“Het menselijke wezen dat ‘dichter’ is, leeft bijna uitsluitend om de gordijnen van afspraken, bepalingen, woorden weg te nemen, om te zien en om aan anderen te tonen wat zich achter die gordijnen bevindt.”
Virgil Gheorghiu (1916-1992) was de zoon van een Roemeens-orthodoxe parochiepriester in de bergen van Moldavië. Eeuwenlang gaat het priesterschap in zijn familie over van vader op zoon, maar door armoede kan de dichterlijke Virgil niet naar het seminarie.
Hij wordt journalist, schrijver, diplomaat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moet hij uitwijken naar het buitenland, daarna is hij twee jaar Amerikaans krijgsgevangene en tot zijn dood balling. Van zijn ouders, tijdens de oorlog geëvacueerd, is nooit meer iets vernomen.
In 1949 schrijft Gheorghiu Het 25e uur, over de ‘technische slavernij’ die de westerse samenleving kenmerkt: begiftigd met talloze technische hulpmiddelen, is de mens de wetten ervan – automatisme, eenvormigheid, anonimiteit – gaan overnemen. De samenleving is ontmenselijkt. Het is niet meer vijf voor twaalf, het is reeds “het vijfentwintigste uur, (…) het moment waarop elke reddingspoging nutteloos wordt. Zelfs de komst van een Messias zal niets oplossen”.
Is het de relatieve rust van zijn Parijse ballingschap die in Virgil de gedachtenis aan zijn vader levend maakt, waardoor hij alsnog ‘gered’ wordt?
Feit is dat Gheorghiu op 46-jarige leeftijd toch nog priester wordt en twee jaar later een ‘literaire icoon’ van zijn vader uittekent: Van het 25e uur tot het uur dat eeuwig duurt; een juweeltje dat, vertaald en van een belangrijk nawoord voorzien door rector Filip De Rycke, nu uitgegeven is door het onvolprezen Betsaida.
De dichter Gheorghiu beschrijft – persoonlijk, anekdotisch, ontroerend – zijn relatie met de man die ‘twee keer zijn vader’ is.
Terloops voert hij je, als het kind dat hij zelf was, binnen in de oosters-orthodoxe gevoeligheid – sterk platonisch, maar door de nadruk op Gods menswording, totaal christelijk: door de sacramenten is elke gedoopte ‘tijdgenoot van Christus’ en mag hij theofoor zijn, drager van God in deze wereld. Zodat de blik van je christenvader een blijvende ‘uitnodiging voor de hemel’ kan zijn.
Voor wie door die blik geraakt wordt, kan zelfs het vijfentwintigste uur het eerste worden van een achtste dag.
C. Virgil Gheorghiu, Van het 25e uur tot het uur dat eeuwig duurt. Uitg. Betsaida, 220 pp., pb., € 12,50, ISBN 978 94 91991 40 0
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
