Aan beide kanten van het migratiedebat beroepen mensen zich op het christendom. Dat oogt tegenstrijdig, maar toch hebben beide kampen een punt, stelt schrijver Tom Holland deze week in Katholiek Nieuwsblad.
Holland doet zijn uitspraak in een interview over zijn onlangs in het Nederlands verschenen boek Heerschappij. Hoe het christendom het Westen vormde.
De Britse schrijver noemt de tegengestelde christelijke visies op de migratiecrisis paradoxaal. “De Hongaarse premier Viktor Orbán is, met zijn rigide standpunt, een erfgenaam van het christendom. Maar Angela Merkel, zijn grote tegenspeler, is dat ook.”
“Merkels optreden wordt duidelijk bepaald door wat zij heeft meegekregen in haar christelijke opvoeding: haar vader was predikant. Ze is geïnspireerd door de parabel van de Barmhartige Samaritaan.
Orbán is president van land dat vele eeuwen geregeerd werd door de Ottomanen. Hij weet hoe niet vanzelfsprekend het christendom kan zijn en heeft behoefte aan eigenheid tegenover de islam. Daarmee is hij zeker óók een erfgenaam van de christelijke traditie. Want universalisme is mooi, maar als je je vijanden teveel liefhebt, kan het wel eens zo zijn dat er aan het einde van het liedje geen christen meer over is.”
Voor Holland zijn “alle grondintuïties” van de moderne westerse cultuur “fundamenteel christelijk”, zoals de erkenning van het redelijk denken, het geloof in de mogelijkheid van vooruitgang en het willen opnemen voor gemarginaliseerde groepen.
Gevraagd naar de toekomst zegt hij dat er een situatie zou kunnen ontstaan waarin die cultuur echt losgezongen raakt van het christendom. “Dan wordt filosoof Friedrich Nietzsche actueel, die zei dat er een morele leegte overblijft als religie zijn kracht verliest. Het fascisme, met zijn verheerlijking van het recht van de sterkste, is dan een optie waarop we nog nauwelijks een weerwoord hebben.”
De Brit vindt het wenselijk dat er “een nieuw bewustzijn van de betekenis van het christendom” ontstaat.
“Merkel zat er niet ver naast, toen zij met het oog op maatschappelijke onrust over immigratie zei: ‘Ga eens wat vaker naar de kerk en lees je Bijbel.’ Wie dat doet, krijgt niet alleen zicht op de diepe bronnen van de westerse cultuur, maar gaat ook zichzelf beter begrijpen.”
Lees het hele interview met Tom Holland in Katholiek Nieuwsblad van deze week of via KN Digitaal.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
