Moederschap, huwelijk, opleiding, seksualiteit, ouder worden, mishandeling, politiek. Het is maar een kleine greep uit de onderwerpen die in de documentaire Woman aan de orde komen.

De Franse regisseur Yann Arthus-Bertrand (wereldberoemd geworden met zijn luchtfoto’s) interviewde samen met zijn vrouwelijke compagnon gedurende vier jaar tweeduizend (!) vrouwen in vijftig landen. Met de camera frontaal op hun gezicht en zittend voor een zwarte achtergrond vertellen ze over dat wat hen vormt en tot vrouw maakt.

Universele thema’s

Er worden geen namen genoemd, geen nationaliteiten, geen leeftijden en geen achtergronden. De variëteit is groot. Jonge Aziatische schonen, gerimpelde Russische omaatjes, mondaine Françaises, Afrikaanse moeders: ze komen allemaal aan het woord. Wat hen bindt zijn de universele thema’s die de film bespreekbaar maakt en die voor alle dames overduidelijk herkenbaar zijn, waar hun wieg ook heeft gestaan.

Over het moederschap: “Het is een baan voor het leven.” Over het huwelijk: “Ik droeg een rok met stroken en vond mezelf mooi genoeg.” Over een carrière: “Je moet jezelf altijd bewijzen.” Over het geloof: “Ik denk weleens dat zelfs God een vrouw moet zijn.” En in het algemeen: “Meisjes moeten goed toegerust zijn om alles wat hen gaat overkomen te trotseren.”

Zware onderwerpen

Volgens de regisseurs was het niet altijd makkelijk om de vrouwen voor de camera te krijgen, maar “als ze eenmaal plaatsnamen, leek het alsof ze hun hele leven gewacht hadden op dat moment.”

Zware onderwerpen worden verre van vermeden. Mensenhandel, zware mishandeling, zoutzuuraanvallen, uithuwelijking, gedwongen abortus: het is allemaal bespreekbaar in Woman. Ook wordt er zeer expliciet over seksuele ervaringen gesproken en verschijnen sommige vrouwen naakt (integer gefilmd) in beeld.

De trots spat van het scherm

Ondanks het soms overduidelijke lijden dat doorstaan moest worden, is het vooral de trots die bij nagenoeg alle vrouwen van het scherm spat: trots op een behaald Harvard-diploma, trots op een eerste eigen bankpas en bovenal de trots om vrouw te zijn.

“Ik heb mijn eigen plek veroverd en niemand die me dat afneemt”, zo spreekt een dame de slotwoorden van Woman uit. Het is alsof alle andere vrouwen – al dan niet in de film – eensgezind knikken. Woman is een monument voor vrouwelijke solidariteit.

Documentaire: Woman (2019), Frankrijk, 97 min. Regie: Yann Arthus-Bertrand en Anastasia Mikova.

Alle bioscopen en filmhuizen zijn vanwege het coronavirus gesloten. Wel zijn er alternatieven om de meest actuele films (tegen betaling) toch te kunnen zien. PICL is een online platform waarop een selectie van de huidige filmhuisfilms te zien is, Pathé Thuis is een vergelijkbare site voor de meer commerciëlere films.