Kardinaal Wim Eijk, aartsbisschop van Utrecht, voorziet “dat onze huidige seculiere cultuur ook niet eeuwig zal blijven bestaan en op een bepaald moment in de toekomst vervangen zal worden door een andere cultuur. En wie weet, misschien kunnen we dan op het gebied van onze christelijke structuren weer een paar stappen vooruit zetten.”
Dat zei de kardinaal dinsdag in zijn preek tijdens de heilige Mis in de Sint-Willibrordusbasiliek in het Luxemburgse Echternach, waar de jaarlijkse Springprocessie ter ere van de heilige Willibrord plaatsvond.
De heilige Willibrord (ca. 658-739) stichtte in 698 tijdens zijn missioneringswerk in Europa onder meer de Abdij van Echternach.
De heilige Willibrord was de eerste aartsbisschop van de Friezen en patroon van de Nederlandse Kerkprovincie.
Kardinaal Eijk was de hoofdcelebrant tijdens de heilige Mis en preekte over het missioneringswerk en de voorbeeldrol van de heilige Willibrord en zijn gezellen, meldt het aartsbisdom Utrecht.
De kardinaal verwees in zijn preek naar het bijbelboek De Brief aan de Hebreeën (13,7): “‘Gedenkt uw leiders (de zielzorgers), die u het eerst het woord van God verkondigd hebben. Haalt u weer hun leven en de afloop van hun leven voor de geest; neemt een voorbeeld aan hun geloof.’ De naam van de auteur van de brief is onbekend, maar het gaat om een zielzorger die zich zorgen maakt, omdat het geloof in de gemeenschap zwakker wordt. ‘Laat u niet van de wijs brengen door allerlei vreemde theorieën,’ zo waarschuwt de schrijver van de Hebreeënbrief.”
Volgens kardinaal Eijk is het “opmerkelijk dat het geloof in deze nog jonge gemeente (van de Hebreeën – red.) al aangetast werd”.
“Als de neergang eenmaal begonnen is, verloopt deze vaak snel”, aldus de kardinaal.
Hij vergelijkt deze neergang met die in de Nederlandse kerkprovincie in de jaren zestig van de vorige eeuw, “die zich daarna ook in andere Europese landen heeft gemanifesteerd”.
Kardinaal Eijk: “Ook voor ons geldt de raad aan onze leiders te denken, die ons als eerste het Woord van God hebben verkondigd. Laten we deze raad opvolgen. De heilige Willibrord was een van de belangrijkste leiders, die ons als eerste het christelijke geloof verkondigd hebben.
Volgens de kardinaal kon de heilige Willibrord in zijn missioneringswerk niet teruggrijpen op bestaande kerkstructuren. Dat had ook te maken, aldus de kardinaal, met zijn ascetisch-mystieke spiritualiteit om als vreemdeling of pelgrim rond te trekken.
Zo ondervond Willibrord net als Jezus tijdens zijn aardse leven onbegrip en vervolging.
Deze spiritualiteit was echter ook het belangrijkste middel van zijn missionering. Van de directe navolging van Jezus in zijn leven ging een grote wervingskracht uit, aldus kardinaal Eijk.
Volgens kardinaal Eijk heeft de Kerk in haar geschiedenis vaker te maken gehad met de neergang van kerkelijke structuren. Hij noemde als voorbeeld de periode van de Franse Revolutie (1789-1799) waarin veel van de kerkelijke structuren verloren gingen.
Echter, deze structuren werden vervolgens ook weer opgebouwd.
Kardinaal Eijk: “Helaas moeten we vaststellen dat de Kerk de afgelopen vijftig jaar weer behoorlijk veel stappen naar achteren heeft gemaakt. Willibrord en zijn gezellen zijn door hun vastberadenheid voor ons een voorbeeld, gegrond in de spiritualiteit van de Iro-Schotse monniken, om met Jezus onderweg te zijn, ook zonder grote structuren, ook met tegenwind. We kunnen de heilige Willibrord niet letterlijk nadoen, maar ons wel door zijn spiritualiteit laten inspireren”.
Volgens de kardinaal wijzen de heilige Willibrord en zijn gezellen “ons niet alleen een weg naar zelfheiliging, maar leren ons ook hoe we zonder structuren het geloof kunnen verkondigen.”
De spiritualiteit van de heilige Willibrord wijst de weg naar de nieuwe evangelisatie van West-Europa, volgens kardinaal Eijk.
“Ik ben geen profeet, maar we kunnen voorzien dat onze huidige seculiere cultuur ook niet eeuwig zal blijven bestaan en op een bepaald moment in de toekomst vervangen zal worden door een andere cultuur. En wie weet, misschien kunnen we dan op het gebied van onze christelijke structuren weer een paar stappen vooruit zetten.”
Aan de Springprocessie in het Luxemburgse Echternach namen dit jaar bijna 9400 mensen deel uit Luxemburg en omringende landen.
Er was onder meer een groep uit bisdom Roermond aanwezig.
De Springprocessie is jaarlijks op de eerste dinsdag na Pinksteren.
De Springprocessie heet zo omdat de deelnemers tijdens de processie aan elkaar vastgemaakt zijn met witte zakdoeken en springend in de maat van de processiemars naar voren gaan, afwisselend op hun linker- en rechtervoet.
Naast kardinaal Wim Eijk waren ook de Nederlandse bisschoppen Wiertz, De Jong en Hoogenboom aanwezig bij de Springprocessie in Echternach.
Lees hier de volledige preek van kardinaal Eijk in het Duits en bekijk hier een beeldgalerij van de Springprocessie in het Luxemburgse Echternach. (KN/Aartsbisdom.nl)
