De interpretatie die paus Franciscus in een brief aan de Argentijnse bisschoppen van Amoris Laetitia heeft gegeven maakt hem nog geen ketter.
In behoudende kring is met verontwaardiging en zorg gereageerd op de uitgelekte en door het Vaticaan bevestigde brief. Daarin schaart de paus zich achter het beleid van de Argentijnse bisschoppen om in bepaalde uitzonderingsgevallen hertrouwd gescheidenen de sacramenten van Eucharistie en biecht te laten ontvangen.
Dat beleid staat haaks op de lijn die de Kerk altijd heeft aangehouden en die door paus Johannes Paulus II is beschreven in de exhortatie Familiaris Consortio. Daarin maakt de heilige paus duidelijk dat hertrouwd gescheiden katholieken uit elkaar dienen te gaan omdat zij feitelijk echtbreuk plegen.
Indien dat niet kan vanwege ernstige verplichtingen, bijvoorbeeld in geval van minderjarige kinderen, dienen zij zich van geslachtsverkeer te onthouden. Indien dat niet mogelijk is kunnen zij geen sacramenten ontvangen. Deze leer werd in 1994 nogmaals onderstreept in een speciale publicatie van de Congregatie voor de Geloofsleer, destijds geleid door kardinaal Joseph Ratzinger, de latere Benedictus XVI. Deze werd in 2004 nogmaals onderstreept door de Congregatie voor de Wetsteksten.
Paus Franciscus lijkt daar in Amoris Laetitia (AL) afstand van te nemen.
Sinds de publicatie van AL, waarin paus Franciscus de resultaten van beide gezinssynodes van 2014 en 2015 heeft verwerkt, is er grote verwarring over de juiste interpretatie ervan. Waar voor velen een breuk met het Leergezag wordt gezien menen anderen dat die er niet is of niet kan zijn.
Voor sommigen, die overtuigd zijn van een breuk met de Leer, zou de paus zich schuldig maken aan ketterij, te meer omdat er sinds begin 2014 massief verzet is ontstaan onder kardinalen, bisschoppen en theologen. Ook vanuit lekenorganisaties is uitgebreid gewezen op de onjuistheid en schadelijkheid van de gekozen richting.
Jeff Mirus, die een steeds kritischer houding heeft aangenomen tegenover de richting waarin de paus zich begeeft, trapte deze week hard op de rem. Aanleiding is dat de paus met zijn uitgesproken steun voor de Argentijnse bisschoppen volgens velen een ketters standpunt zou hebben ingenomen.
Hij concentreert zich in zijn commentaar op de vraag of de paus inderdaad een ketters standpunt heeft ingenomen. Dat is volgens hem niet het geval, omdat het niet om een doctrinaire, maar een disciplinaire kwestie gaat. Hij geeft een bijna alledaags voorbeeld van een geval, waarin een van beide partners geen doodzonde aan te rekenen valt.
Als voorbeeld geeft hij een hertrouwd gescheiden stel dat samen kinderen heeft en om die reden niet uit elkaar kan, zoals de Kerk vraagt. Indien een van beiden tot inkeer komt en geen geslachtsgemeenschap meer wil, maar de ander die op straffe van verlating eist, kan er geen sprake zijn van volledige instemming van de wil. Die is een van de drie voorwaarden voor een doodzonde, die het ontvangen van de Communie blokkeert.
Mirus onthoudt zich uitdrukkelijk van het oordeel of deze benadering wijs is. Het is een kwestie waar “goede katholieken over van mening kunnen verschillen.” Het maakt de paus derhalve niet tot ketter, aldus de commentator.
