Ze overleefde Auschwitz, waar ze met haar tweelingzus de medische experimenten van dokter Mengele onderging. Vijftig jaar na de bevrijding van het concentratiekamp schonk Eva Kor vergiffenis aan de nazi’s. Op donderdag overleed ze op 85-jarige leeftijd.
Samen met haar familie werd Eva Mozes Kor op tienjarige leeftijd naar Auschwitz gedeporteerd. Wat zij daar meemaakte, overtreft de ergste nachtmerries. Bij aankomst in het concentratiekamp werd Eva in minder dan een half uur gescheiden van haar ouders en twee oudere zussen, die ze nooit meer terug zou zien.
Samen met haar tweelingzus Miriam werd zij gespaard om de verschrikkelijke medische experimenten te ondergaan van dokter Josef Mengele, ook wel de ‘engel des doods’ genoemd.
Volgens schattingen zijn er in het massavernietigingskamp vijftienhonderd tweelingen (drieduizend kinderen) door Mengele als proefkonijnen gebruikt. De meesten overleefden de Holocaust niet.
De Joodse familie Kor woonde in een klein Roemeens dorpje. Op zesjarige leeftijd maakte de kleine Eva mee hoe haar woonplaats door de Duitsers werd bezet. In 1944, vier jaar na bezetting, werd de familie overgeplaatst naar het getto van Simleu Silvaniei en kort daarna op transport gezet richting Auschwitz.
Na zeventig uur zonder voedsel of water kwam de trein aan in het concentratiekamp. Tijdens een van de beruchte ‘selecties’ die plaatsvonden bij aankomst werden Eva en haar zus uit de armen van hun wanhopige moeder gerukt.
Het was op dat perron dat zij ook haar vader en twee oudere zussen voor het laatst in de ogen zou kijken.
Eva’s indrukwekkende getuigenis is onder meer terug te lezen op de website forgivenessproject.com. Ze vertelt: “Op een dag werd uit mijn ene arm bloed afgenomen, terwijl in mijn andere arm een vloeistof werd ingespoten.”
“Ik werd erg ziek en belandde op de ziekenafdeling. Dokter Mengele kwam de volgende ochtend binnen, keek naar mijn koortskaart en zei het jammer te vinden dat ik nog maar twee weken te leven had.”
Vier weken lang balanceerde Eva tussen leven en dood. Toch besloot ze te vechten voor haar leven en daarmee ook voor dat van haar zus. Mengele wilde na haar dood ook haar tweelingzus laten sterven, om zo de tweelingen te kunnen vergelijken in een dubbele autopsie.
“Toen ik maar niet wilde doodgaan”, vertelt Eva verder, “besloot Mengele door te gaan met andere medische experimenten.”
““Vergeving is als een wondermedicijn. Het is gratis, het werkt en het heeft geen bijwerkingen.””
Tweet dit!
Als gevolg hiervan stopte de groei van Miriams nieren, die gedurende haar verdere leven dezelfde omvang zouden behouden. Miriam overleed in 1993 aan blaaskanker, een ziekte die het gevolg was van de experimenten.
Ook na de bevrijding van Auschwitz duurde Eva’s lijdensweg voort. Bij terugkeer in Roemenië, waar ze samen met Miriam ging wonen bij hun tante, bleek het antisemitisme nog niet verdwenen te zijn.
In 1950 emigreerde zij naar Israël. Daar ontmoette ze later haar toekomstige Amerikaanse echtgenoot, die ze in 1960 besloot te volgen door naar de VS te verhuizen.
“Echo’s uit Auschwitz waren deel van mijn leven, maar ik sprak er nooit over”, vertelt ze. Tot in het jaar 1978, toen een speciale tv-serie over de Holocaust werd uitgezonden.
Eva vroeg zich af wat er met de andere ‘Mengele-tweelingen’ gebeurd was die de experimenten hadden overleefd. In 1984 stichtte ze samen met haar zus de stichting Candles (‘Children of Auschwitz Nazi Deadly Lab Experiments Survivors’).
De organisatie moest volgens Eva “een licht doen schijnen” op het verhaal van de Holocaust en de wereld “verlichten met hoop, genezing, respect en verantwoordelijkheid”.
Verbazingwekkend genoeg vond Eva de weg naar vergiffenis, die een helende kracht op haar had. Op 27 januari 1995, exact vijftig jaar na de bevrijding van Auschwitz, ondertekende zij in het kamp een statement waarin zij verklaarde de nazi’s te vergeven:
“Ik, Eva Mozes Kor, een tweeling die als kind de experimenten overleefde van dokter Mengele in Auschwitz, vijftig jaar geleden, verleen hierbij kwijtschelding aan alle nazi’s die op directe of indirecte wijze deelnamen aan de moord op mijn familie en miljoenen anderen.”
Op dezelfde dag vergaf Eva ook haar ouders, die ze haar leven lang had gehaat omdat ze haar niet konden beschermen tegen Auschwitz. Toen Eva dit deed, voelde het “alsof een zware, pijnlijke last” van haar schouders werd getild.
De vergiffenis had – zoals ze het zelf zegt – haar ziel genezen: “Ik was niet langer in de greep van haat, eindelijk was ik vrij.”
Eva overleed donderdag in het Poolse Krakau, tijdens een van haar jaarlijkse reizen naar Auschwitz. De ‘vergiffenisbevorderaar’ zei er stellig van overtuigd te zijn dat ieder mens het recht heeft om te leven zonder de pijn van het verleden.
“Vergeving is als een wondermedicijn. Het is gratis, het werkt en het heeft geen bijwerkingen.”
We are deeply saddened to announce the passing of Eva Kor, Holocaust survivor, forgiveness advocate, and founder of CANDLES Holocaust Museum and Education Center. Eva passed peacefully today, July 4th, 2019, at 7:10am local time in Krakow, Poland on the annual CANDLES trip.
— CANDLES Museum (@candlesmuseum) July 4, 2019
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
