Dat de christenen in het Midden-Oosten het moeilijk hebben, is geen nieuws. De leegloop is nu ook cijfermatig vastgesteld. En wat blijkt? Het gruwelijke geweld van IS in Irak en Syrië is slechts de finale van een langdurig proces van uitroeiing van Jezus’ volgelingen.
The Wall Street Journal (WSJ) publiceerde onlangs zeer indringende cijfers waaruit blijkt dat de twintigste eeuw een kerkhof is geworden voor christenen in Turkije, Syrië, Libanon, Jordanië, Egypte en Irak.
De statistieken laten zien hoeveel christenen er in 1910 in de diverse landen van het Midden-Oosten woonden en hoeveel er nog in 2025 nog zullen zijn. Conclusie: in de regio waar de apostelen Jezus’ leer als eerste aan de man brachten, is het einde van het christendom in zicht.
In Turkije is de christendom het pijnlijkst. In andere landen in de regio moesten de christenen vooral vluchten, maar in Turkije vond een genocide plaats. In 1910 was maar liefst 21,7% van de bevolking christen. De onderzoekers laten zien dat in 2025 nog geen half procent van de inwoners van Turkije in Jezus gelooft.
De grootste vernietiging vond plaats in het begin van de Eerste Wereldoorlog. Er kwamen miljoenen christelijke Grieken, Assyriërs en Armeniërs om in de georganiseerde slachting van de Ottomanen. Daar bleef het niet bij. Ook later werden christenen gedwongen het land te verlaten.
In de jaren vijftig vond in Istanbul een pogrom plaats om de oorspronkelijk Griekse bewoners te verjagen, waardoor er nog nauwelijks Griekse christenen in de stad te vinden zijn. Het is des te pijnlijker omdat het voormalige Constantinopel ooit de hoofdstad van het christendom was.
In de jaren zeventig van de vorig eeuw ontvluchtte de laatste grote groep christenen het land door wrede discriminatie en onderdrukking. Een half miljoen Assyrische christenen zocht een veilige haven in Europa. In Twente wonen er ongeveer twintigduizend.
Libanon was ooit gesticht om als een christelijke natie te fungeren. In 1910 was maar liefst 77% van de bevolking christen, in 2025 naar verwachting nog maar 30%. Veel van Libanese christenen zijn in de loop van de twintigste eeuw gevlucht terwijl een klein deel omkwam in de burgeroorlog.
In Egypte was in 1910 volgens The Wall Street Journal nog bijna 19% van de bevolking christen. De verwachting is dat de kopten over een paar jaar niet meer dan 8,5% van de bevolking vormen.
Ook in Irak en Syrië woonden begin twintigste eeuw nog grote groepen christenen. Op korte termijn zullen er dat naar verwachting bijna geen meer zijn.
In Nederland wonen in Twente de meeste christenen uit het Midden-Oosten. Ongeveer twintigduizend Assyriërs en Armeniërs wonen in Enschede, Hengelo en Almelo. Hun frustratie over het toenemende geweld tegen hun geloofsgenoten in het Midden-Oosten groeit.
Vooral hun teleurstelling over de houding van de katholieke bisschoppen in Nederland en de leiders van de protestantse Kerken wordt met de dag voelbaarder. Zij vragen zich af waarom geen katholieke bisschop een vlammend betoog houdt over de benarde situatie van de christenen in Syrië en Irak.
En waar blijven de protestanten als het om geweldloze protesten gaat voor behoud van het christendom in de regio waar hun Heer geboren is? Wat dat betreft is het erg stil. Geen vlammende krantenartikelen, geen whatsapp-groepen en evenmin een lobby om de bescherming van de christenen in het Midden-Oosten tot een punt te maken voor informateur Edith Schippers.
Zij kunnen de politiek bijvoorbeeld vragen te pleiten voor een Europees gezant voor de bescherming van de christenen in het Midden-Oosten. Dat is toch niet te veel gevraagd? Het heeft op zijn minst symbolische waarde. En waarom geen beschermde regio’s creëren voor de christenen in Irak en Syrië?
De top van de Kerken lijkt bang om openlijk voor deze zaken te pleiten. Men is bang dat dergelijke uitspraken meer geweld tegen de christenen zouden uitlokken. Maar dat argument snijdt geen hout.
De cijfers laten zien dat niks doen of zeggen in de afgelopen eeuw niet heeft geholpen. Het is tijd dat men een voorbeeld neemt aan de anglicaanse aartsbisschop Desmond Tutu, en in ambtskleding voorop gaat in demonstraties richting de politici in Den Haag.
Abraham beth Arsan is freelance journalist.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
