Een grotere tegenstelling is haast ondenkbaar. De film Hacksaw Ridge is een pleidooi voor pacifisme, maar niet eerder zag ik een film met zoveel expliciet, bruut en gruwelijk geweld.
Regisseur Mel Gibson (in opspraak door antisemitische uitspraken, geweld, rijden onder invloed en overspel) gebruikt voor zijn eerste film sinds tien jaar het uiterst indrukwekkende verhaal van Desmond Doss, een Amerikaanse plattelandsjongen die opgroeit in een gezin van zevendedagsadventisten.
Na een incident in zijn jeugd, waarin zijn alcoholische vader een pistool richt op zijn moeder, neemt Doss zich voor het zesde gebod strikt na te leven. Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, wil hij wel zijn land dienen, maar niet doden, niet schieten en zelfs geen geweer aanraken. “Hoe moet ik met mezelf leven wanneer ik niet trouw ben aan mijn geloof?”, zo spreekt hij uit tegen medesoldaten, legerleiding en zelfs de krijgsraad.
Hij wil levens redden in plaats van nemen en na veel inspanningen mag hij hospik worden en ongewapend naar de frontlinie. Deze ligt voor Doss in Japan, waar hij deelneemt aan de Slag om Okinawa (mei 1945), die bekend staat als een van de bloederigste van de Tweede Wereldoorlog.
Om dit te onderstrepen, grijpt Gibson alle middelen aan. Afgerukte ledematen, ingewanden die uit lichamen vliegen, door ratten aangevreten lijken en vlammenwerpers die het laatste beetje leven uit mensen branden. En dat anderhalf uur lang. Visueel sensationeel, maar voor velen wellicht ook over de top expliciet.
Te midden van de hel die bovenop een steile klif (‘Hacksaw Ridge’) ontstaat, rent Doss rond om in totaal 75 zwaargewonden met behulp van een touwconstructie van de klif te takelen en zo hun leven te redden, daarbij voortdurend biddend tot God. “Alstublieft Heer, help me om er nog eentje te redden.” Zijn medesoldaten gaan hem als held zien, maar Doss schrijft zijn hele leven alle eer aan de Heer toe.
Gibson benadert tijdens de hele film de diepe overtuiging van Doss serieus en met respect. Dat is mooi. Hacksaw Ridge snijdt op indrukwekkende wijze een belangrijk thema aan, maar dit had wellicht met wat minder expliciet bloedvergieten gekund.
Indrukwekkend is het korte interview met de ‘echte’ Desmond Doss (1919-2006) aan het einde. Doss kreeg als eerste gewetensbezwaarde de prestigieuze Medal of Honor. Hacksaw Ridge is een even afschuwelijk als inspirerend monument.
Film: Hacksaw Ridge (2016), Verenigde Staten, 131 min. Regie: Mel Gibson, met o.a. Andrew Garfield en Vince Vaughn.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.