Volgens aartsbisschop Georg Gänswein is het onwaarschijnlijk dat hij een bisdom in zijn thuisland Duitsland gaat leiden.

Zijn werk als privésecretaris van emeritus-paus Benedictus XVI en eerdere functie bij de Congregatie voor de Geloofsleer zijn volgens hem een “teken van Kaïn” in de ogen van een flink deel van de Duitse Kerk. Mgr. Gänswein, tevens hoofd van de Pauselijke Huishouding, zei dit in een interview met de Schwäbischen Zeitung.

Loyaliteit Duitse kapittels

In reactie op een vraag of hij nog eens een Duits bisdom zou gaan leiden, zegt hij dat het kathedraal kapittel een rol speelt in de selectie van bisschoppen, en dat Duitse kathedrale kapittels niet bekend staan om de “hoogste loyaliteit richting Rome”. In ieder geval heeft hij geen ambitie om diocesaan bisschop te worden, aldus de aartsbisschop.

Kardinaal Gerhard Müller naar Duitsland?

Overigens meldde de Maleisische katholieke Herald onlangs dat een andere Duitse curieprelaat, kardinaal Gerhard Müller, kandidaat zou zijn om bisschop van Mainz te worden. Müller is prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, waar hij benoemd werd door paus Benedictus XVI. Ook leidt hij de uitgave van het verzameld werk van Joseph Ratzinger/Benedictus XVI.

Over de Duitse kerkbelasting

Mgr. Gänswein haalt in het interview ook fel uit naar het systeem van kerkbelasting, de Kirchensteuer. Wie aangeeft die niet te willen betalen, wordt geacht geen lid van de Kerk meer te willen zijn en kan in principe de sacramenten niet ontvangen.

“Hoe reageert de katholieke Kerk in Duitsland op iemand die vertrekt? Door automatische uitsluiting van de gemeenschap, met andere woorden, excommunicatie! Dat is buitensporig, nogal onbegrijpelijk. Je kunt een dogma bevragen, en niemand maakt zich daar zorgen over, niemand wordt buiten gezet. Is het niet betalen van de kerkbelasting een groter vergrijp tegen het geloof dan het schenden van de geloofsleer?”

Paus Franciscus is ‘klassieke jezuïet’

De aartsbisschop omschrijft paus Franciscus als een “klassieke jezuïet van de oude ignatiaanse school” en vindt dat er “zeker een continuïteit” is tussen Franciscus en zijn voorganger Benedictus XVI.

“Natuurlijk ben ik me er ook van bewust dat hier soms over getwijfeld wordt, gezien de verschillen in representatie en uitdrukking. Maar als een paus een aspect van de leer wil veranderen, dan moet hij dat duidelijk doen, om het bindend te maken.”

‘Riskante zaak’

“Leeropvattingen kunnen niet worden veranderd door halve zinnen of ietwat ambigue voetnoten. De theologische methodenleer heeft hierover eenduidige criteria. Een wet die in zich niet helder is, kan niet verplichten. Hetzelfde geldt voor de theologie. Leerstellige uitspraken moeten helder zijn, opdat ze verplichtend zijn. Uitspraken die een verschillende interpretatie mogelijk maken, zijn een riskante zaak.”

‘Iedere paus heeft eigen stijl’

“Dat hij (paus Franciscus – red.) in vergelijking tot zijn voorgangers af en toe ietwat onprecies, ja nonchalant is, moet men eenvoudigweg aannemen. Iedere paus heeft zijn eigen persoonlijke stijl. Het is zijn manier om zo te spreken, ook op het gevaar af, dat dat aanleiding tot misverstanden, soms ook tot avontuurlijke interpretaties geeft. Hij zal ook verder geen blad voor de mond nemen.” (CC/SZ)