Er ist tot: ‘Hij is dood.’ Het zijn zo’n beetje de eerste woorden die klinken in het rechtbankdrama Der Fall Collini. Het is 2001. In een hotel in Berlijn vermoordt de op leeftijd zijnde Italiaan Fabrizio Collini in koelen bloede de eveneens bejaarde Duitse grootindustrieel Hans Meyer.
Collini spreekt de doodsvaststelling direct na zijn daad zelf uit tegen de receptioniste van het hotel. Zijn overhemd zit vol bloedspatten. Der Fall Collini is dus geenszins een whodunnit?, want het antwoord op die vraag is evident.
Het is de waaromvraag die centraal staat. De jonge en onervaren Turks-Duitse advocaat Caspar Leinen krijgt de zaak toegewezen. Hij tast in het duister over het motief van Collini. Dat de Italiaan stug zwijgt, helpt ook niet mee.
Der Fall Collini is een verfilming van het gelijknamige boek van de succesvolle Duitse auteur en advocaat Ferdinand von Schirach uit 2011. Om het verhaal op waarde te kunnen schatten is enige kennis van het naoorlogse Duitse rechtssysteem noodzakelijk.
In 1968 nam de Bundestag een onopvallende wet aan, de wet van Dreher. Deze maakte het mogelijk dat oorlogsmisdadigers niet meer ter verantwoording konden worden geroepen. Soldaten die vergeldingsacties onder de burgerbevolking hadden uitgevoerd werden als medeplichtig gezien en konden daarmee niet van moord maar enkel van doodslag worden beschuldigd. Doodslag was na twintig jaar verjaard, waardoor veel misdadigers uit de Tweede Wereldoorlog niet meer werden vervolgd.
De vasthoudende Leinen stuit stap voor stap op deze wet en ontdekt de onsmakelijke betrokkenheid daarbij van de advocaat van de vermoorde Meyer. Beetje bij beetje ontrafelt Leinen het motief van Collini.
Maar er is meer. Naast een boeiende rechtszaak en soepele sprongen naar het verleden worden er (te) veel lijntjes bijgehaald. De vermoorde Meyer blijkt een surrogaatvader voor Leinen te zijn geweest en zijn kleindochter een jeugdliefde. Voortdurend passeert er hedendaags racisme, van verbazing over een Túrkse advocaat tot de opmerking dat Leinen zonder steun van Meyer vast döner-verkoper was geweest.
Deze lijntjes leiden soms wat af van het belangrijkste thema dat door Der Fall Collini loopt: recht versus gerechtigheid. De film bevat complexe materie en vertelt een schokkend verhaal. Juridische en morele rechtvaardigheid blijken twee verschillende dingen.
Film: Der Fall Collini (2019), Duitsland, 123 min. Regie: Marco Kreuzpaintner, met o.a. Elyas M’Barek, Franco Nero, Alexandra Maria Lara, Heiner Lauterbach.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
