In België stierven in 2015 meer mensen dan ooit door euthanasie. Onlangs werd er voor het eerst een kind geëuthanaseerd. Daarmee verliest een samenleving het recht zich nog barmhartig te noemen.
Het voormalig hoofd van het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek heeft geschreven dat België “ethisch aan de top van de wereld” staat.
Het is moeilijk om die grootspraak te verzoenen met het recente rapport van de Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie (FCEE). Nooit eerder stierven meer mensen door artsen. In 2015 werden officieel 2022 bewuste overlijdens geregistreerd. Dit jaar, in september, werd het eerste kind geëuthanaseerd onder een “barmhartige” wet die is omschreven als ’s werelds liberaalste euthanasieregime.
In 2002 nam België een wet aan die het iemand die zich “in een medisch uitzichtloze toestand bevindt van aanhoudend en ondraaglijk fysiek of psychisch lijden dat niet gelenigd kan worden” mogelijk maakt op eigen verzoek geëuthanaseerd te worden door een arts.
In februari 2014 ging het land een stap verder en legaliseerde kindereuthanasie. Het betekent dat er nu geen leeftijdsgrens voor euthanasie is, en dat de enige vereisten zijn dat het kind begrijpt wat euthanasie betekent, instemming van zijn ouders of voogd heeft en dat de dood op korte termijn wordt verwacht.
De zorg voor ernstig zieke kinderen is ingewikkeld. Maar euthanasie introduceren vereenvoudigt de zaken niet – eerder het omgekeerde. Euthanasie toestaan is meer dan gewoon een optie toevoegen; het draait de relatie tussen patiënt en arts compleet om. Het vertelt kinderen dat er een punt zou kunnen komen waarop hun leven het niet langer waard is geleefd te worden, en het ondermijnt de hoop.
De situatie in België is een kunststukje in de uitholling van de menselijke waardigheid op het altaar van radicale persoonlijke autonomie. Het hellend vlak is voor iedereen openlijk zichtbaar. Het is geen hypothetisch argument meer dat mensen in de komende jaren zeggen “kijk, het is niet gebeurd”. We hebben die jaren gehad en we zien er nu de tragische gevolgen van.
De ‘uitzondering’ van euthanasie is nu verantwoordelijk voor meer dan vijf euthanasiezaken per dag in België. En dat is wellicht nog maar het topje van de ijsberg. Onderzoeken laten zien dat de helft van alle euthanasiegevallen niet aan de FCEE wordt gemeld, die opgezet was om te waarborgen dat men zich aan de wet houdt. De redenen die artsen geven voor het niet rapporteren omvatten dat het een te zware administratieve last was (17,9%) en dat er onzekerheid was of aan alle vereiste zorgvoorwaarden was voldaan (11,9%).
België heeft zichzelf op een pad geplaatst dat – in het beste geval – de meest kwetsbaren impliciet vertelt dat hun levens het niet waard zijn geleefd te worden. Deze wetten zijn slecht nieuws voor de ouderen, voor de zieken en voor de gehandicapten.
Het mag geen verrassing heten dat alle grote gehandicaptenrechten-groepen er tegen zijn. Dit zijn juist de mensen voor wie wij zouden moeten zorgen, en in plaats daarvan sturen wij een boodschap dat we denken dat het oké is voor hen om zichzelf te doden.
Minderjarigen waren oorspronkelijk opgenomen in het Belgisch wetsvoorstel in 2002, maar werden verwijderd in het licht van politiek verzet. De tragische resultaten van het Belgisch experiment hadden genoeg moeten zijn geweest om die beslissing te bevestigen.
En toch zien we in plaats daarvan een voortdurende poging om de reikwijdte van de wet te verbreden. In België heeft 15% van de geeüthanaseerden geen terminale ziekte en een groeiend aantal lijdt aan geestelijke stoornissen.
Maar als mensen worden geëuthanaseerd omdat ze “het leven moe” zijn, en met een constante drang naar meer, is dit niet wat compassie is. Ons woord compassie komt uit het Latijn en betekent ‘mede-lijden’.
Een medelijdende samenleving investeert in palliatieve zorg, ze zorgt voor de kwetsbaren en gaat naast hen staan wanneer zij dat het meest nodig hebben. Als een kind wordt geëuthanaseerd, hebben we het recht verloren onszelf barmhartig te noemen.
Robert Clarke is als advocaat gespecialiseerd in zaken van godsdienstvrijheid. Hij is director of European Advocacy voor ADF International. Zie adfinternational.org.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
