Het eerste hospice van Litouwen is nauw verbonden aan de devotie tot de Goddelijke Barmhartigheid. Die barmhartigheid brengen de zusters in het hospice in de praktijk: “Niemand wordt alleen gelaten in zijn laatste momenten.”
Zuster Michaela Rak was nooit van plan directrice te worden van het Hospice van de Zalige Michal Sopocko in Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. Zelfs haar zusterschap stond lange tijd niet vast: jarenlang had ze een trouwjurk in haar kast hangen en een verlovingsring om haar vinger.
Na een bezoek aan het Heilig Land besloot ze echter haar leven te wijden aan de Congregatie van de Barmhartige Jezus. In 2008 werd ze op verzoek van de toenmalige aartsbisschop van Vilnius directrice van de eerste palliatieve zorginstelling van het land.
Het hospice is vernoemd naar de zalige pater Michal Sopocko. Hij was de geestelijk leidsman van de heilige Faustina Kowalska, die visioenen van Jezus ontving, waaronder een die bekend werden als het beeld van de Goddelijke Barmhartigheid. Sinds paus Johannes Paulus II dit hoogfeest in 2000 aan de katholieke kalender toevoegde, wordt de Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid elk jaar gevierd op de zondag na Pasen.
“Je kunt zeggen dat ziekte, lijden en dood dramatisch zijn, maar hier ervaar ik dat deze momenten een overwinning zijn geworden”, vertelt zuster Rak. Duizenden patiënten zijn in het hospice “vergezeld” naar gene zijde.
“Ik ben niet bang voor de dood: die hoort bij het leven”, zegt zuster Rak, die voortdurend met een glimlach rondloopt. De “vrolijke non” is een bekendheid in de Litouwse hoofdstad, die ze dagelijks doorkruist met een minibusje om spullen voor haar hospice te halen.
“Als iemand sterft, is er geen ruimte voor onwaarheden.”
Tweet dit!
“De grootste fout die we maken is dat we niet over de dood praten”, vindt ze. “Oma of opa sterft en de kleinkinderen weten er soms niets van – dat is verkeerd!”
In het hospice is de dood dan ook geen taboe: “Als we een openhartig gesprek hebben met een zieke over zijn of haar toestand, wordt altijd de vraag gesteld: ‘Ga ik dood?’ Ja, iedereen gaat ooit dood, maar nu heb je de tijd om nog veel meer dingen te doen”, vertelt zuster Rak haar patiënten. “Het is een aanmoediging voor iemand om zijn zaken op orde te brengen, om deze wereld te verlaten met de wetenschap dat hij alles gedaan heeft wat hier op aarde gedaan kon worden.”
“Afsluiting van aardse zaken en vergeving brengen noodzakelijke ‘ademruimte’”, legt zuster Rak uit, waarbij ze benadrukt dat het verzachten van de fysieke pijn van een patiënt net zo hard nodig is om zonder lijden naar de andere kant te gaan.
“Niemand wordt alleen gelaten in zijn laatste momenten; ze voelen onze aanraking, horen onze woorden. We geven ze medicijnen. Op elke vraag van een stervende geven we een oprecht antwoord,” zegt ze. “Want als iemand sterft, is er geen ruimte voor onwaarheden. Zelfs de kleinste leugen kan heel snel worden ontmaskerd.”
Zuster Rak heeft talloze mensen in het hospice ontvangen – ook kinderen, aangezien de zorginstelling sinds 2020 een kinderafdeling heeft. Van al die mensen is er één haar bijzonder bijgebleven.
“Mijn voormalige verloofde hoorde dat ons hospice bekend staat om zijn goede zorg, en hij bracht zijn stervende vrouw hierheen”, vertelt zuster Rak. “Het toeval wilde dat toen zij overging naar de eeuwigheid, ik daar bij haar was. Ze stierf in mijn armen.”
“Dat gevoel van vrede en vervulling liet me op een krachtige manier zien wat een groot geschenk het is wanneer iemand gehoor geeft aan de roeping die God hem of haar geeft,” herinnert zuster Rak zich.
Voor haar zijn nabijheid en oprechtheid de sleutel om angst weg te nemen. Die maakt dan plaats voor rust, een glimlach en positieve tranen. “Stel het niet tot morgen uit om te zeggen dat je van iemand houdt. Zeg het vandaag nog”, is de belangrijkste les die zuster Rak kan meegeven.
Het Hospice van de Zalige Michal Sopocko is nauw verbonden met de devotie tot de Goddelijke Barmhartigheid. Jezus wil gekend worden door de goede daden van mensen die zijn barmhartigheid uitdragen, aldus zuster Rak. “Vanuit deze stad ging barmhartigheid de wereld in.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
