Niets lijkt hem te ontgaan en hij wil altijd alles weten. Joop Garthoff zet zich al negentig jaar in voor de katholieke Kerk. Zondag kreeg hij hiervoor een onderscheiding van het bisdom Haarlem-Amsterdam tijdens de Mis in de Joannes de Doper kerk in Hoofddorp. Dìt had hij niet zien aankomen.

Pastor Albert Topo reikte Garthoff twee dagen na diens 98e verjaardag het ereteken van Sint-Bavo uit. Met deze onderscheiding drukt het bisdom zijn waardering uit voor parochianen die zich minimaal 12,5 jaar op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt.

Van misdienaar tot koster

Garthoffs lange staat van dienst begon op zijn achtste, toen hij misdienaar werd. Sindsdien is hij onafgebroken actief voor de Kerk: eerst in de Elisabeth en Barbara-kerk in Haarlem, de laatste 35 jaar in de Joannes de Doper in Hoofddorp.

Hij vervulde tal van taken. Zo zong hij in het koor, was hij lid van de klusgroep, en hielp hij bij collecteren en het rondbrengen van het parochieblad. In Haarlem stond hij bekend om zijn prachtige kerststallen met vele schapen, herders en kamelen, echte kerstbomen en natuurlijk Jozef en Maria.

Garthoff was ook jarenlang koster en is dat nog altijd bij de ouderenvieringen. Over stoppen praat hij niet: “Ik doe het al zoveel jaar, zolang ik het nog kan, ga ik ermee door. Tenminste, zolang ik het priesterkoor nog op kan komen.”

Hart vol geloof

De priesters in zijn parochie zijn er maar wat blij mee. “Ik vind het heel uniek dat hij de Kerk al negentig jaar helpt”, vertelt pastor Eko Manek (35) in een reactie aan Katholiek Nieuwsblad. “Hij is erg plichtsgetrouw en doet het met veel plezier.”

Manek noemt Garthoff een “inspiratie” en “motivatie”: “Met een hart vol geloof zet hij als koster alles klaar voor de aanbidding. Voor hem zijn de Eucharistie en het bidden van de rozenkrans heel belangrijk. Dus alles moet altijd in orde zijn. Hij is heel consistent.”

Wanneer iets anders is dan normaal, wil hij graag weten waarom, vervolgt Manek. Garthoff is ook altijd een uur voor de viering aanwezig, zodat “hij alles met aandacht kan doen”. “Omdat Joop altijd op tijd is, moet ik het ook zijn”, zegt de uit Indonesië afkomstige priester. Lachend voegt hij eraan toe: “Ik ben nog jong en mag niet lui zijn.”

‘Met de tijd mee’

Het initiatief voor deze onderscheiding komt van Garthoffs familie, die hem hiermee wilde verrassen als cadeau voor zijn verjaardag. Kleindochter Marijke van Langen herkent de opmerking van pastor Manek over het plichtsbesef van haar grootvader. “Hij zorgt geheid dat het gebeurt.”

“Ik ben natuurlijk supertrots op hem. Het is heel bijzonder. De Kerk is een groot onderdeel van zijn leven. Hij is opgegroeid in een tijd waarin ze nog dagelijks naar de kerk gingen. In mijn jeugd gingen we maar één keer in de week. Tegenwoordig gaan we nog minder vaak.”

Ook al houdt Garthoff standvastig vast aan zijn gewoontes, hij is volgens zijn kleindochter “in sommige dingen erg met de tijd mee gegaan”. Zo appt hij haar regelmatig en kan hij goed met een iPad overweg.

‘Vroeger knielden de mensen nog’

Op de vraag waar hij het prettigst op terug kijkt na al die jaren, kan Garthoff geen exact antwoord geven. “Voor mij is alles doodgewoon. Ik doe dit gewoon al jaren.”

En natuurlijk is er wel wat veranderd in de afgelopen jaren, denkt hij. “De vieringen zijn nog steeds hetzelfde. Maar, vroeger knielden de mensen nog en nu minder. Dat komt volgens mij door de livestream, want dan zitten ze lekker op de bank. Op zondags zitten er minder mensen in de kerk, maar dat kan ook door corona komen.”

‘Maria helpt me’

Garthoff mist de jongeren in de Kerk. “Ze zijn op de vingers van één hand te tellen.” Hij zou hun willen meegeven dat ze bij problemen, “altijd bij de Kerk terecht kunnen. Er komt altijd een oplossing. Ik heb veel met Jezus en Maria. Maria is mijn favoriet, dat is gewoon een soort moeder. Ik bid vaak tot Maria, ze helpt me”.

“Zijn manier van bidden en geloven geeft mij kracht om verder te gaan in deze seculiere wereld”, zegt Manek. “Hij is mijn grote vriend en een geschenk. Weinig mensen zijn zoals hij.”