Tijdens de algemene audiëntie van 13 juni sprak paus Franciscus over het verlangen naar het eeuwig leven.

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

Vandaag is het feest van St.-Antonius van Padua. Wie van jullie heet Antonio? Een applaus voor alle Antonio’s. We beginnen vandaag met een nieuwe reeks catecheses over de Tien Geboden. De geboden van de wet van God.

Welk pad te volgen?

Ter introductie vertrekken we vanuit het verhaal dat we net hebben gehoord: de ontmoeting tussen Jezus en de nog jonge man die Hem op zijn knieën vraagt hoe hij het eeuwig leven kan verkrijgen (vlg. Mc. 10,17-21). In die vraag ligt de uitdaging van elk bestaan, ook dat van ons, besloten: het verlangen naar een vol, oneindig leven. Maar hoe komen we daar? Welk pad te volgen? Echt leven, een nobel bestaan leven… hoeveel jongeren zoeken er niet naar te ‘leven’ en vernietigen zichzelf vervolgens omdat ze vluchtige dingen najagen?

Sommige mensen denken dat het beter is om deze impuls te onderdrukken, deze impuls om te leven, omdat die gevaarlijk zou zijn. Ik wil zeggen, vooral tegen de jongeren: onze ergste vijanden zijn niet de concrete problemen, hoe serieus of dramatisch die ook mogen zijn; het grootste gevaar van het leven is een zich slecht aanpassende geest, die geen geest is van nederigheid of bescheidenheid, maar van middelmatigheid en lafhartigheid.

Hongerig zijn

Is een middelmatige jongere een jongere met of zonder toekomst? Zonder! Hij blijft stilstaan, groeit niet en zal geen succes hebben. De middelmatigheid of de lafhartigheid. Van die jongeren die overal bang voor zijn: “Nee, zo ben ik….” Die jongeren komen niet vooruit. Nederigheid en kracht, geen lafhartigheid of middelmatigheid. De zalige Pier Giorgio Frassati, die jong was, zei eens dat je moet leven, niet overleven. De middelmatigen overleven. Leven met de kracht van het leven. We moeten onze hemelse Vader vragen om het geschenk van gezonde onrust voor de jongeren van vandaag.

Maar, wanneer je thuis, bij jullie thuis, in het gezin, een jongere ziet die de hele dag maar wat zit, denken zijn ouders soms: ‘Maar hij is ziek, hij heeft ergens last van’, en dan nemen ze hem mee naar een dokter. Het leven van een jongere is vooruit gaan, onrustig zijn, een gezonde onrust, het vermogen om je niet tevreden te stellen met een leven zonder schoonheid, zonder kleur.

Als de jongeren niet hongerig zijn naar het authentieke leven, waar moet het dan heen met de mensheid vraag ik me af? Waar moet het heen met de mensheid met kalme en niet onrustige jongeren?

Hoe vind je het geluk?

De vraag van die man uit het Evangelie dat we net hebben gehoord, leeft in ons allemaal: hoe vind je het leven, het leven in overvloed, het geluk? Jezus antwoordt: “Ge kent de geboden” (vers 19), en Hij citeert een deel van de Tien Geboden. Het is een pedagogisch proces waarmee Jezus ons wil begeleiden naar een precies punt; uit zijn vraag is dan ook al wel duidelijk geworden dat die man geen vol leven heeft en op zoek is naar meer en onrustig is. Wat moet hij dan begrijpen? Hij zegt: “Dat alles heb ik onderhouden van mijn jeugd af” (vers 20).

Hoe word je van een jongere een volwassene? Als je begint je eigen grenzen te accepteren. Je wordt volwassen als je jezelf relativeert en je bewust wordt van “wat je ontbreekt” (vlg. vers 21). Deze man wordt gedwongen om te erkennen dat hij met alles wat hij kan ‘doen’, toch het hoogste punt niet zal overstijgen en een bepaalde grens niet zal overschrijden.

Wat is ons bestaan kostbaar!

Wat is het mooi om mannen en vrouwen te zijn! Wat is ons bestaan kostbaar! En toch is er een waarheid die de mens in de laatste eeuwen vaak heeft afgewezen, met tragische gevolgen: de waarheid van zijn grenzen.
Jezus zegt in het Evangelie iets wat ons kan helpen: “Denkt niet dat Ik gekomen ben om Wet en Profeten op te heffen; Ik ben niet gekomen om op te heffen, maar om de vervulling te brengen” (Mt. 5,17).

De Heer Jezus schenkt de vervulling, daarvoor is Hij gekomen. Die man moest tot op het punt van de sprong in het diepe komen. Daar waar zich de mogelijkheid voordoet om te stoppen met leven voor jezelf, voor je eigen werken, je eigen welzijn, en – juist omdat het volle leven ontbreekt – alles achter je te laten om de Heer te volgen.

Als je goed kijkt, is de laatste, immense en wonderbare uitnodiging van Jezus geen uitnodiging tot armoede, maar tot rijkdom, de ware rijkdom: “Een ding ontbreekt u: ga verkopen wat ge bezit en geef het aan de armen, daarmee zult ge een schat bezitten in de hemel. En kom dan terug om Mij te volgen” (vers 21).

Kiezen voor het origineel

Als je zou mogen kiezen uit het origineel of uit de kopie, wie zou er dan kiezen voor de kopie? Daarin ligt de uitdaging: het origineel van het leven vinden, niet de kopie. Jezus biedt geen surrogaten, maar het ware leven, de ware liefde, de ware rijkdom! Hoe kunnen de jongeren ons in het geloof volgen als ze ons niet zien kiezen voor het origineel, als ze onze gewenning aan halve maatregelen zien?

Het is vreselijk christenen van halve maatregelen aan te treffen, christenen die als – sorry voor het woord – ‘dwergen’ zijn; ze groeien tot een bepaalde hoogte en houden daarna op; het zijn christenen met een verkleind hart, een gesloten hart. Het is vreselijk om die aan te treffen. Je hebt een voorbeeld nodig van iemand die je uitnodigt tot ‘verder’ gaan, tot ‘meer’, tot groei. St.-Ignatius noemde dat het magis, “het vuur, de ijver van de actie, die de slapenden wekt”.

Het leven van Gods kinderen

De weg van wat ontbreekt loopt langs die van wat er is. Jezus is niet gekomen om de Wet en de Profeten op te heffen, maar om vervulling te brengen. We moeten vanuit de realiteit vertrekken om die sprong te kunnen maken in ‘dat wat ontbreekt’. We moeten het gewone nauwkeurig bestuderen om onszelf open te stellen voor het buitengewone.

In deze reeks catecheses nemen we als christenen de twee tafels van Mozes op om, aan Jezus’ hand, van de illusies van de jeugd over te gaan naar de schat die in de hemel ligt door achter Hem aan te wandelen. We zullen in elk van die oude en wijze wetten de geopende deur van de Vader ontdekken die in de hemel is, omdat de Heer Jezus, die er al doorheen is gegaan, ons leidt naar het ware leven. Zijn leven. Het leven van Gods kinderen. (Vert. SvdB)