De kersverse bisschop van Haarlem-Amsterdam, mgr. Jan Hendriks, zal per 1 september Lisette van Oordt en Lizette Romijn tot vicekanseliers van de curie benoemen. Hoe bijzonder is dat? “In het bedrijfsleven ben ik het glazen plafond tegengekomen, in de Kerk niet.”
Twee vrouwen. Ze hebben allebei psychologie gestudeerd. Ze hebben beiden een liefde voor Edith Stein. Ook dragen zij (bijna) dezelfde voornaam. Binnenkort starten ze dus in de functie van vicekanselier.
Wat doet een curie precies?
Lizette Romijn legt het eenvoudig uit: “De curie, dat zijn alle naaste medewerkers van een bisschop. In bisdom Haarlem-Amsterdam zijn dat ongeveer 25 mensen, waarvan enige specialisten op een bepaald onderwerp.” In feite gaat het om alle personen die de bisschop bijstaan in het bestuur van het gehele bisdom.
Wat doet een vicekanselier?
“Vicekanselier”, zegt Romijn, “is een canoniek ambt. Maar, het is geen verplicht ambt, zoals kanselier dat wel binnen een bisdom is. Binnen Bisdom Haarlem-Amsterdam is de kanselier een specialist die zich bezighoudt met canoniek recht, dus vaak met moeilijke juridische vraagstukken. De vicekanseliers behandelen daarentegen juist de meer alledaagse vragen van de parochies waarvoor toestemming nodig is van de bisschop.”
“Een bisdom is geen bedrijf, we hebben ook een boodschap te verkondigen”
Tweet dit! Lisette van Oordt vult aan: “Als vicekanseliers zullen we ons voornamelijk bezighouden met kernprocessen binnen het bisdom. Het grootste deel van onze taken zal bestaan uit de coördinatie van bisschoppelijke machtigingen en het voorbereiden van benoemingen van kerkbesturen.”
Het is volgens Romijn een soort “centrumfunctie”. “Wij bevinden ons midden in het team, verzamelen gegevens, bevragen kritisch, toetsen het aan de langetermijnvisie van het bisdom, kijken of het financieel haalbaar is en we overleggen met de deskundigen. Uiteindelijk is het de gemachtigde die, uiteraard na overleg met de bisschop, beslist.”
De nieuwe vicekanseliers krijgen als extra aandachtspunt communicatie en media. “We zijn geen bedrijf”, zegt Romijn. “We hebben ook nog de boodschap van Jezus te verkondigen. We moeten zoeken naar nieuwe manieren om die boodschap over te brengen.”
Zo is het bisdom al begonnen met het YouTube kanaal ‘kathedraal TV’. Dit kanaal is vanwege corona uit nood geboren, maar blijkt goed bekeken te worden. “Het aantal kijkers ligt hoger dan het aantal kerkbezoekers van voor de coronaperiode. Corona biedt ons misschien wel de kans om de Kerk opnieuw uit te vinden.”
Het zijn twee nagenoeg fulltime functies. Is dat gangbaar binnen een bisdom?
Van Oordt: “Ik denk niet dat het standaard is dat er twee vicekanseliers zijn. Maar ieder bisdom is vrij om zijn eigen accenten te leggen. De workload vraagt hier om twee vicekanseliers.” Romijn ziet er een voordeel in: “Doordat we het met z’n tweeën doen, krijgen we de gelegenheid om samen te sparren. Dat is prettig.”
“De paus roept op om meer vrouwen in bestuursfuncties te krijgen, en uit onderzoek blijkt dat een divers team positief werkt voor de besluitvorming”
Tweet dit! Hoe bijzonder is het om als vrouw benoemd te worden?
“Ik ben erg dankbaar voor deze benoeming”, reageert Van Oordt. “In de veertig jaar werkzaam als vrijwilliger in de Kerk heb ik me trouwens als vrouw nooit achtergesteld gevoeld. In het bedrijfsleven ben ik daarentegen wel het glazen plafond tegengekomen. Als HR-manager zag ik ook dat vrouwen voor hetzelfde werk lager werden beloond dan mannen. Hiervoor heb ik ongelooflijk veel strijd moeten leveren.”
