Priesters zijn niet verplicht om vrouwen toe te laten tot de traditionele voetwassing op Witte Donderdagavond.
Iedere bisschop of priester “moet beslissen naar zijn eigen geweten en overeenkomstig de bedoeling waarmee de Heer dit feest instelde”, aldus Sarah.
Hij reageerde daarmee op vragen naar aanleiding van een pauselijk decreet eerder dit jaar, waarin hij toestond dat ook vrouwen voor dit ritueel in aanmerking komen. Daarmee, aldus de paus, zou de betekenis van Jezus’ gebaar sterker tot uitdrukking komen, “zijn zelfgave tot het uiterste voor de redding van de wereld, Zijn grenzeloze barmhartigheid”.
In een toelichting op het decreet werd daarop de indruk gewekt, dat priesters voortaan verplicht zouden zijn om een zo representatief mogelijk groep gelovigen te selecteren: “leken, clerici, gehuwden, alleenstaanden, gezonden, zieken, kinderen, jongeren en ouderen, en niet slechts een categorie of conditie.”
Kardinaal Sarahs verheldering volgt na kanttekeningen van bisschoppen en priesters over de nieuwe richtlijn, die ook de voetwassing van vrouwen tijdens de Avondmis van Witte Donderdag toestaat. Voor de liturgische herziening door paus Pius XII konden vrouwen ook in aanmerking komen voor de voetwassing, maar alleen door vrouwen en, zoals toen gebruikelijk, buiten de Mis.
Onlangs verklaarde hulpbisschop Athanasius Schneider van Astana (Kazachstan) dat hij in geweten geen vrouwen voor de voetwassing op Witte Donderdag kan toelaten. “God zij dank is geen priester of bisschop verplicht om op Witte Donderdag vrouwen publiekelijk de voeten te wassen, want er is geen bindende norm en de voetwassing zelf is slechts facultatief.”
Er klinkt ook inhoudelijke kritiek op het decreet. Volgens de Amerikaanse jezuïet Joseph Fessio SJ waste Jezus niet de voeten van willekeurige leerlingen of het volk, maar van de twaalf apostelen. Volgens Fessio had de opdracht elkaar de voeten te wassen betrekking op clerici. De poging om Jezus gebaar “meer inclusief” te maken “verduistert” volgens hem “het historische beeld”. (KN