De reacties lieten zich uittekenen: dat SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij zich in The Wall Street Journal beklaagde over de Nederlandse euthanasiepraktijk, schoot bij velen in het verkeerde keelgat.
Onethisch, karikaturaal, ziekelijk, zo klonk het in verschillende toonaarden. Een atheïstische columnist van dagblad Trouw meende zelfs te weten dat Van der Staaijs opvattingen “onchristelijk” zijn.
Op de door de redactie bedachte tendentieuze kop na, is het gewraakte artikel echter opvallend genuanceerd en weinig sensatiebelust. Het is eerder informatief dan opiniërend: Van der Staaij schetst in een paar grove halen de stand van zaken in het Nederlandse euthanasiedebat. Niets nieuws onder de zon.
Waar zit dan het pijnpunt voor de critici? Vooral in de staart van zijn betoog, waarin Van der Staaij de internationale gemeenschap oproept zich uit te spreken tegen de euthanasiecultuur van Nederland. Velen ervaren dat als een oneigenlijke wijze van het debat voeren – een beetje als je grote broer erbij halen als je het zelf niet kunt winnen op het schoolplein.
Is dat verwijt terecht? Op zichzelf niet, want we maken nu eenmaal deel uit van een wereldwijde gemeenschap waar andere mensen ook hun mening mogen hebben over onze wetten en zeden. Daarbij halen wij er als klein landje zelf maar al te vaak onze grote broers bij wanneer pak ‘m beet China of Rusland iets doen wat ons niet zint.
Het risico bestaat wel dat deze internationale omweg averechts zal werken. De stekelige reacties doen vermoeden dat de voorstanders van een liberale euthanasiepraktijk verder in het egel-achtige defensief zullen schieten wanneer ons inderdaad vanuit het buitenland de les gelezen wordt.
‘Zie je nou wel, wij zijn een verlicht gidsland, de boze buitenwereld begrijpt ons niet’ – die zelfgenoegzame reflex zou een stap terug zijn in het debat. We moeten juist uit de wederzijdse egelopstelling, en constructief zoeken naar gedeelde grond, gedeelde waarden van medemenselijkheid.
Toch: juist in de debatten over euthanasie en voltooid leven, lijkt die ontdooiing wel degelijk te ontstaan. Veel interessanter dan de voorspelbare kritiek op het Wall Street Journal-artikel, was de bijval uit onverwachte en onverdachte hoek: zo schreef psychiater Esther van Fenema dat Van der Staaijs bezorgdheid “ergens wel terecht” is,Telegraaf-columnist Rob Hoogland noemde het “best een redelijk stuk”, en ook bioloog Rosanne Hertzberger nam het voor de SGP-politicus op in Zomergasten.
Misschien zijn het slechts de spreekwoordelijke eerste zwaluwen, maar iets van een zomer lijkt toch aan te breken in dit beladen debat.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