Ook Romijn is dankbaar voor deze kans. “Het is algemeen bekend dat de paus oproept om meer vrouwen in bestuursfuncties te krijgen. Het blijkt ook uit onderzoek dat een divers team positief werkt voor de besluitvorming.”
Volgens Romijn is er al langere tijd aandacht voor diversiteit binnen het bisdom Haarlem-Amsterdam en onder Mgr. Hendriks wordt die lijn alleen maar doorgezet. “Ik heb het idee dat de man-vrouwverhouding hier aardig gelijk verdeeld is. Niet alleen op het secretariaat, maar ook op specialistenfuncties zitten vrouwen.”
Romijn denkt echter niet dat ze om het vrouw-zijn benoemd wordt. “De functie is een uitbreiding van de taken die ik al sinds 2016 bij het bisdom uitvoer.”
De 61-jarige Lisette van Oordt is toegewijde leek binnen de Emmanuel Gemeenschap, een roeping die juist in de wereld geleefd wordt. In het geval van Van Oordt: ze werkte jarenlang met veel plezier als HR-manager in het bedrijfsleven.
Van Oordt was op zoek naar een nieuwe missie en gemeenschapsleven. “Ik voelde me ongelooflijk senang in de gewone wereld en had een mooi appartement en goed salaris. Maar, ik ben geen mondaine vrouw die manager is. Ik vroeg me af: ‘Waar voeg ik waarde toe?’, want ik wil wel scherp blijven en in mijn relatie met de Heer vragen: ‘Heer, is dit het nog steeds?’” Ze hoopte dat wat ze geleerd had in het bedrijfsleven, in dienst kon stellen van een instelling met een ideëel doel.
Daarom zegde Van Oordt eind 2016 haar baan op en trok ze bij haar moeder in “in vertrouwen dat God de weg zou wijzen”. Dit leidde tot een functie van medewerker parochiesecretariaat bij de r.-k. parochie Maria, Sterre der Zee in Den Haag, iets wat Van Oordt een mooie en waardevolle ervaring vond, ook voor haar huidige functie. Ze woont tegenwoordig in Amsterdam in gemeenschap met twee toegewijde zusters in de pastorie van De Papegaai.
Op haar 33ste heeft ze al een flinke dosis kennis en ervaring in de katholieke Kerk. Ze studeerde godsdienstwetenschap aan de Universiteit van Leiden en behaalde recent cum laude haar bachelor in de theologie aan de Universiteit van Tilburg. Zij is al jarenlang actief in haar eigen parochie, die – net over de bisdomsgrens – onder het bisdom van Rotterdam valt.
Sinds 2016 werkt ze bij het bisdom Haarlem-Amsterdam. Hier heeft ze zich beziggehouden met de procesmanagementsystemen van het bisdom. “Het was voor mij een interessante puzzel hoe een bisdom in elkaar steekt. Door de processen goed in kaart te brengen, hopen we dat we de parochies nog beter te faciliteren.”
De Hillegomse startte haar loopbaan in de Jeugdzorg, na een studie psychologie. Toch kreeg ze de meeste energie van haar vrijwilligerswerk bij de parochie. “Ik vind het prettig om de Kerk vooruit te helpen en die als het ware handen en voeten te geven. Ik wil graag buiten de gebaande kaders gaan om te helpen de Kerk vorm te geven anno nu. ”
Toen haar contract bij de Jeugdzorg afliep, was Romijn erg blij met de kans die ze bij het bisdom kreeg. Ook al vielen de dingen zo als vanzelfsprekend samen, het was wel degelijk een bewuste keuze van haar om voor de Kerk te kiezen. “Doordat ik niet meer in de psychologie werkzaam ben, zal het lastig worden om daar ooit weer naar terug te gaan.”
De benoemingen gelden voor de periode van vijf jaar en maken deel uit van de nieuwe benoemingen binnen de curie sinds het aantreden van mgr. Hendriks als Bisschop. Voor de functie zullen de vicekanseliers een eed van trouw afleggen.
