Er kan veel aan verbeterd worden, maar de Europese Unie heeft te veel goeds opgeleverd om die te laten schieten.
Europa lijkt bijna aan diggelen te vallen door alle crises. Brexit, migrantencrisis, Griekse schulden, eurosceptische politici die de macht overnemen in EU-landen: de tussenbalans lijkt niet erg positief halverwege de ambtstermijn van de huidige EU-politici.
Het klopt dat er nu veel uitdagingen zijn. De samenwerking gaat soms stroef. Maar we moeten de problemen wel in verhouding blijven zien met de voordelen. Het positieve effect van de EU is enorm: meer vrede, veiligheid, vrijheid van meningsuiting en voldoende werk en voedsel. Deze doelen hebben we bereikt, al ruim zestig jaar.
Het probleem is dat we positieve effecten vaak voor lief nemen, alsof ze er altijd waren en vanzelf altijd zullen blijven. De werkelijkheid is dat we Europa daarvoor niet overboord kunnen en mogen gooien. Dat is alsof je een scholier in het examenjaar van het gymnasium haalt, omdat die een paar onvoldoendes heeft gehaald. Dat is niet reëel.
Geloof alstublieft geen politici die roepen dat we de EU moeten verlaten. Die politieke brandstichters weten vaak zelf niet hoe ze later de brand moeten doven. Ze doen zich voor als de brandweer maar rennen juist weg bij problemen.
Britten merken het in praktijk. Ze verlaten de EU, maar ontdekken nu dat ze dan moeilijker kunnen handelen met de EU. Het is zelfs de vraag of Britse inwoners in de EU mogen blijven wonen. Zelf handelsverdragen en visserijakkoorden afsluiten met vele landen zal moeizaam gaan. De Brexit-leiders dachten wel de lusten te houden, maar niet de lasten: zo blijkt het niet te werken.
Zonder de EU verliezen ook wij veel vanzelfsprekendheden. Denk aan de vrije handel met andere landen op het continent. Denk aan de enorme besparing doordat Brusselse ambtenaren veel werk doen voor de overheden van 28 EU-landen.
Denk aan het EU-besluit om roaming-tarieven van uw gsm af te schaffen, het vrije reizen van Lissabon tot Riga, multinationals een eerlijke belasting laten betalen en een gratis Interrail-kaart voor 18-jarigen in de hele EU.
De EU is kwetsbaar, we moeten de mooie samenwerking niet laten barsten. Maar daarvoor moet er dringend wel wat gebeuren. Belangrijkste is dat het gevoel van solidariteit moet terugkeren onder de regeringsleiders van de EU-landen. Nu is het te vaak ‘ieder voor zich’. Binnen een groep moet je elkaar helpen: het past niet om je steeds achterin te verschuilen en te profiteren van andermans werk.
De afspraken die regeringsleiders in Brussel maken, moeten eerlijker zijn voor iedereen. En wie een afspraak heeft gemaakt, moet die ook nakomen en durven verdedigen. Nu is het te vaak ja zeggen en nee doen. Om een voorbeeld te geven: na het gesjoemel met de diesel-uitstoot beloofden de EU-landen de normen te verscherpen, maar ondertussen blijven ze de fabrikanten in eigen land bevoordelen met soepele normen en lakse controles.
Premier Rutte is zo iemand die Brussel vaak onnodig bekritiseert. Hij roept bijvoorbeeld graag dat Nederland een grote nettobetaler aan de EU is. In werkelijkheid zijn we een modale betaler, maar ontvangen we absurd weinig van Brussel: dat komt vooral omdat de regering zelf heel veel geld in Brussel laat liggen.
Ons land is laks met landbouwsubsidies of grote investeringsfondsen zoals EFSI (het zogeheten Junckerplan). Als Europarlementslid zie ik dat andere EU-landen zich verdringen voor het subsidie-loket, onze regering komt aansloffen en vraagt vaak too little, too late, te weinig, te laat.
Nederland en andere EU-landen moeten elkaar goed vasthouden. Juist nu is dat dringend nodig. We zien dat het Rusland van president Poetin dreigender wordt. President Trump wil ‘Amerika eerst’. Dus Europa moet zelf gaan zorgen voor een stevige defensie, een veilig internet en vrede in naburige regio’s zoals Oekraïne en het Midden-Oosten.
Politici moeten zichtbaar het goede voorbeeld gaan geven: meer samenwerken en minder concurreren. Doorgaan met het wegnemen van barrières voor burgers, boeren en bedrijven in Europa. Laat Europa niet barsten. Alleen zo behouden we onze vrede, veiligheid, vrijheid van meningsuiting, voldoende werk en voedsel.
Annie Schreijer-Pierik is lid van het Europees Parlement voor het CDA.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
