Namen van vluchtelingen en soms ook het incident waarbij ze om het leven kwamen. Telkens als die tijdens de jaarlijkse oecumenische herdenking in Amsterdam worden genoemd, vindt Joris van Gerven het confronterend. “Hier gaat het dus over”, zegt de woordvoerder van de Gemeenschap van Sant’Egidio.
De oecumenische herdenking van vluchtelingen die aan de Europese grenzen omkwamen begon elf jaar geleden als een nationale herdenking. Sinds 2018 vindt de herdenkingswake lokaal in Amsterdam plaats, in de hoop dat de herdenking ook op andere plekken in Nederland navolging zal krijgen.
Op de minder liturgische herdenking aan de Haagse Hofvijver na, is hier verder nog geen sprake van. “Jammer”, vindt Van Gerven, want “we mogen deze mensen niet vergeten.”
Op 5 november zal er in de Amsterdamse Mozes en Aäronkerk weer een lijst met namen van vluchtelingen worden voorgelezen. Het zijn namen van mensen die omkwamen in de woestijn, tijdens bosbranden in Griekenland, op zee of aan de oostgrenzen van Europa.
“Telkens wanneer er een incident is, ontstaat er even wat ophef. Maar al heel snel verdwijnt dat en lijkt het alsof we eraan gewend geraakt zijn.” Het is wat de paus “de globalisering van onverschilligheid” noemt, zegt Van Gerven.
Het is geen goede ontwikkeling, vindt hij. “We mogen er niet aan wennen. We moeten hen juist herdenken en hun verhalen moeten gehoord worden.”
“Het gaat om concrete levens van mensen die geen andere mogelijkheid meer zien dan om in een gammel bootje te stappen.”
Tweet dit!
De Gemeenschap van Sant’Egidio zet zich al jaren in voor vluchtelingen. “Aan de ene kant willen we voorkomen dat mensen hun leven wagen om te vluchten. We proberen sinds het incident in 2013 bij Lampedusa vluchtelingen te helpen door humanitaire corridors. Maar als het vreselijke dan toch gebeurt, dan mogen we er niet aan wennen.”
Hij gaat verder: “Zo’n herdenking stelt aan de orde waar het om gaat: niet om discussies van wie wel of niet het land in mag. Maar om concrete levens van mensen die geen andere mogelijkheid meer zien dan om in een gammel bootje te stappen. Telkens als ik de namen en de cijfers hoor, denk ik: ‘Hier gaat het dus over’.”
De herdenking wordt georganiseerd door de Raad van Kerken Amsterdam, het Jeannette Noëlhuis, de Protestantse Diaconie en de Gemeenschap van Sant’Egidio. Priesters en voorgangers afkomstig van verschillende lokale protestantse, orthodoxe en katholieke kerken – waaronder kerken van migrantengemeenschappen – leiden de herdenking.
Dit jaar zal Ineke Bakker – voorzitter van de Werkgroep Vluchtelingen van de Nederlandse Raad van Kerken – de overweging verzorgen. Hierna zal de herdenking worden afgesloten met een processie naar de Amstel, waar ter nagedachtenis van de overledenen bloemen worden uitgestrooid.
Voorafgaand aan de herdenking zal Carolus Grütters – onderzoeker bij het Centrum voor Migratierecht van de Radboud Universiteit Nijmegen – spreken over asielbeleid in Nederland en Europa.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
