Tussen alle boeken, films en documentaires over Alzheimer is de roman Ik leef in een wereld die ik niet ken van Marjolijn Markus een pareltje.
Rauw, indringend en confronterend beschrijft ze het verhaal van haar eigen vader Koos, een intelligent, zelfstandig mensen-mens die tot zijn 78e een eigen accountantsbureau heeft.
Opeens doet hij zijn auto weg omdat hij niet meer durft te rijden. En hij stopt met zijn zaak. Zijn dochter Marjolijn merkt dat haar vader afspraken vergeet en ziet hoe Koos handig vergissingen weer goed weet te praten of gebeurtenissen omzeilt.
Samen gaan ze naar de huisarts, die de vergeetachtigheid van Koos niet zo serieus neemt en hem niet wil onderzoeken op dementie. Maar dan kan de accountant zijn eigen financiële administratie niet meer doen en krijgt Marjolijn klachten van de huishoudelijke hulp die vermoedt dat Koos zich te weinig doucht. Helder en mooi beschrijft Marjolijn hoe ze haar vader met deze pijnlijke dingen confronteert.
Op het eerste gezicht lijkt Ik leef in een wereld die ik niet ken veel op Renate Dorresteins Mijn zoon heeft een seksleven en ik lees mijn moeder Roodkapje voor, waarin met onverwoestbare ironie een vrouw in de overgang hilarisch vertelt over haar dementerende moeder.
Maar met deze dolkomische scènes houdt Dorrestein haar lezers wel op een afstand: het is grappig om te lezen dat een moeder met Alzheimer zichzelf opsluit in het toilet van het ziekenhuis, maar wel erg onvoorspelbaar.
Markus komt met haar roman – die wat minder flitsend is, maar zeker helder geschreven – veel dieper binnen. Je kunt de pijn en schaamte van de dochter en van de vader bijna voelen. Met respect voor alle betrokkenen schrijft ze haar ervaring van zich af.
Ze legt de vinger op de zere plek door bijvoorbeeld een situatie in het ziekenhuis te beschrijven. Dat zelfs het personeel daar niet met dementerenden weet om te gaan, is ronduit stuitend. Zeker wanneer je beseft dat we in een vergrijsde samenleving leven.
De ziekte van Alzheimer draait de rollen van dochter Marjolijn en vader Koos om: de laatste jaren van zijn leven zorgt zij voor haar vader. Liefdevol, moedig en strijdvaardig.
Zo gaat dit boek ook meteen over mantelzorg en tussen de regels door lees je hoe allesomvattend deze zorg kan zijn. Haar eigen gezin komt bijna op de tweede plaats, zoveel tijd en energie is Markus kwijt aan de zorg voor haar vader.
En dat is ook een beetje het beangstigende van dit boek: zij en veel oude vrienden en andere familieleden zorgen allemaal enorm goed voor hun demente vader. En dan nog gaan er dingen mis. De schrijfster, maar zeker ook de lezer, blijft zitten met de vraag: en hoe gaat het dan met mensen met Alzheimer voor wie hun sociale omgeving niet zo intensief kan (of wil) zorgen?
Marjolijn Markus, Ik leef in een wereld die ik niet ken. Uitg. de Brouwerij, 239 pag., pb., € 20,- ISBN 978 907 8905 04 2
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
