Of mensen in staat van zonde leven en daarom niet de sacramenten kunnen ontvangen hangt af van de situatie.

Bisschop Semeraro van Albano (Italië) is de secretaris van de Raad van Kardinalen en behoort daarmee tot de naaste adviseurs van paus Franciscus.

Onderscheiding en begeleiding

Volgens hem overstijgt AL de logica van “wat kan en wat niet kan” en introduceert zij een “helder onderscheid tussen de algemene regel en het individuele geval”. Daarbij zijn onderscheiding en begeleiding de belangrijkste elementen, aldus Semeraro.

Biedt AL iets nieuws?

Bij de presentatie waren onder anderen kardinaal-elect Carlos Osoro van Madrid en kardinaal Lluís Martínez Sistach aanwezig.
“Is er iets nieuws in AL?” vroeg aartsbisschop Osoro retorisch, waarop Semeraro antwoordde dat er “niets nieuw is en dat alles nieuw is”. De manier waarop het huwelijk aan jonge mensen wordt gepresenteerd is nieuw en de manier waarop de paus het individuele geweten waardeert, aldus Semeraro.

Tegengestelde onderscheiding

“Morele onderscheiding waarmee men probeert de wil van God op een algemeen niveau te kennen, als geldig voor allen, en wat goed en kwaad is”, staat tegenover de persoonlijke pastorale onderscheiding die “mij helpt te weten waar ik sta en wat mijn situatie is”.

Niet zondig

Volgens Semeraro geldt de algemene norm niet in bepaalde gevallen waarin “na onderscheiding” ook in moreel onaanvaardbare relaties voldoende “liefde” kan worden aangetroffen. Ook al zijn die relaties niet sacramenteel valide, maar wel “stabiel”, maakt dat de geslachtsdaad niet zondig.

Beter dan Familiaris Consortio

Met betrekking de eis aan hertrouwd gescheidenen als broer en zus te leven om de sacramenten te kunnen ontvangen stelde Semeraro: “Wat zou het betekenen als mensen die kinderen hebben als broer en zus te leven? De stap voorwaarts die Amoris laetitia maakt met betrekking tot Familiaris Consortio is dat zij (burgerlijk hertrouwd) hun affectie binnen hun situatie kunnen uitdrukken en dat is waar de begeleiding en de raad van de geestelijk leidsman ten tonele komt.”

Toch huwelijksrelatie

Hij voegde eraan toe: “Het is geen broer en zusrelatie, maar een huwelijksrelatie. Het zijn mensen die kinderen hebben en verantwoordelijkheden dragen in hun relatie.”

Beroep op conciliedocument

Semeraro beriep zich op een passage uit het Conciliedocument Gaudium et pes dat nadrukkelijk betrekking heeft op het geldige kerkelijk huwelijk, maar die hij toepast op de nieuwe situatie die de Kerk altijd als overspelig heeft beschouwd. “Gaudium et spes stelt dat gehuwden die afzien van de huwelijksomgang hun relatie in gevaar brengen en aanzetten tot ontrouw.”

In staat van zonde én genade

De pauselijk adviseur stelt dat paus Franciscus bevestigt dat hertrouwd gescheidenen tegelijkertijd in een objectieve staat van zonde kunnen verkeren en tegelijkertijd in staat van Gods genade zijn. Dus dat Kerk mensen in deze situatie mag helpen waaronder door toelating tot de sacramenten van de biecht en de Eucharistie.

‘Niet categorisch’

“Mogelijk”, aldus Semeraro. “De exhortatie zegt niet: ‘gescheiden mensen kunnen ter communie gaan.’ Dat zou spreken in categorieën zijn en de paus heeft het niet over categorieën van mensen, maar over individuen.”

Scherp contrast

De opvatting zoals die door Semeraro wordt verwoord staat in scherp contrast met wat de katholieke Kerk altijd heeft geleerd. Dat heeft tot een golf van protest geleid en herhaalde oproepen aan paus Franciscus helderheid te geven en waar nodig te corrigeren.

Kerk diep verdeeld

Deze week werd bekend dat vier vooraanstaande kardinalen de paus in een brief hebben gevraagd op vijf cruciale punten in zijn exhortatie ja of nee te zeggen. Daarmee moet een einde worden gemaakt aan de ontstane verwarring die de Kerk diep verdeelt, aldus de kardinalen. (KN/LSN)