Tjonge, als zelfs Bill Gates een boek over deugden recenseert, kunnen we als Katholiek Nieuwsblad niet achterblijven.
Opvallend dat Gates daarbij de figuur van Sint-Augustinus “niet trekt”. Hij “betwijfelt hoeveel we echt kunnen weten over iemand die zo lang geleden leefde”. Tijd voor een goed gesprek met Paul van Geest, dunkt me.
Aanleiding is The Road to Character van David Brooks, columnist van de New York Times en schrijver van The Social Animal. Die schreef een boek over karaktervorming, in essentie een serie biografieën – hoofdzakelijk van Amerikaanse ‘deughelden’, maar dus ook van Augustinus – die hun eigen tekorten en achterstanden wisten te overwinnen, en zo tot historische persoonlijkheden werden.
Dat laatste is niet voor iedereen, maar toch kunnen de meeste mensen wel een of meer crisissen in hun leven aanwijzen die hen bepaald hebben. Ofwel doordat zij er een antwoord op vonden, ofwel omdat zij die op een andere manier wisten te overleven.
Uitgangspunt voor Brooks is het onderscheid tussen “sollicitatiedeugden” (die je opsomt op je curriculum vitae) en “begrafenistoespraak-deugden” (dat je een goede vent of vrouw was, tegenwoordig afgezwakt tot: dat je het zo goed bedoelde).
Naarmate je ouder wordt, gaat je aandacht meer van het eerste naar het tweede. Brooks brengt dat in verband met het onderscheid dat rabbi Joseph Soleveitchik zag tussen de beide scheppingsverhalen van de mens in Genesis 1 en 2. Zo zou Adam I de man van de sollicitatiedeugden zijn, en Adam II die van de overwinning op zichzelf. Onze moderne cultuur promoot Adam I teveel ten koste van Adam II, vindt Brooks.
Gates erkent intussen dat “mijn werk met Microsoft een klassiek geval was van ‘Adam I’ sollicitatie-deugdzaamheid”. Maar, voegt hij eraan toe, “ik vond diepe bevrediging in dat werk – niet omdat ik een materieel succes bereikte dat mijn stoutste verwachtingen overtrof, maar ook omdat ik een geweldig team en een deel van een nieuwe bedrijfstak hielp opbouwen die het potentieel van mensen in heel de wereld heeft ontketend”.
Met de Bill Gates Foundation komt Adam II nog veel meer aan zijn trekken, hoewel Adam I – biecht Gates eerlijk op – toch ook nog wel een beetje.
Brooks besteedt een heel hoofdstuk aan Dorothy Day. Haar vader was een journalist die in 1906 berooid werd door de grote aardbeving van San Francisco. Was ze als kind vroom, als volwassene deed ze alles wat God verboden heeft. Nu loopt haar heiligverklaringsproces.
Brooks wil een “oudere morele ecologie” terugvinden, die van het “gebroken riet”. “Door ons met succes tegenover zonde en zwakte op te stellen hebben we de kans een rol te spelen in een groot moreel drama. We kunnen mikken op iets hogers dan geluk.”
David Brooks, The Road to Character. Uitg. Random House, 302 pp., geb., € 23,40, ISBN 978 0 8129 9325 7
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
