Tijdens de algemene audiëntie van woensdag 11 oktober sprak paus Franciscus over het getuigenis van de heilige Josephine Bakhita.

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

Vandaag laten we ons inspireren door het getuigenis van de heilige Josephine Bakhita, een Soedanese heilige.

Ze werd geboren in Darfur in 1869, en op zevenjarige leeftijd bij haar familie weggehaald en tot slavin gemaakt. Haar ontvoerders noemden haar Bakhita, wat ‘fortuinlijk’ betekent. Ze heeft acht meesters gehad; elke meester verkocht haar door aan de volgende.

Door het fysieke en morele lijden dat ze als kind onderging, had ze geen identiteit meer. Ze leed onder wreedheid en geweld: op haar lichaam droeg ze meer dan honderd littekens. Maar ze getuigde zelf: “Als slavin wanhoopte ik nooit, omdat ik voelde dat een mysterieuze kracht mij steunde”.

Wat is het geheim van de heilige Bakhita? We weten dat een gewond persoon vaak op zijn beurt anderen verwondt. De onderdrukte wordt gemakkelijk een onderdrukker. In plaats daarvan is de roeping van de onderdrukten om zichzelf en hun onderdrukkers te bevrijden en herstellers van de mensheid te worden.

Begrijpen en liefhebben

De heilige Bakhita drukt deze waarheid heel goed uit. Op een dag gaf haar mentor haar een klein kruisbeeld en zij bewaarde deze schat angstvallig. Toen ze ernaar keek, ervoer ze innerlijke bevrijding, omdat ze zich begrepen en geliefd voelde. Daarom was zij in staat was om te begrijpen en lief te hebben. Dit is het begin.

Ze voelde zich begrepen, ze voelde zich geliefd en als gevolg daarvan was ze in staat om anderen te begrijpen en lief te hebben. Inderdaad, zei eens: “Gods liefde heeft me altijd op een mysterieuze manier begeleid. De Heer hield van me. Je moet van iedereen houden, je moet medelijden hebben!” Dit is de ziel van Bakhita.

Wanneer we in de logica van het conflict terechtkomen, van onderlinge verdeeldheid, van slechte gevoelens, verliezen we onze menselijkheid. En heel vaak zien we dat we menselijkheid nodig hebben, dat we menselijker moeten zijn. Wat de heilige Bakhita ons leert is dat wij onszelf moeten ‘vermenselijken’ en anderen moeten ‘vermenselijken’.

Parabel

Het leven van de heilige Bakhita is een existentiële parabel van vergeving geworden. Hoe goed is het om tegen iemand te zeggen: “Hij was in staat, zij was in staat om te vergeven, altijd”. Ze was altijd in staat om te vergeven. Vergeven omdat we dan vergeven zullen worden.

Deze vergeving bevrijdde haar. Zij ontving vergeving door Gods barmhartige liefde, die van haar een vrije, vreugdevolle vrouw maakte, in staat om lief te hebben.

Bakhita was in staat om dienstbaarheid niet als slavernij te ervaren, maar als een uitdrukking van de vrije gave van zichzelf. Dit is heel belangrijk. Hoewel ze onvrijwillig tot dienares werd gemaakt, koos ze er vervolgens uit vrije wil voor om dienares te worden, om op haar schouders de lasten van anderen te dragen.

Vrij zijn

De heilige Josephine Bakhita toont ons door haar voorbeeld de weg om eindelijk vrij te zijn van onze slavernij en angsten. Ze helpt ons onze hypocrisie en zelfzucht te ontmaskeren, wrok en conflicten te overwinnen. En ze bemoedigt ons, altijd.

Vergeven neemt niets van je weg maar voegt waardigheid toe aan de persoon. Het doet ons onze blik van onszelf naar anderen opheffen, om hen te zien als kwetsbaar als wijzelf, maar altijd broeders en zusters in de Heer.

Broeders en zusters, vergeving is de bron van een ijver die barmhartigheid wordt en ons oproept tot een nederige en vreugdevolle heiligheid, zoals die van de heilige Bakhita. (Vertaling Francesco Paloni)