Eigenlijk wordt in de eerste minuut van I, Daniel Blake de gekte van het Engelse uitkeringssysteem en daarmee de strekking van de hele film al duidelijk.
Nog zonder beelden, enkel met een zwart scherm als achtergrond, klinkt een dialoog: Kunt u zelfstandig een hoed opzetten?” “Ja.” “Verliest u wel eens de controle over uw darmen?” “Nee, maar gaat u nog relevante vragen stellen over mijn hartkwaal?” “Meneer, beantwoordt u enkel mijn vragen alstublieft.”
De tachtigjarige regisseur Ken Loach kwam al in de jaren zestig van de vorige eeuw op voor de Britse arbeidersklasse. Het televisiedrama Cathy come Home (1966) verhaalt over een jonge vrouw die na het verlies van haar baan alles dreigt kwijt te raken onder dwang van de sociale dienst. De film agendeerde destijds onderwerpen als werkeloosheid, dakloos zijn en de onmenselijke bureaucratie van het systeem.
Vijftig jaar later onderstreept Loach met zijn magnum opus I, Daniel Blake (bekroond met een Gouden Palm in Cannes) dat met name die bureaucratie enkel schrijnender is geworden.
Timmerman Blake heeft een ernstige hartkwaal en mag van zijn arts niet meer werken. Voor het eerst in zijn leven moet hij een uitkering aanvragen. Hierbij loopt hij aan tegen mensonterende, welhaast wrede procedures, waarvoor ‘van het kastje naar de muur’ een enorm understatement is.
Blake, positief en dapper als hij is, blijft lang doorzetten. Daarbij heeft hij ook nog oog voor Katie, een alleenstaande moeder met twee kinderen, die zo mogelijk nog dieper in de ellende zit.
“Ik geef u mijn woord”, roept Blake wanhopig, en “Ik heb mijn best gedaan”. “Dat is helaas niet goed genoeg meneer”, zo luidt keer op keer het antwoord.
Samen vechten Daniel en Katie voor nagenoeg het laatste wat ze nog hebben: hun zelfrespect. Het systeem blijkt een taaie tegenstander.
I, Daniel Blake is geen genuanceerde film. Goed en kwaad worden uitvergroot. Een flinke dosis humor zorgt ervoor dat het sociale drama niet enkel schrijnend, maar ook vermakelijk is om naar te kijken. Dit komt mede door de keuze van Loach om de rol van Daniel niet door een ervaren acteur, maar door een stand-upcomedian te laten spelen, wat prima werkt.
Met I, Daniel Blake doet de regisseur op leeftijd nogmaals een welluidende en kritische oproep tot medemenselijkheid en zorg voor elkaar. Mooi!
Film: I, Daniel Blake (2016), Groot-Brittannië, 97 min. Regie: Ken Loach, met o.a. Dave Johns en Hayley Squires.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
