Steeds meer melkveehouders geven de pijp aan Maarten, mede daartoe gestimuleerd door de stoppersregeling van de overheid. Maar die regeling rammelt behoorlijk.
Wellicht heeft u ook de Kruispunt-aflevering gezien over de vele melkveehouders die nu moeten stoppen in Nederland. De tv-beelden toonden treffend het leed bij het sluiten van een bedrijf.
Een boer die de deur dichtdoet van het bedrijf dat al vele generaties in familiebezit was; een boer die zijn bedrijf stopt dat pas een half jaar open was; een grote schuld als resultaat van hard werken. Deze drama’s overkomen momenteel honderden melkveehouders in ons land. Naar schatting duizend boeren met gemiddeld zeventig koeien sluiten momenteel de bedrijfsdeuren.
“De stilte in de stal, dat voelt heel vreemd”, vertelde een boerin, met tranen in de ogen, in het tv-programma. Zoals zij zitten er nu velen aan de keukentafels. Emoties komen pas als het besluit is genomen en de koeien zijn ingeladen en afgevoerd.
De boeren maken gebruik van de stoppersregeling van de overheid. Ze krijgen een premie per koe. De VVD-PvdA-regering wil zo het theoretisch mestoverschot in ons land wegwerken.
Al in 2013 heb ik staatssecretaris Sharon Dijksma (toen nog van Economische Zaken) aangegeven dat ze een voorstel zou moeten doen om dierrechten in te voeren voor de melkveehouderij. Dat was al eerder gedaan met de varkenshouderij, waar varkensrechten waren ingevoerd. Mijn idee was dat de dierrechten uitwisselbaar zouden worden tussen de varkenshouderij en de melkveehouderij.
In die periode beleefden vele varkenshouders een slechte tijd. Door het voorstel zouden varkenshouders kunnen stoppen door de dierrechten aan de overheid te verkopen. En had de melkveehouderij verder gekund.
Sharon Dijksma stuurde een brief naar de Tweede Kamer. Maar het was duidelijk dat de politiek en de landbouwsector toen nog niet zo ver waren.
Nog steeds denk ik: waarom gaan we niet met elkaar aan de slag? Met boerenorganisaties, landgoedeigenaren, kerken, politiek en anderen. Samen kunnen we pleiten voor een goede overgangssituatie. Dan staan we sterk bij de Nederlandse regering en de Europese Commissie om nog wat ruimte te kunnen krijgen voor de melkveehouderij.
Want zoals het nu gaat, verarmt ons Nederlandse platteland door de ingrijpende stoppersregeling. En de leefbaarheid is al niet optimaal in de krimpregio’s. In de rand van Nederland staan al zoveel huizen te koop. Het verenigingsleven vindt zo nog minder sponsors. Vele stadsmensen genoten van de ‘koe in de wei’, maar die zijn dus naar de slachterij.
Natuurlijk, ook andere bedrijfstakken krimpen of verdwijnen. De mijnbouw, de grote scheepsbouw en zo meer. In vele steden en dorpen sluiten bijvoorbeeld ook de boekhandels, nu mensen steeds meer op internet lezen en kopen. Ook dat is een drama voor iedere afzonderlijke winkelier.
Dat heeft zo zijn economische redenen. Maar we moeten zorgen dat maak-industrie overblijft. We kunnen niet allemaal leven van brievenbusfirma’s voor belastingontwijking in de Amsterdamse Zuidas.
De stoppersregeling lijkt in grote haast in elkaar geknutseld. En dat is vreemd. Jaar na jaar negeerde de regering waarschuwingen uit Brussel over de hoge fosfaatuitstoot door mest. De staatssecretaris liet vorig jaar nog zo’n vijf maanden verloren gaan, toen hij verzuimde de Kamer te melden dat een eerste krimpplan door Brussel was afgewezen. Helemaal vreemd vind ik bovendien dat de stoppersregeling vrijwel is beperkt tot melkkoeien. Waarom mogen oudere varkenshouders niet meedoen? Fosfaat is toch fosfaat? En nog vreemder is dat boeren eerst volop mochten investeren in de aanloop naar het einde van het Europese melkquotum.
Dat de Nederlandse stoppersregeling rammelt, heeft een rechter in eerste aanleg inmiddels vastgesteld. De boeren konden onmogelijk inspelen op de uitzonderingen die later nog zijn doorgevoerd, vond de rechter. Ik ben benieuwd naar het hoger beroep.
Nog iets: andere sectoren dan de landbouw krijgen van de EU wel uitzonderingen en respijt. Zelfs na de ontdekking van de ‘sjoemelsoftware’ van Volkswagen mogen autobouwers gewoon de normen blijven overschrijden voor uitlaatgassen.
Die bereidwillige houding voor de ‘heilige koe’ had ook moeten gelden voor de gewone koe op Nederlandse bodem. Des te meer omdat onze boeren niet gesjoemeld hebben.
Annie Schreijer-Pierik is lid van de CDA-delegatie in het Europees Parlement.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
