Elke tweede zondag van mei is gewijd aan moeders overal ter wereld. Maar de moeder die Jezus het leven schonk, wordt deze hele maand in het zonnetje gezet. Waarom is dit zo?

Al meer dan driehonderd jaar wijden katholieken de maand mei aan Maria, een speciale tijd om eer te bewijzen aan de moeder van Jezus voor haar geschenk aan de wereld. De traditie is ontstaan uit gebruiken die teruggaan tot de middeleeuwen, toen mei een tijd was van devoties ter ere van het kruis en het nieuwe leven dat het brengt.

De Duitse auteur Kurt Küppers traceert de oorsprong van de meimaand naar Italië in 1784. Küppers schrijft in zijn Marienlexikon dat tot dan toe de devotie tot Maria in mei “eerder een privé-oefening van vroomheid was, zelfs als ze gedeeltelijk in een openbaar kader plaatsvond”. Aan het begin van de negentiende eeuw werd er echter in wel twintig kerken in Italië tot Maria gebeden in mei. Al snel verspreidde dat gebruik zich naar Frankrijk, België en andere delen van Europa.

De meifeesten groeiden uit tot “de belangrijkste vorm van Mariadevotie” tegen het midden van de eeuw, schrijft Küppers, met lokale bisschoppen en verschillende pausen, onder wie de pausen Pius XII en Paulus VI, die de toewijding van mei aan de Heilige Moeder aanmoedigden.

Een van de bekendste tradities in de meimaand is het kronen van een Mariabeeld of -schilderij. De Congregatie voor de Goddelijke Eredienst (tegenwoordig een Dicasterie) publiceerde in 1987 een document over de wijzen om Maria te eren via het kronen van haar beeltenis. Het Vaticaanse instituut beschrijft daarin drie riten om de Heilige Maagd te kronen tijdens een Mis of een gebedsviering.

Het traditionele gebruik om een kind een kroon van bloemen op het hoofd van Maria te laten plaatsen wordt in veel kerken toegepast. Door de eeuwen heen is Maria vaak verbonden geweest met bloemen, waarvan er veel naar haar zijn vernoemd of in verband zijn gebracht met aspecten van haar leven.

Omdat mei een belangrijke maand is om te tuinieren, is het concept van speciale Mariatuinen de afgelopen eeuw steeds populairder geworden. Door gebruik te maken van een combinatie van bloemen en planten die gerelateerd zijn aan Maria, zoals maagdenpalm, rozen, lievevrouwebedstro, vrouwenmantel en het mariaklokje, en een beeld of schrijn, kan de tuin een plek van gebed worden in een parochie of thuis.

Rozenkranstuinen, met stapstenen in de vorm van een rozenkrans geplaatst tussen bloembedden, zijn een andere populaire manier om de devotie tot Maria in mei tot uiting te laten komen.

In de Verenigde Staten werd de eerste bekende Mariatuin in 1932 aangelegd in de St. Joseph Parish in Woods Hole, Massachusetts. De tuin inspireerde John Stokes Jr. in 1951 tot het oprichten van Mary’s Gardens, een organisatie die zich toelegt op het onderzoeken en promoten van het concept van de Mariatuin. Vandaag de dag zijn er wereldwijd Mariatuinen te vinden in onder andere Ierland en Japan, maar ook in Nederland en België.

“De zorg voor een Mariatuin biedt de mogelijkheid om onze devotie tot uitdrukking te brengen door bij het standbeeld of heiligdom van Maria bloemen aan te bieden die traditioneel gezien worden als vertegenwoordigers van haar zuiverheid, heiligheid, zachtheid en barmhartigheid”, schreef Stokes, die in 2007 overleed. “De bloemen in de tuin zetten ons op onze beurt aan om onze gebeden tot Maria in de hemel te richten.”

Een andere traditionele manier om Maria te eren in de maand mei is door het creëren van een speciaal versierd altaar, in de kerk of thuis. In dat laatste geval kan een klein huisaltaartje worden gemaakt dat gewijd is aan Maria. Zo’n altaar bestaat meestal uit een kleine tafel met een portret of beeld van Maria als middelpunt, met daaromheen bijvoorbeeld bloemen, kaarsen, bidprentjes of een rozenkrans om ons te helpen de hele maand tot Maria te bidden. (Vertaling Susanne Kurstjens)