Tijdens de algemene audiëntie van 23 mei sprak paus Franciscus over het vormsel als christelijk getuigenis.
Beste broeders en zusters, goedemorgen!
Na de catecheses over het doopsel, nodigen deze dagen na Pinksteren ons uit om stil te staan bij het getuigenis dat de Geest oproept in de gedoopten, waardoor hun leven in beweging komt en open gaat staan voor het welzijn van de ander.
Jezus vertrouwde zijn leerlingen een grote missie toe: “Gij zijt het zout der aarde, gij zijt het licht der wereld” (vlg. Mt. 5,13-16). Dat zijn beelden die ons doen nadenken over ons gedrag, omdat zowel een tekort als een teveel aan zout het voedsel vies maakt, net zoals een tekort of een teveel aan licht het ons onmogelijk maakt om te zien.
Alleen de Geest van Christus kan van ons echt zout maken dat smaak geeft en behoedt voor bederf, en licht dat de wereld verlicht! Dat is het geschenk dat we ontvangen in het sacrament van het vormsel waar ik graag met jullie bij wil stilstaan. Het heet ‘vormsel’ omdat dit het doopsel bekrachtigt en de genade ervan versterkt (vlg. de Catechismus van de katholieke Kerk, 1289); in het oosten wordt het chrismatie genoemd, omdat we de Geest ontvangen door middel van de zalving met het chrisma, de door de bisschop geconsacreerde olie gemengd met parfum. Het is een term die verwijst naar Christus, de Gezalfde met de Heilige Geest.
In het doopsel wedergeboren worden tot het goddelijk leven is de eerste stap; vervolgens is het nodig om je te gedragen als kinderen van God, ofwel te gaan lijken op Christus die werkt in de heilige Kerk en ons laten betrekken in zijn missie in de wereld.
Daarin voorziet de zalving met de Heilige Geest: “zonder uw goddelijke macht, is er niets in de mens.” Zonder de kracht van de Heilige Geest, kunnen we niets doen: het is de Geest die ons de kracht geeft om door te gaan. Zoals heel Jezus’ leven bezield werd door de Geest, zo staat ook het leven van de Kerk en van al haar leden onder leiding van diezelfde Geest.
Ontvangen door de Maagd door het werk van de Heilige Geest, neemt Jezus zijn missie op zich nadat hij bij het verlaten van het water van de Jordaan geheiligd wordt door de Geest die op Hem neerdaalt en op Hem blijft rusten (vlg. Mc. 1,10; Joh. 1,32).
Hij verklaart dat heel expliciet in de synagoge van Nazareth en het is heel mooi hoe Jezus zich presenteert, wat zijn identiteitskaart is in de synagoge van Nazareth! Luister naar wat Hij zei: “De geest des Heren is over mij gekomen, omdat Hij mij gezalfd heeft. Hij heeft mij gezonden om aan armen de Blijde Boodschap te brengen” (Lc. 4,18). Jezus presenteert zich in de synagoge als de Gezalfde, Hij die gezalfd is door de Geest.
Jezus is vol van de Heilige Geest en Hij is de bron van de Geest zoals door de Vader werd beloofd (vlg. Joh. 15,26; Lc. 24,49; Hand. 1,8; 2,33). Op de avond van Pasen blies de Verrezene dan ook over zijn leerlingen en zei tegen hen: “Ontvang de heilige Geest” (Joh. 20,22); en op de dag van Pinksteren daalt de Geest op een wonderbaarlijke manier over de apostelen neer (vlg. Hand. 2,1-4), zoals wij weten.
De “Adem” van de Verrezen Christus vult de longen van de Kerk met leven; en de monden van de leerlingen, “vervuld van de Heilige Geest”, openen zich om aan iedereen Gods grote werken te verkondigen (vlg. Hand. 2,1-11).
Pinksteren – dat we afgelopen zondag hebben gevierd – is voor de Kerk wat de zalving met de Geest bij de Jordaan was voor Christus; ofwel, Pinksteren is de missionaire impuls om het leven ten volle in te zetten voor de heiliging van de mensen ter ere van God. Hoewel de Geest in elk sacrament werkzaam is, is dat in het bijzonder zo bij het vormsel dat “de gelovigen ontvangen als gave van de Heilige Geest” (Paulus VI, Apost. Const. Divinae consortium naturae).
En op het moment dat de bisschop je zalft, zegt hij: “Ontvang het zegel van de Heilige Geest, de gave Gods”: de Heilige Geest is het grote geschenk van God. En wij dragen de Geest allemaal in ons. De Geest zit in ons hart, in onze ziel. En de Geest begeleidt ons door het leven opdat wij het juiste zout en het juiste licht kunnen worden voor de mensen.
Waar de Heilige Geest ons bij het doopsel onderdompelt in Christus, is het Christus die ons bij het vormsel vult met zijn Geest en ons zo tot zijn getuigen maakt, die deel hebben aan hetzelfde beginsel van leven en missie naar het beeld van de Hemelse vader. Het getuigenis dat gegeven wordt door de gevormde geeft aan dat hij de Heilige Geest ontvangen heeft en dat gehoorzaamt aan diens creatieve ingevingen.
Ik vraag me af: hoe kun je zien dat wij de gave van de Geest hebben ontvangen? Als we de werken van de Geest doen, als we woorden uitspreken die ons door de Geest geleerd zijn (vlg. 1Kor. 2,13). Het christelijk getuigenis bestaat uit het enkel en geheel doen wat de Geest van Christus ons vraagt, door ons de kracht te geven om dat uit te voeren. (Vert. SvdB)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.