Het verbod op hulp bij zelfdoding blijft gehandhaafd. De rechtbank in Den Haag maakte dat oordeel woensdag schriftelijk bekend. Hiermee verliest Coöperatie Laatste Wil (CLW) zijn zaak tegen de staat.
“Dit is een teleurstelling voor eenieder die menselijk en waardig wenst te sterven op een zelfgekozen moment”, schrijft CLW in een eerste reactie. De Coöperatie geeft aan haar strijd om het zelfbeschikkingsrecht voort te zetten en bezint zich nog op een eventueel hoger beroep.
Onder de huidige euthanasiewet is een arts nodig om te bepalen of er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van een patiënt die uit het leven wil stappen. De arts mag in die specifieke gevallen hulp bij zelfdoding verlenen. De wet verbiedt verder alle andere gevallen van hulp bij zelfdoding, zo ook het verstrekken van een ‘laatstewilmiddel’.
De CWL wil dat verbod uit de wet schrappen. De Coöperatie vindt dat mensen die levensmoe zijn, of hun leven als voltooid beschouwen, ook hulp bij zelfdoding moeten kunnen krijgen. Daarom spande de CWL samen met 29 mede-eisers in oktober een zaak tegen de staat aan. Ze stelden dat met het verbod op hulp bij zelfdoding artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM) wordt geschonden.
In dat EVRM-artikel wordt het zelfbeschikkingsrecht over het eigen levenseinde beschermd. Het gaat hierbij volgens het Europees Hof alleen niet om het recht op hulp bij zelfdoding, zo meldt de rechtbank.
De rechtbank wijst in het vonnis ook op de plicht die de Staat heeft om het leven van burgers te beschermen, hetgeen geregeld is in artikel 2 van de EVRM. Dat betekent dat de Staat levensbeëindiging “van kwetsbare personen” die vanuit “een opwelling” uit het leven willen stappen zoveel mogelijk moet voorkomen. Met de huidige euthanasiewet, zo oordeelt de rechtbank, waarborgt de Staat de belangen van zowel het leven, de maatschappij als degenen die behoefte hebben aan hulp bij zelfdoding.
De CWL reageert teleurgesteld. “Nederland treedt niet in de voetsporen van Duitsland en Oostenrijk, waar humaan en volgens eigen regie sterven met vrijwillige hulp van dierbaren wel mogelijk wordt gemaakt.”
Voormalig bestuursvoorzitter Jos van Wijk vertelt: “We zijn teleurgesteld maar vechtlustig. De CLW zal verder doorgroeien en uiteindelijk zullen we de weg gaan openbreken. De vraag is niet langer of we erkenning en ruimte voor ons streven krijgen, maar wanneer.”
De nieuwe voorzitter van Laatste Wil, Frits Spangenberg, merkt op: “De rechtbank heeft een belangrijke kans laten liggen om zich weer aan te sluiten bij de realiteit van vandaag. Het verbod op hulp bij zelfdoding, een wet uit 1886, blijft de norm.”
Ook uit katholieke hoek gaan stemmen op om de euthanasiewet te wijzigen, zij het met een andere insteek. Zo plaatste hoogleraar Ethiek Theo Boer in een eerder interview met Katholiek Nieuwsblad al kanttekeningen bij de huidige euthanasiewet. “We geven hiermee [met de huidige euthanasiewet, red.] mensen die uit het leven willen stappen groot gelijk. Sterker nog: we gaan ze daarbij helpen. Dat vind ik een hele problematische tendens in Nederland.”
De rol van artsen bij de eigenlijke daad vindt hij te groot. Hij ziet artsen liever op een grotere afstand. “Ik blijf levensbeëindiging problematisch vinden en zal altijd tegen iemand zeggen: doe het niet. Maar als iemand dat per se wil, laat hem dan zijn eigen verantwoordelijkheid dragen.”
Moraaltheoloog Lambert Hendriks is bang voor een hellend vlak: “weer een drempel die verdwijnt”. Met het toegankelijk maken van hulp bij zelfdoding “help je niet”, zei hij in oktober tegen Katholiek Nieuwsblad. “Je beëindigt het probleem, maar je maakt tegelijk de mens zelf tot probleem. Die heeft echter een onaantastbare waardigheid.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
