Tijdens de algemene audiëntie van 3 juni legde paus Franciscus uit dat we van Abraham kunnen leren om te bidden met geloof.
Beste broeders en zusters, goedemorgen!
Er is een stem die opeens weerklinkt in het leven van Abraham. Een stem die hem uitnodigt een weg te gaan die absurd lijkt: een stem die hem aanspoort om zich los te maken van zijn vaderland, van zijn wortels, van zijn familie, om een nieuwe toekomst tegemoet te gaan, een andere toekomst.
En dat alles gebaseerd op een belofte, waarop hij alleen maar hoeft te vertrouwen. Vertrouwen op een belofte is niet gemakkelijk, daar is moed voor nodig. En Abraham had vertrouwen.
De Bijbel zegt niets over het verleden van de eerste aartsvader. De logica der dingen doet ons ervan uitgaan dat hij andere goden aanbad. Misschien was hij een wijs man, gewend om de hemel en de sterren te bestuderen. De Heer belooft hem dan ook dat zijn afstammelingen zo talrijk zullen zijn als de sterren die aan de hemel staan.
En Abraham vertrekt. Hij luistert naar Gods stem en vertrouwt op zijn woord. Dat is belangrijk: hij vertrouwt op Gods woord. Met zijn vertrek ontstaat er een nieuwe manier om de relatie met God te begrijpen; om die reden maakt de aartsvader Abraham deel uit van de grote geestelijke joodse, christelijke en islamitische tradities als de perfecte man Gods; in staat om zich aan Hem te onderwerpen, ook wanneer zijn wil moeilijk is, zelfs onbegrijpelijk.
Abraham is dus de man van het Woord. Als God spreekt, wordt de mens ontvanger van dat Woord en zijn leven de plek waarin het vlees wil worden. Dat is een grote nieuwigheid op de religieuze weg van de mens: het leven van de gelovige wordt nu gezien als roeping, ofwel als een plek waar een belofte gerealiseerd wordt.
En de mens beweegt zich door de wereld, niet onder het gewicht van een raadsel, maar met de kracht van die belofte, die op een dag verwezenlijkt zal worden. Abraham geloofde in Gods belofte. Hij geloofde en ging op weg, zonder te weten waar hij heenging – zo zegt de Brief aan de Hebreeën (vlg. 11,8). Maar hij had vertrouwen.
Als we het boek Genesis lezen, ontdekken we hoe Abraham het gebed beleefde in voortdurende trouw aan dat Woord, dat zich af en toe tijdens zijn reis laat zien. Samenvattend kunnen we zeggen dat in Abrahams leven het geloof geschiedenis wordt. Het geloof wordt geschiedenis. Abraham leert ons namelijk door zijn leven, door zijn voorbeeld, deze weg waarop het geloof geschiedenis wordt.
God wordt niet langer alleen gezien als een kosmisch gegeven, als een verre God die verschrikkingen kan oproepen. De God van Abraham wordt ‘mijn God’, de God van mijn persoonlijke geschiedenis, de God die mijn wegen begeleidt, die mij niet verlaat; de God van al mijn dagen, de vriend op mijn avonturen; de God die Voorzienigheid is.
“Laten we met God leren praten als een kind met zijn vader: naar Hem luisteren, antwoorden, discussiëren”
Tweet dit!
Ik vraag me af en ik vraag jullie: hebben wij die ervaring met God? ‘Mijn God’, de God die me begeleidt,de God van mijn persoonlijke geschiedenis, de God die mijn wegen begeleidt, de God die me niet verlaat, de God van al mijn dagen? Hebben we die ervaring? Laten we daar even over nadenken.
Van deze ervaring van Abraham getuigt ook een van de meest vernieuwende teksten in de geschiedenis van de spiritualiteit: de Gedachten van Blaise Pascal. Hij begint zo: “God van Abraham, God van Isaak, God van Jakob, niet van de filosofen en wijzen. Zekerheid, zekerheid. Gevoel. Vreugde. Vrede. God van Jezus Christus.”
Deze gedachten, geschreven op een stukje perkament, werden na zijn dood teruggevonden, ingenaaid in een jas van de filosoof. Ze zijn geen intellectuele reflectie die een wijs man als hij zou kunnen vormen over God, maar een levend, ervaren gevoel van zijn aanwezigheid.
Pascal noteert zelfs het exacte moment waarop hij die aanwezigheid voelt, wanneer hij Hem eindelijk ontmoet: de avond van 23 november 1654. Hij is geen abstracte of kosmische God, nee. Hij is de God van een persoon, van een roeping, de God van Abraham, van Isaak, van Jakob, de God die zekerheid is, die gevoel en vreugde is.
“Het gebed van Abraham manifesteert zich allereerst in daden: in stilzwijgen richt hij bij elke pleisterplaats een altaar op voor de Heer” (Catechismus van de katholieke Kerk, 2570). Abraham bouwt geen tempel, maar verspreidt stenen op zijn weg die herinneren aan het voorbijgaan van God.
Een verrasende God, zoals wanneer Hij hem bezoekt in de gedaante van drie mannen, die door Abraham en Sara met zorg ontvangen worden en die hun de geboorte van hun zoon Isaak aankondigen (vlg. Gen. 18,1-15). Abraham was honderd en zijn vrouw negentig, min of meer. En ze geloofden, ze vertrouwden op God. En Sara, zijn vrouw, werd zwanger. Op die leeftijd! Dat is de God van Abraham, onze God, die ons begeleidt.
Zo wordt Abraham vertrouwelijk met God, zelfs in staat om met Hem te discussiëren, maar altijd trouw. Hij spreekt met God en discussieert. Tot aan de ultieme test, wanneer God hem vraagt om zijn eigen zoon Isaak te offeren, de zoon van de oude man, zijn enige erfgenaam. Hier beleeft Abraham het geloof als een drama, als een tastend wandelen in de nacht, onder een hemel die dit keer zonder sterren is.
En dat overkomt ons ook heel vaak, dat we in het duister wandelen, maar met geloof. God zelf houdt Abrahams hand tegen als hij klaar staat om toe te slaan, want Hij heeft werkelijk zijn totale toewijding gezien (vlg. Gen. 22,1-19).
Broeders en zusters, laten we leren van Abraham, laten we leren om te bidden met geloof: naar de Heer luisteren, op weg gaan, in gesprek gaan en zelfs discussiëren. Laten we niet bang zijn om met God in discussie te gaan!
Ik ga iets zeggen wat een ketterij kan lijken. Heel vaak hoor ik mensen die me zeggen: “Weet u, dit is me overkomen en toen ben ik boos geworden op God.” – “Je hebt de moed gehad om boos te worden op God?”. – “Ja, ik ben boos geworden.” – “Maar dat is een vorm van gebed.” Want alleen een kind kan boos worden op zijn vader en hem vervolgens weer onder ogen komen.
Laten we van Abraham leren om met geloof te bidden, om het gesprek aan te gaan, te discussiëren, maar altijd bereid om het Woord Gods te ontvangen en in de praktijk te brengen. Laten we met God leren praten als een kind met zijn vader: naar Hem luisteren, antwoorden, discussiëren. Maar transparant, zoals een kind met zijn vader. Zo leert Abraham ons bidden. Bedankt. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
