Reddingsmissies in de Middellandse Zee hebben volgens een nieuwe studie geen invloed op het aantal migranten dat de oversteek waagt.

Een internationaal onderzoeksteam van de Universiteit van Potsdam publiceerde zijn bevindingen onlangs in het tijdschrift Scientific Reports. De studie maakt deel uit van een project van het Duitse Centrum voor Integratie- en Migratieonderzoek.

Geen aanzuigend effect

De resultaten spreken de stelling tegen dat dergelijke reddingsoperaties een aanzuigend effect hebben, dus dat ze gevaarlijke pogingen om de zee over te steken aanmoedigen en daardoor indirect meer dodelijke slachtoffers kunnen veroorzaken.

Dit wordt vooral beweerd door rechtse politici in mediterrane landen zoals Griekenland, Italië en Spanje. Volgens het onderzoek worden migratiebewegingen echter vooral beïnvloed door conflicten en economische en milieuomstandigheden in de landen waar de migranten vandaan komen of wonen.

Controversiële pushbacks wel effectief

De onderzoekers hebben gekeken naar veranderingen in het aantal pogingen om de grens over te steken en het aantal bekende dodelijke slachtoffers tussen 2011 en 2020. Daaruit bleek dat het aantal malen dat de oversteek werd gewaagd niet significant werd beïnvloed door zoek- en reddingsoperaties van overheden of van ngo’s.

Uit de gegevens blijkt ook dat de controversiële praktijk van zogenaamde pushbacks door de Libische kustwacht het aantal pogingen tot oversteek had verminderd. Het onderscheppen en terugsturen van boten naar Libië gaat gepaard met ernstige mensenrechtenschendingen, aldus de studie. De mensenrechtensituatie in Libië wordt dan ook als onacceptabel bestempeld.