Drie-eenheid. We zijn als Abraham, die op een dag, toen hij drie reizigers in zijn tent verwelkomde, God ontmoette. Als we God echt kunnen aanroepen door hem “Abbà – Papa” te noemen, is dat omdat de Heilige Geest in ons woont.
Hij is het die ons ten diepste transformeert en ons de ontroerende vreugde laat ervaren van het bemint worden door God als ware kinderen. Al het spirituele werk in ons richting God, doet de Heilige Geest, deze gave. Hij werkt in ons om ons christelijk leven in de richting van de Vader, met Jezus, voort te zetten.
De Catechismus zegt hierover: “Elke keer wanneer wij tot Jezus beginnen te bidden, brengt de Heilige Geest, door zijn voorkomende genade, ons op het spoor van het gebed. Als Hij bij ons Christus in herinnering roept en ons zo leert bidden, waarom zouden wij dan niet tot Hem zelf bidden? Daarom nodigt de Kerk ons uit om elke dag de Heilige Geest af te smeken, in het bijzonder aan het begin en aan het einde van elke belangrijke handeling (nr. 2670).”
Zie hier wat het werk van de Geest in ons is. Hij ‘herinnert ons’ aan Jezus en stelt hem aan ons voor – we kunnen zeggen dat hij onze trinitarische herinnering is, hij is de herinnering aan God in ons – en hij stelt ons voor aan Jezus, zodat hij niet tot een persoon wordt gereduceerd uit het verleden. Dat wil zeggen: de Geest maakt Jezus tegenwoordig in ons geweten, in het heden.
Als Christus ver weg was in de tijd, zouden we alleen zijn en verloren in de wereld. Ja, we zouden Jezus gedenken, daar, ver weg, maar het is de Geest die hem vandaag, nu, op dit moment in ons hart brengt. Maar in de Geest wordt alles levend gemaakt: de mogelijkheid om Christus te ontmoeten staat open voor christenen van elke tijd en plaats.
De mogelijkheid om Christus niet alleen als een historische figuur te ontmoeten, staat voor ons open. Nee: de Geest trekt Christus aan in ons hart, het is de Geest die ons Christus laat ontmoeten. Hij is niet ver weg, de Geest is met ons: opnieuw onderwijst Jezus zijn discipelen door hun hart te transformeren, zoals hij deed bij Petrus, bij Paulus, bij Maria van Magdala, bij alle apostelen. Maar waarom is Jezus aanwezig? Omdat het de Geest is die Hem in ons brengt.
Het is de ervaring die velen die bidden hebben beleefd: mannen en vrouwen die de Heilige Geest heeft gevormd volgens de “maat” van Christus, in barmhartigheid, in dienstbaarheid, in gebed, in catechese… Het is een genade om zulke mensen te ontmoeten: je realiseert je dat er een ander leven in hen stroomt, dat hun blik “verder” kijkt.
Laten we niet alleen denken aan monniken, aan kluizenaars. We vinden zulke mensen ook onder gewone mensen, mensen die een lange geschiedenis van dialoog met God hebben geweven, in tijden van innerlijke strijd, die het geloof zuivert. Deze nederige getuigen hebben God gezocht in het evangelie, in de ontvangen en aanbeden eucharistie, in het aangezicht van hun broeder in moeilijkheden, en ze bewaken zijn aanwezigheid als een geheim vuur.
De eerste taak van christenen is juist dit vuur, dat Jezus naar de aarde bracht, levend te houden (vgl. Lc. 12,49). Wat is dit vuur? Het is de liefde, de liefde van God, de Heilige Geest. Zonder het vuur van de Geest worden profetieën gedoofd, vervangt verdriet de vreugde, de gewoonte de liefde, de dienstbaarheid verandert in slavernij.
Ik denk aan het beeld van de brandende lamp naast de tabernakel. Zelfs als de kerk leegloopt en de avond valt, zelfs als de kerk gesloten is, blijft die lamp branden, het licht blijft branden. Niemand ziet het, toch brandt het voor de Heer. Zo is de Geest in ons hart altijd aanwezig zoals die lamp.
We vinden verder in de Catechismus: “De Heilige Geest, wiens zalving ons hele wezen doordringt, is ook de inwendige Meester van het christelijk gebed. Hij is de bewerker van de levende traditie van het gebed. Zeker, er zijn zoveel wegen in het gebed als er biddende mensen zijn, maar het is dezelfde Geest die in allen en met allen handelt. Het is in de gemeenschap van de Heilige Geest dat het christelijk gebed het gebed wordt van de Kerk. (nr. 2672).”
Vaak gebeurt het dat we niet bidden. We hebben er geen zin in, of we bidden vaak als papegaaien met onze mond, maar het hart is ver weg. Dit is het moment om tegen de Geest te zeggen: “Kom, kom Heilige Geest, verwarm mijn hart. Kom en leer mij bidden, leer mij naar de Vader te kijken, naar de Zoon te kijken. Leer mij hoe het pad van geloof is. Leer mij lief te hebben en leer mij vooral een houding van hoop te hebben”. Het gaat erom de Geest voortdurend aan te roepen om in ons leven aanwezig te zijn.
Het is dus de Geest die de geschiedenis van de kerk en van de wereld schrijft. We zijn open pagina’s, beschikbaar om zijn handschrift te ontvangen. En in ieder van ons componeert de Geest originele werken, want er is nooit een christen die volledig identiek is aan een ander.
Op het grenzeloze veld van heiligheid laat de ene God, de Drie-eenheid van Liefde, een verscheidenheid aan getuigen bloeien: allemaal gelijk in waardigheid, maar ook uniek in de schoonheid die de Geest wilde vrijgeven in elk van degenen die in Gods barmhartigheid zijn kinderen werden.
Laten we niet vergeten dat de Geest aanwezig is, hij is aanwezig in ons. Laten we naar de Geest luisteren, laten we de Geest aanroepen – het is de gave, de gave die God ons heeft gegeven – en laten we hem zeggen: “Heilige Geest, ik weet niet hoe je gezicht eruitziet – we weten het niet – maar ik weet dat jij de kracht bent, dat je het licht bent, dat je me op de been kunt houden en me kunt leren bidden. Kom Heilige Geest ”.
Een prachtig gebed dit: “Kom, Heilige Geest”. (Vertaling: Francesco Paloni)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
